6.1 / 6.2

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Paragraaf 6.1 & 6.2

Overheidsbeleid en sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid

Wat was het ook alweer?

Sociale ongelijkheid was een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken en een ongelijke waardering en behandeling

5 beleidsmaatregelen

(1) Verzekeren tegen inkomensverlies

(2) Belastingssysteem en premieheffingen

(3) Onderwijsbeleid

(4) Wijkgericht achterstandsbeleid

(5) Actief arbeidsmarktbeleid

Sociale zekerheid

Verzekeren tegen vormen van inkomensverlies of zorg bieden aan hen die ondersteuning nodig hebben

- Werkeloosheidswet

- Ziektewet

- Wet Werk en Inkomen naar arbeidsvermogen

Nederlands belastingssysteem

- Progressief belastingstelsel

- Subsidies en toeslagen (zorgtoeslag, huurtoeslag, etc.)

- Vermogensrendementheffing

Onderwijsbeleid

Gericht op het verminderen van de sociale ongelijkheid, door:

- Extra hulp;

- Extra ondersteuning;

- Extra financiering.

Wijk achterstandsbeleid

Achterstandswijk, probleemwijk, prachtwijk, Vogelaarwijk, etc.

> Omvormen tot betere wijken door fors in wijken te investeren

- Schooluitval terugdringen;

- Jeugdwerkloosheid terugdringen;

- Verpaupering tegengaan;

- Gevarieerde bevolkingssamenstelling.

Moeilijke conclusies na 10 jaar

- Is 'aandachtswijk' wel goed gekozen? Heterogene wijken vragen diverse aanpak

- Minder verschillen gevonden dan voorop verwacht

- Sociale stijgers en middenstanders moeten als rolmodel niet worden onderschat

Actief arbeidsmarktbeleid

- Actief met de arbeidsmarkt bemoeien, door er bijvoorbeeld geld in te pompen om werkgelegenheid te creëren

- Campagnes voeren om mensen aan het werk te krijgen

- Niet-werken ontmoedigen en werkgevers stimuleren

6.2

De effecten van beleidsmakers

Wat zijn nu de effecten?

Het is lastig om de effecten van het overheidsbeleid vast te stellen. Dit heeft namelijk met de meetbaarheid te maken van de effecten en de verborgenheid ervan.

Ook speelt de politieke kleur van mensen een belangrijke rol in de bepaling of de effecten positief of negatief zijn van een bepaald beleid.

Positieve effecten

(1) Redelijk bestaansmininum voor mensen die het moeilijker hebben. Hierdoor minder ongelijkheid en meer cohesie.

(2) Afname beloningsongelijkheid

(3) Door onderwijs- en arbeidsmarktbeleid vermindering van de kansenongelijkheid

Negatieve effecten

(1) Te hoge uitgaven voor de overheid (meer schulden, afname concurrentiepositie, betaalbaarheid)

(2) Verminderende prikkel om te werken door mogelijkheid uitkeringen aan te vragen

(3) Onhoudbare verzorgingsstaat

Negatieve effecten

(4) Collectieve goederen worden misbruikt

(5) Verstoring marktwerking door overheidssteun en -ingrijpen

(6) Minder particuliere initiatieven. Egalisatie (gelijkheid in de samenleving) wordt weinig nut in gezien door particulieren.

 'De overheid zorgt wel voor je'

Noem 3 concrete dingen die je deze les hebt geleerd

Stelling:

"Een democratie kan niet functioneren zonder ongelijkheid"