H9 - Water - Les 4: Water in het Midden-Oosten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

4 MAVO

Hoofdstuk 9

Water in het Midden-Oosten

Paragraaf 1 en 2

Het Midden-Oosten

---

Wat gaan we doen vandaag?

Hoofdstuk 9: Water in het Midden-Oosten

Paragraaf 1: Het Midden-Oosten

Openingsfoto

LESDOELEN Hoofdstuk 9

Paragraaf 1: Het Midden-Oosten

1. Je kan 5 landen noemen die in het Midden-Oosten liggen.
2. Je kan uitleggen waarom de nuttige neerslag op veel plekken in het Midden-Oosten negatief is.
3. Je kan uitleggen waarom de bevolkingsconcentraties rond rivieren zijn in het Midden-Oosten.
4. Je kan de volgende begrippen in eigen woorden uitleggen: Wadi en fossiel water.
5. Je kan de aanwezigheid van bronoases in droge gebieden verklaren.

Wat is het 

Midden-Oosten?

Een hele lijst: 

Turkije, Syrië, Libanon, Israël & Palestina, Egypte, Jordanië, Saoedi-Arabië, Jemen, Oman, V.A.E., Qatar, Bahrein, Koeweit, Irak en Iran.

Het Midden Oosten

Het Midden-Oosten is een gebied dat 12 landen omvat:

In het Midden-Oosten wonen maar liefst 800

miljoen inwoners!

Anatolië	Noordoost-Afrika	Arabisch schiereiland	Zuidwest-Azië
Turkije	Egypte	Israël, Libanon, Syrië, Jordanië, Irak, Koeweit, Saudi-Arabië, Jemen, Oman	Iran

Een van de droogste gebieden op aarde

Rivieren

Bevolkingsconcentraties mogelijk dankzij rivieroases (bv de Nijl): oase waarbij een rivier die door de woestijn stroomt, zorgt voor aanvoer van water uit een natter gebied

De Nijl heeft een uitgebreid stroomgebied     :het brengt water van het vochtige, tropische deel van Afrika naar het kurkdroge Egypte. Daar wordt het water gebruikt voor irrigatie.

gebied dat afwatert op een bepaalde rivier en zijn zijrivieren

Wadi

Een rivier die maar een deel van het jaar water bevat.

BRONOASE

Plaats in de woestijn waar grondwater aan de oppervlakte komt.

Ga naar bladzijde 151 van de atlas (55e editie) en beantwoord de volgende vragen in je schrift.

1. In welke twee landen in het Midden-Oosten ontspringen de grote rivieren?
   
2. Hoeveel procent van het akkerland in Egypte is geïrrigeerd?
   
3. Welke 2 landen kunnen water halen uit de Disi-aquifer?
   
4. Welk land zal waarschijnlijk voor 2025 nog geen waterschaarste hebben, maar voor 2050 wel?
   

Vraag 1 In welke 2 landen in het Midden-Oosten ontspringen de grote rivieren?

Hoeveel procent van het akkerland in Egypte is geïrrigeerd?

Welke 2 landen kunnen water halen uit de Disi-aquifer?

Welk land zal waarschijnlijk voor 2025 nog geen waterschaarste hebben, maar voor 2050 wel?

Antwoorden

1. Welk land in het Midden-Oosten heeft de meeste neerslag? Turkije
2. Hoeveel procent van het akkerland in Egypte is geïrrigeerd? 100%
3. Welke 2 landen kunnen water halen uit de Disi-aquifer? Jordanië en Saoedi-Arabië 
4. Welk land zal waarschijnlijk voor 2025 nog geen waterschaarste hebben, maar voor 2050 wel? Libanon

Aan de slag!

• Lees H9.1: Het Midden-Oosten
  
• Maak de opdrachten 2, 3, 5 - 7 t/m 9

Regels wanneer je aan het werk bent:

• Je werkt alleen en in stilte.
• Je steekt je vinger op als je iets wilt vragen.

Werk de lesdoelen uit

Paragraaf 1: Het Midden-Oosten

1. Je kan 5 landen noemen die in het Midden-Oosten liggen.
2. Je kan uitleggen waarom de nuttige neerslag op veel plekken in het Midden-Oosten negatief is.
3. Je kan uitleggen waarom de bevolkingsconcentraties rond rivieren zijn in het Midden-Oosten.
4. Je kan de volgende begrippen in eigen woorden uitleggen: Wadi en fossiel water.
5. Je kan de aanwezigheid van bronoases in droge gebieden verklaren.

Paragraaf 2: Water delen met de buren

1. Je kan uitleggen hoe het leegpompen van een kustaquifer kan leiden tot verzilting.

Wat voor waterproblemen zijn er in het Midden-Oosten?

1. Veel waterschaarste door slechte voorzieningen
2. Weinig regen dus kan er geen schoon water binnen stromen
3. Ongezuiverd water

Waarom zijn grote bevolkingsconcentraties mogelijk dankzij rivieren?

1. Dan kunnen mensen er komen via de rivier
2. Dat is de enige bron van water
3. Wonen aan een rivier is nu eenmaal mooier
4. Het water is nodig in de fabrieken

Wat zijn de gevolgen van de winning van fossiel water?

1. De hoeveelheid grondwater neemt snel af en is straks op
2. Het regent er veel dus het grondwater wordt aangevuld

Wat is een Wadi?

1. Een bestuurder in Irak
2. Een ander woord voor water
3. Een rivier die een groot deel van het jaar droog staat
4. Een rivier die in de zomer veel meer water heeft dan in de winter

Wat is het verschil tussen een bronoase en een rivieroase?

