bs 7 Biotechnologie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 2. DNA 

Benodigheden

- Boek & Binas

- Schrift

- Pen, potlood, etc

- Rekenmachine

Cijfer

- NEE

Lessonup

- JA

Tassen in

de tassenkast

Telefoons thuis of in de kluis 

today''s program 

terugblik vorige les

• lastige opdrachten
• aandacht suppressorgen en proto-oncogen in relatie tot kanker
• nieuwe leerdoelen

leerdoelen: je kunt uitleggen of beschrijven 

• het verschil tussen biotechnologie, genetische modificatie en recombinant-DNA-technieken 
• welke manieren van klonen er zijn. 
• het verschil tussen transgene en cisgene organismen
  
• verschillende vormen van genetische modificatie 

BiNaS 71 I

79

today''s program 

leerdoelen: je kunt uitleggen of beschrijven 

• het verschil tussen biotechnologie, genetische modificatie en recombinant-DNA-technieken 
• welke manieren van klonen er zijn. 
• het verschil tussen transgene en cisgene organismen
  
• verschillende vormen van genetische modificatie 

biotechnologie 

=  technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten voor mensen te maken 

bijvoorbeeld opbrengstverhoging door:

- veredeling: kruisen - selecteren 

- polyploïdie (wel mitose, geen cytokinese) m.b.v. colchicine

bijvoorbeeld belangrijk hulpmiddel bij de voortplanting 

- laboratoriumtechnieken zoals weefselkweek, ivf

klonen 

na verkrijgen van gunstig genotype, genetisch identieke nakomelingen laten ontstaan 

planten: weefselkweek, stekken, etc.

dieren: embryosplitsing, celkerntransplantatie 

genetische modificatie 

= Erfelijke eigenschappen van organismen wijzigen

technieken:

• recombinant-DNA-techniek: inbouwen van DNA afkomstig uit organismen van dezelfde/een andere soort en gebruik makend van bacteriën of virussen 
• gebruik van anti-sense DNA of RNA-i

Recombinant-DNA-technieken

= overbrengen van een gen van het ene organisme naar het DNA van een ander organisme/individu (d.m.v. bacteriën of schimmels) 

genetisch gemodificeerd organisme:

- cisgeen:  gen afkomstig van organisme van dezelfde soort 

- transgeen: gen afkomstig van organisme van een andere soort 

Recombinant-DNA-technieken 

benodigde enzymen:

- restrictie-enzymen: vrijmaken van DNA-fragmenten

- DNA-ligase: toegevoegde DNA-fragmenten en sticky ends aan elkaar plakken 

- reverse transcriptase: synthese van DNA aan de hand van ingebracht RNA

(bv copyDNA techniek voor inbouw in virussen/bacteriën) 

Recombinant-DNA-technieken 

- overdracht door bacteriën m.b.v. plasmiden (BiNaS 71M1) 

- overdracht door virussen > SCHRIJF DE ROUTE OP IN JE SCHRIFT 

inbouwen of repareren met CRISP CAS9 techniek

- Crispr-Cas techniek (BiNaS 71M2) 

 Gebruik van antisense-DNA

toevoegen antisense DNA -> vorming van complementair mRNA -> ontstaan ds-RNA waardoor translatie niet meer kan plaats vinden --> geninactivering 

toepassing: 

- onderzoeken functie van een gen

- uitschakelen expressie van een ziekteverwekkend gen 

0

huiswerk