Basisstof 5: gezonde voeding

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

Thema 2: Voedingsmiddelen

Basisstof 5: Gezonde voeding

leerdoelen

8 Je kunt met de Schijf van Vijf adviezen voor een gezonde voeding geven.

9 Je weet wat een gezond gewicht is en welke keuzen daaraan kunnen bijdragen.

10 Je kunt mogelijke oorzaken en gevolgen van eetstoornissen noemen en enkele voorbeelden geven.

Gezonde voeding

Om gezond te eten heeft het voedingscentrum in Nederland 5 regels opgesteld.

Daarnaast wordt er elk jaar de schijf van vijf bekeken en mogelijk heringedeeld.

Dranken

Drink voldoende op een dag. 

Water is het gezond's om te drinken.

Groente.

Eet veel groente.

fruit.

Eet 2 stukken fruit per dag. Let op hierin zitten veel suikers!

vetten.

eet niet teveel vetten wel een beetje.

verzadigevetten zijn slechte vetten.

onverzadigevetten zijn goede vetten.

zuivel.

denk hierbij aan melk en kaas.

noten.

Eet niet zoveel noten.

dit voedsels is vol eiwitten.

vis-ei-tofu-vlees

dit voedsel is koolhydraat rijk. 

denk aan brood, pasta en aardappelen.

dranken

groente en fruit

vetten

zuivel,noten, peulvruchten een vlees/vis

brood, graanproducten en aardappelen

Energie waarden

Een groot deel van je voedsel gebruik je als brandstof. Brandstof geeft je lichaam energie. 

Energie in voedsel wordt aangegeven in kilojoule (afgekort: kJ).

Een andere eenheid is de kilocalorie (kcal).         1 kcal = 4,2 kJ

Hoeveel energie je per dag nodig hebt, verschilt van persoon tot persoon. Het hangt onder andere af van je geslacht, je lichaamsgrootte, je lichamelijke inspanning en je leeftijd.

Ondergewicht

Ondergewicht betekend dat je te weinig weegt voor je lengte en/of leeftijd.

• Sneller ziek
• Sneller moe, lusteloosheid
• Grotere kans op botbreuken

Overgewicht

Overgewicht betekent dat je teveel weegt voor je lengte en/of leeftijd.

• Meer kans op hart- en vaatziekten
• Meer kans op diabetes type 2 (suikerziekte)
• Slecht voor de gewrichten, want die worden dan te zwaar belast

Dieet

Sommige mensen proberen af te vallen door te weinig te eten of ze slaan een maaltijd over. Dat is niet zo’n goede manier. Hierdoor kun je juist eetbuien krijgen. En als je wilt aankomen, kun je beter niet te veel of ongezond voedsel gaan eten.

Eetstoornissen

Iemand met anorexia nervosa is niet te dik, maar voelt dat wel zo. Hij of zij valt daarom erg veel af en is bang om aan te komen. Hierdoor ontstaat ondervoeding. Anorexia kan leiden tot ziekten, problemen met maag en gebit, haaruitval en zelfs overlijden.

Iemand met boulimia nervosa is ook bang om dik te worden en eet ook te weinig, maar heeft daarnaast regelmatig eetbuien. Daarna braakt hij of zij het voedsel weer uit of neemt laxeermiddelen (pillen waardoor je het voedsel snel weer uitpoept). Ook bij boulimia ontstaat ondervoeding. Door het braken kan de wand van de slokdarm onherstelbaar beschadigen.

Iemand met een eetbuistoornis heeft eetbuien, maar braakt niet en gebruikt geen laxeermiddelen. Daardoor leidt deze eetstoornis tot ernstig overgewicht (obesitas).

Eetstoornissen

De oorzaak van een eetstoornis is vaak psychisch. Iemand met een eetstoornis heeft meestal een negatief oordeel over zichzelf. Oorzaken van eetstoornissen kunnen zijn:

• beïnvloed worden door je cultuur of de media

• ontevreden zijn over jezelf of je uiterlijk (negatief zelfbeeld)

• nare gebeurtenissen in je leven

• angst om de controle te verliezen

• faalangst of perfectionisme

Aan de slag!

Thema 2 Voeding en vertering

Basisstof 5 Gezonde voeding

Opdrachten: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10

+ Maak de Test Jezelf

*Opdracht 5 is de samenvattingsopdracht, deze maak je sowieso in je boek