7 april - taal, rijm en vergelijkingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom!

Lezen

Rijm

Vergelijkingen

Nakijken formuleren persoonlijke en bezittelijk voornaamwoord

opdracht 1 t/m 4

Rijm in gedichten

• Eindrijm (gapen, slapen)
• Alliteratie = beginrijm (heerlijk, helder, heineken)
• Assonantie = klinkerrijm (Lieg alsjeblieft niet)

Een gedicht hoeft niet te rijmen!

Opdracht

1. Waar gaat het lied over?

2. Welke overeenkomst heeft een songtekst met een gedicht?

3. Heeft deze  songtekst een rijmschema? Zo ja, welke?

4. Waar  vind je alliteratie?

5. Waar  vind je assonantie? 

Wat is rijm?

Rijmen is de herhaling van klanken.

Verschillende soorten rijm:

1. Eindrijm (laatste woorden van regels rijmen)
2. Beginrijm (alliteratie = begin letters van woorden en volrijm eerste woorden van regels rijmen)
3. Halfrijm (klinkers  of medeklinkers rijmen)

Rijmschema's

Bij een rijmschema geef je rijmende woorden aan het eind van een regel dezelfde letter. 

• Slagrijm (laatste woorden zijn het zelfde A-A-A)
• Gepaard rijm (A-A-B-B)
• Gekruist rijm (A-B-A-B)
• Omarmend rijm (A-B-B-A)

Beeldspraak

• Bij beeldspraak gebruik je woorden in een figuurlijke betekenis. Figuurlijk taalgebruik = alles wat niet letterlijk bedoeld wordt
  
  
• Er is sprake van een overeenkomst tussen een object (wat is dat?) en het beeld
  
  
• Goede beeldspraak maakt een (gesproken)tekst mooier,
  
  
• Duidelijker en krachtiger.

De vergelijking

• Er is sprake van een overeenkomst tussen een object (wat is dat?) en het beeld
  
  
• Bij een vergelijking hoort meestal het woordje 'als' of 'lijkt'.
  
  
• Zo ziek als een hond.
• Je lijkt wel een verzopen hond. 
• Wat een vuile hond, ben jij!

Zo blind als een...

Je kamer ziet eruit ALS

een zwijnenstal.

Bij een vergelijking hoort meestal het woordje ALS of LIJKT.

ZO....ALS..... IS NET.......

Zo ziek als een hond.

Je lijkt wel een verzopen hond.

Vul de juiste vergelijking in:
Zo fris als een.....

1. kipje
2. vis in het water
3. hoentje

Zo doof als een...

1. kabouter
2. spin
3. mol
4. kwartel

Leven als god in.....

1. Parijs
2. Frankrijk
3. een Belgisch bad
4. de hemel

Je kamer ziet eruit als...

een zwijnenstal!

Video

-

Beeldspraak ZML

Herken jij alle beeldspraak? Schrijf alle beeldspraak op en daarachter welke soort beeldspraak het betreft.

Bedenk zelf een voorbeeld van beeldspraak.

Beeldspraak

Dichters gebruiken beelden om ons op een andere manier naar de werkelijkheid te laten kijken of om iets heel nieuws te maken.

Vergelijkingen

ALS 

 ZOALS 

 NET ALS

cliché

Een te veel gebruikte vergelijking of uitdrukking, waardoor de betekenis verzwakt is.

Voorbeeld: 'Ik wordt helemaal lek gestoken door die muggen' of 'De telefoon staat roodgloeiend.'

Haar ogen hadden een blik 

als die van een bang konijn.

Zoek de vergelijking(en):

De twee klokkentorens van de kerk,

die van beneden werden verlicht door

rijen schijnwerpers, rezen als robuuste

wachters op boven de lange romp van het

gebouw. Aan beide zijden stak in het

donker een rij smalle, hoge steunberen

uit, als de ribben van een prachtig beest.

maak van taal paragraaf 5 en 6