12.2: Voedingsmiddelen & Voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

BS2: Voedingsmiddelen & voedingsstoffen

Welke organismen worden gebruikt om kaas of yoghurt te maken?

1. planten
2. dieren
3. bacteriën
4. schimmels

Welke organismen worden gebruikt om brood te maken?

1. planten
2. dieren
3. bacteriën
4. schimmels

Welke manieren van conserveren ken je?

Basisstof 2

Leerdoelen:

• Je kunt de functies van voedingsstoffen en voedingsvezels in voedingsmiddelen noemen
• Je kunt zes groepen voedingsstoffen met hun functies en kenmerken noemen.

-Voedingsmiddel = Alles wat je eet en drinkt.

-Voedingsstoffen = Zijn de bruikbare bestanddelen uit voedingsmiddelen.

Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig om zichzelf in leven te kunnen houden.

Vier functies van voedingsstoffen

Er zijn vier functies van voedingsstoffen.

1. Brandstoffen: bevatten energie >
   warm blijven en beweging
2. Bouwstoffen: bouw van cellen> 
   groei en herstel
3. Reservestoffen: opslag (koolhydraten en vetten)
4. Beschermstoffen: zorgen dat je niet ziek wordt (mineralen en vitaminen)

Voedingsvezels

• Plantaardig voedsel bevatten voedingsvezels
• Vezels worden niet verteerd en niet afgebroken
• Vezels stimuleren de darmperistaltiek en dus de darmwerking

6 groepen voedingsstoffen

Koolhydraten	brand & bouwstof
Eiwitten	bouw & brandstof
Vetten	bouw, reserve & brandstof
Water	bouwstof
Mineralen	bouw & beschermende stof
Vitaminen	bouw & beschermende stof

Beschermende voedingsstoffen zijn

1. Vetten, mineralen en vitamines
2. Vitamines en mineralen
3. Koolhydraten, mineralen en vitamines
4. Vetten en vitamines

Wat zijn voedingsstoffen?

1. Alles wat je eet en drinkt
2. Stoffen uit planten die je lichaam niet kan verteren
3. Bruikbare bestanddelen uit voedingsmiddelen

suikers en zetmeel zijn voedingsmiddelen of voedingsstoffen

1. voedingsmiddel
2. voedingsstoffen

Koolhydraten

• Brandstoffen of bouwstoffen
• Suikers, zetmeel en glycogeen
• Teveel koolhydraten worden omgezet in vet en opgeslagen als reservestof
• Glucose kan worden omgezet in glycogeen en worden opgeslagen in je lever en je spieren

Eiwitten

Belangrijke bouwstof

• Vorming van celplasma
• Opbouw van spieren
• brandstof bij ondervoeding
• Teveel eiwitten > afgebroken in de lever tot ureum
  

Vetten

Vooral brandstof

Ook bouwstof en reservestof

Te veel vet wordt opgeslagen onder de huid. 

Water

• Water is de belangrijkste bouwstof voor het lichaam 
• Water speelt een belangrijke rol bij het transport van andere stoffen in het lichaam.

Mineralen

• Mineralen in ons lichaam zijn vooral bouwstoffen en beschermende stoffen. 

• Het zijn zouten, bijvoorbeeld calcium (voor je botten), natrium of ijzer.

Vitaminen

• Het zijn bouwstoffen
• Ze werken als beschermende stoffen tegen ziektes
  
• Er zijn dertien verschillende vitamines bekend: vitamine A, de vitamines van het B-complex en vitamine C, D en K zijn de bekendste
  
• Te veel vitamines werken vergiftigend!
  
• In Nederland bestaat niet echt een vitaminegebrek
  
• In gezond eten zitten alle vitamines  mooi verdeeld

Aan de bak!

Maak: 

opdr. 1 t/m 7 (ook de samenvatting opdr. 4)