1. Bronoase is langgerekt rivieroase is rond
2. Bronoase is rond en een rivieroase is langgerekt

Welk klimaat vind je NIET in het Midden-Oosten

1. woestijn klimaat
2. steppe klimaat
3. middellandse zee klimaat
4. Tropisch regenwoud klimaat

Neerslag

Waterput

Aquifer

Infiltratie

Ondoorlaten-de laag

4 MAVO

Hoofdstuk 9

Water in het Midden-Oosten

Paragraaf 2

Het Midden-Oosten

---

LESDOELEN Hoofdstuk 9.2

Paragraaf 2: Water delen met de buren

1. Je kan uitleggen hoe het leegpompen van een kustaquifer kan leiden tot verzilting.
2. Je kan uitleggen hoe Israël aan zijn water komt? (+ Palestijnen)
3. Waarom is de Golanhoogte zo belangrijk voor Israël?
4. Hoe wordt het water verdeeld tussen Israël en de Palestijnen?
5. Welke waterproblemen heeft de Gaza-strook?
6. Je kan aangeven waar de aquifers liggen?

Israël algemeen

• 1948 stichting staat Israël
• Joods land tussen islamitische landen
• Buurlanden: Libanon, Syrië, Jordanië en   Egypte
• Veel oorlogen
• 1967: 6-daagse oorlog --> Israël verovert   Golanhoogte + Westelijke Jordaanoever   => Bezette Gebieden
• Palestijnen steeds minder grondgebied: meesten wonen op Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever of in vluchtelingenkampen

Dode Zee: Het laagst gelegen meer ter wereld, zoutgehalte is 33%! Hierdoor kun je als mens blijven drijven op dit water.

Waterbronnen Israël

Israël haalt zijn zoet water uit 3 belangrijke bronnen:

• Jordaan (rivier)
• Kust-aquifer (paars)
• Berg-aquifer (rood)

De Jordaan

• Levert water aan het Meer van Kinneret
• Via pijpleidingen + kanalen gaat water naar rest van het land

Probleem: bron van de Jordaan ligt op Golanhoogte (Syrië) --> dit land wilde zijrivier aftappen zodat Israël minder water kreeg.

Oplossing: in 1967 Golanhoogte veroverd van Syrië --> Israël controleert zo de watertoevoer. 

Meer van Kinneret

• het belangrijkste   zoetwaterreservoir van Israël
• gevoed vanuit Noord-Israël en   Zuid-Libanon
• watert naar het zuiden af via de Jordaan, die eindigt in de Dode   Zee (: laagste meer ter wereld,   416 meter onder zeespiegel)

Meer van Kinneret

ook wel Meer van Tiberias of Meer van Galilea genoemd

Dode Zee

Jordaan

bergaquifer Israël

Ligging: ligt onder de bezette Westelijke Jordaanoever.

Probleem = ruzie over verdeling van water:

       80% naar Israël

       20% naar Palestijnen

kustaquifer Israël

Belangrijk --> Voor de Gazastrook (Palestijns gebied)

Probleem = Teveel waterverbruik --> gevolgen:

• daling grondwaterpeil
• verzilting (door zeewater)
• slechte kwaliteit water door vervuiling landbouw

Oplossingen die Israël toepast:

manieren om de vraag te verminderen

1. druppelirrigatie toepassen 

    -> vergelijk met schadelijke oppervlakte- irrigatie
     Voordeel = elke plant precies genoeg water. 

     Nadeel = duur!

2. Gewassen kweken die minder water nodig hebben

irrigatie waarbij water wordt aangevoerd via kanaaltjes en sloten

Oplossingen die Israël toepast:

manieren om de vraag te verminderen

3. Prijs water omhoog -> afname vraag

4. Water vooral gebruiken voor activiteiten die meer opleveren; minder      water voor landbouw -> voedsel kopen in buitenland is goedkoper en      duurzamer

5. Hergebruik afvalwater van huishoudens als irrigatiewater 

    -> 75% van dit water is gerecycled water

Waaruit blijkt het watertekort?

• waterwinning Meer van Kinneret --> daling waterpeil in meer

     Gevolgen: verzilting en vervuiling water

• waterwinning uit aquifers --> daling waterpeil in aquifers

     Gevolg: verdroging (water in aquifer wordt niet aangevuld)

Meest nadelig voor de Palestijnen!

• er wordt namelijk ook nog water gewonnen door buurlanden Jordanië en Syrië!

Waterconflicten

De Nijl

Turkije

Eufraat en Tigris tegelijk met C.1

Aan de slag!

• Lees H9.2: Water delen met de buren
  
• Maak de opdrachten 1, 4, 5 en 6

Regels wanneer je aan het werk bent:

• Je werkt alleen en in stilte.
• Je steekt je vinger op als je iets wilt vragen.

Nabespreken opgave 4 en 5

Belangrijk voor watervoorziening Israel

Golanhoogte?

Westelijke Jordaanoever?

De Golanhoogte is het brongebied van de Jordaan.

OF Syrie en Jordanie konden hierdoor geen water aftappen via de zijrivier Jarmuk

Onder de Westelijke Jordaanoever ligt een grote bergaquifer.

= grote zoetwatervoorraad

Nabespreken opgave 4 en 5

P. 153A

Wat is de hoogteligging van het meer

van Kinneret en Dode Zee?

Waarom gaat het verplaatsen van water uit

het meer van Kinneret niet makkelijk?

Gevolgen niet duurzaam gebruik kustaquifer?

1. Daling grondwaterpeil
2. Verzilting
3. vervuiling grondwater

Kaart 153B

Wat voor soort rivier is de Araba?

(Deze stroomt vanuit het zuiden in de 

Dode Zee.

Wat is het belangrijkste kenmerk van 

zo'n rivier?