5.2 Gevolgen voor de herkomstgebieden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

              H5 Migratie 

5.2 Wereld: Gevolgen voor de herkomstgebieden

Leerdoelen

• Je kunt de gevolgen van migratie voor herkomstgebieden benoemen.
• Je begrijpt waarom migratie afhangt van aspiraties en mogelijkheden.
  
• Je kunt aan de hand van kaarten en statistieken uitleggen waarom welvaartsgroei in de herkomstgebieden eerst leidt tot meer migratie, daarna tot minder migratie en uiteindelijk soms tot retourmigratie en immigratie.

Sleep de juiste fases naar de juiste plek in het model. 

Men wil wel, maar kan niet

Men wil wel en kan ook

Men kan nog wel, maar wil niet meer

Beperkte migratie

Migratiepiek

Afnemende migratie en retourmigratie

Aspiraties en mogelijkheden

Wat zijn kenmerken van migranten uit de middeninkomenslanden? 

•  Jonge mensen
  
•  Hoger opgeleiden 
  
•  Mensen met geld
  

•  Mensen met een netwerk (contacten)
  

Bekijk de kaart. In welk land of welke stad verwacht je de meeste Syrische vluchtelingen als je uit gaat van de regel: ‘vluchtelingen verblijven meestal op de veilige plek die het dichtst bij hun herkomstgebied ligt’.

1. Jordanië ( Beirut)
2. Turkije ( Istanbul)
3. Nederland (Amsterdam)
4. Verenigd Koninkrijk (Londen)

Demografische gevolgen van migratie

Door migratie verandert de omvang en samenstelling van de bevolking in het herkomstgebied:

• Het gebied waar de migranten vandaan komen.

Jonge mensen verlaten het land, de ouderen blijven achter. Met als gevolg een onevenwichtige bevolkingsopbouw. 

Beschrijf hoe arbeidsmigratie tot een onevenwichtige bevolkingsopbouw in het herkomstgebied leidt'

Economische gevolgen van migratie

Arbeidsmigratie zorgt voor geldzendingen: geld dat arbeidsmigranten naar het herkomstgebied sturen

Geldzendingen

Waar komen geldzendingen terecht?

Thuisblijvers investeren dit vaak in bedrijfjes, landbouw, scholen, gezondheidszorg en nieuwe huizen. 

Voordelen

• Zo leiden deze zendingen tot een enorme verbetering van de families in herkomstgebieden.
  
• Werkeloosheid neemt af.

Nadelen van arbeidsmigratie voor het herkomstland?

• Meest ondernemende mensen gaan weg
  
• Landbouwgrond wordt minder intensief gebruikt

Wat zijn nog meer nadelen van geldzendingen voor herkomstgebieden

1. Er wordt weinig geproduceerd in eigen land
2. Geld wordt niet goed besteed
3. Afhankelijkheid van geldzendingen
4. Inkomensverschillen kunnen toenemen

India ontvangt 62 miljard dollar aan geldzendingen, ongeveer 3% van het bnp.
Tadzjikistan ontvangt 1,4 miljard dollar aan geldzendingen, ongeveer 37% van het bnp.
Dit heeft invloed op de economie van beide landen.
Welke uitspraken zijn juist?
I Tadzjikistan is het minst afhankelijk van geldzendingen want ontvangt slechts 1,4 miljard dollar.
II India is het minst afhankelijk, want geldzendingen zijn slechts 3% van het bnp.

1. I Juist II Juist
2. I Juist II Onjuist
3. I Onjuist II Juist
4. I Onjuist II Onjuist

Sociaal-culturele gevolgen

Welke sociale en culturele gevolgen kan arbeidsmigratie hebben voor het herkomstland?

• Thuisblijvers krijgen goede berichten en hierdoor meer aspiraties
  
• Mensen met migranten in de familie krijgen een hogere status (verandering sociale stratificatie)
• Mensen krijgen nieuwe ideeën, versnelling moderniseringsproces
  
• Braindrain / Braingain

Braindrain/braingain

Een braindrain is het verschijnsel dat hoger opgeleiden een land verlaten om elders een hoger salaris en beter werk te kunnen vinden. 

Het tegenovergestelde kan ook plaatsvinden. Hoogopgeleiden trekken door de toegenomen welvaart weer terug naar hun herkomstland. De kennis en ervaring die zij hebben opgedaan nemen ze mee terug. De braindrain wordt dan een braingain. 

Arbeidsmigratie kan leiden tot een braindrain. Hoe dan?

1. Goed opgeleide mensen gaan werken in het buitenland
2. Goed opgeleide mensen komen naar jouw land
3. Mensen die ergens anders hebben gestudeerd keren terug.
4. Goed geschoold personeel gaat dáár werken waar het werk is.

Geef 1 voorbeeld hoe een land braindrain (deels) kan omzetten in braingain?

Migratie, ontwikkeling en retourmigratie

Met de termen ‘aspiraties’ en ‘mogelijkheden’ kun je voor mensen en gebieden voorspellen of er migratie zal plaatsvinden, of niet.

Wel of niet?

In een gebied met armoede:

• Niet veel scholing
  
• Niet bewust van betere mogelijkheden
  

Wel of niet?

In een volgende fase zijn het welvaart- en opleidingsniveau gestegen, dan worden de aspiraties in de regel ook groter. 

Men droomt van een beter bestaan, maar er zijn nog niet genoeg mogelijkheden.

Wel of niet?

Waarom migreren mensen als er voldoende welvaart is?

• genoeg mogelijkheden
  
• toegang tot informatie door onderwijs
  
• voldoende geld om te migreren
  

Wel en niet?

Als het nog beter gaat met de economie, nemen de aspiraties weer af. 

Men wil niet meer zo graag migreren en blijft liever in het welvarende gebied. 

Wel en niet?

Steeds vaker komen de mensen terug naar het gebied, en ontstaat er retourmigratie. 

Mensen verhuizen dan terug naar het land waar ze vroeger uit vertrokken zijn. 

Leg in je eigen woorden uit waarom welvaartsgroei in herkomstgebieden eerst leidt tot meer migratie, daarna tot minder migratie en uiteindelijk soms tot retourmigratie.

Welke twee uitspraken over internationale migratie worden op deze kaart bevestigd?

1 De meeste migratie is binnenlandse migratie.
2 De meeste migratie is buitenlandse migratie.
3 Internationale migratie is vaak gericht op buurlanden.
4 Internationale migratie is vaak gericht op andere
werelddelen.

1. 1 en 4
2. 1 en 3
3. 2 en 4
4. 2 en 3

Bekijk de leerdoelen, beheers je ze allemaal?
1. Welke soorten migratie en migratieredenen zijn er?
2. Waarom leidt economische groei en ontwikkeling in arme landen vaak tot meer emigratie?
3. Wat zijn de gevolgen van migratie in herkomstgebieden?
4. Waarom hangt migratie af van aspiraties en mogelijkheden?
5. Kan je het apiraties en mogelijkheden model zelf invullen?

Ja, deze vragen kan ik zonder in mijn boek te kijken beantwoorden

Ik kan de vragen beantwoorden, maar ik heb nog moeite met het juist formuleren van een antwoord bij vragen.

Ik kan de vragen beantwoorden, maar als ik een bron of een plaatje moet uitleggen gaat dat nog niet soepel.

Ik moet in mijn boek kijken om de vragen te kunnen beantwoorden, maar ik weet wel waar de vragen over gaan

Ik weet niet waar de vragen over gaan en moet nog veel aandacht besteden aan deze paragraaf