5.2 De overheid en de economie

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

H5 Hoe werkt de overheid?

§ 5.2 De overheid en de economie

Lesdoelen

In deze les leer je:

• het verschil tussen een planeconomie en een vrijemarkteconomie
  
• wat een sociale markteconomie is
  
• door welke instellingen de overheid geadviseerd wordt
  
• welk gevolg economische groei voor burgers en de overheid heeft
  
• hoe de overheid tijdens een recessie de economie kan stimuleren

Planeconomie

Planeconomie

De overheid bepaalt de productie:

• wat 
• hoeveel
  
• door wie
  
• tegen welke prijs
  

(Noord-korea)

Geen marktwerking.

Markteconomie

De economie groeit

Het bbp (bruto binnenlands product) = de totale waarde van de productie in een land.

Als de productie stijgt, neemt het bbp toe.

Je spreekt dan van economische groei.

Als de winsten van bedrijven en de inkomens van

werknemers toenemen, stijgt het nationaal inkomen.

Economische groei bezorgt de overheid:

• meer inkomsten (btw, inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting)
  
• minder uitgaven (minder uitkeringen door lagere werkloosheid)
  

De economie krimpt

Bij een recessie daalt de economische groei

• is de economische groei twee kwartalen achter elkaar lager dan in de voorgaande periode
  
• lager dan gemiddeld
  

Er is een economische crisis

• als een recessie langere tijd duurt
  
• als het bbp krimpt
  

De economie krimpt

De overheid kan de economie stimuleren door:

• te investeren in de infrastructuur
  
• de inkomstenbelasting te verlagen
  
• vernieuwende bedrijven subsidie te geven
  
• te investeren in verbetering van het onderwijs
  

Wie geeft raad?

Het CBS:

1. Verzamelt statistieken
2. Geeft advies aan de overheid over de eco..
3. Onderzoekt economische keuzes.

Nederland is een vorm van vrijemarkteconomie

1. Ja
2. nee

Bij een sociale markt economie grijpt de overheid soms in en wordt dus alles bepaald door vraag en aanbod.

1. Waar
2. Niet waar

Accijns heffen op sigaretten hoort NIET bij vrijemarkteconomie

1. Waar
2. Niet waar

Bij een recessie ... de economische groei.

1. stijgt
2. daalt

Aan de slag

Opdracht 2, 3, 4, 6, 7 en 8.

Bladzijde 142 t/m 145 of online leerroute.