§4 De verspreiding van de Griekse cultuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

§2.4 De verspreiding van de Griekse cultuur

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Hoe Griekse bouw- en beeldhouwkunst eruit ziet.

- Hoe de Griekse cultuur zich heeft verspreid.

- Waarom mensen in het Westen de Griekse cultuur belangrijk vinden.

Griekse Cultuur 

Beeldhouwkunst 

- De beelden van de Grieken zijn natuurgetrouw.*

- Goden moesten eruit zien zoals ze 'echt' waren, ook vaak in beweging! * 

Verspreiding van de Griekse Cultuur 

Golf 1: 800-700 v.C. 

- Er ontstonden voedseltekorten. Dit had tot gevolg dat Grieken op nieuwe plaatsen nederzettingen gingen stichten. (Kolonisatie)* 

Golf 2: 330 v.C. 

- Alexander de Grote veroverde veel gebieden. Om eenheid te krijgen binnen zijn rijk, moest iedereen dezelfde cultuur aanhouden.* 

Griekse cultuur

h2 les 1

Tijd van Grieken en Romeinen 3000 v.C. - 500

Griekse cultuur

h2 les 1

Tijd van Grieken en Romeinen 3000 v.C. - 500

Griekse cultuur

h2 les 1

Tijd van Grieken en Romeinen 3000 v.C. - 500

Griekse cultuur

De Grieken staan niet alleen bekend om hun democratie, filosofie en wetenschap, maar ook om hun bijzondere kunst en architectuur.

Borduurden voort op kunst en architectuur van omringende volken. Ze bewonderde deze kunst, maar wilde deze ook verbeteren. Vergelijk de beelden op de volgende slide maar eens met elkaar.

De Grieken wilden hun beelden levensecht en perfect (volmaakt) maken.

Ook in de bouwkunst probeerden de Grieken perfectie te bereiken. Hoogte, lengte en breedte moesten met elkaar in evenwicht zijn. Om dit te bereiken, maakten ze wiskundige berekeningen.

Een sporter die een wedstrijd heeft gewonnen en daarom een (onzichtbaar) lint om zijn hoofd bindt. Veel Griekse beelden zijn verloren gegaan. 

Griekse beelden

Grieken namen hun beeldhouwkunst over van de Egyptenaren

Daarom leken de beelden erg stijf

Maar Grieken willen beelden echt laten lijken: natuurgetrouw

Daarom krijgen de beelden meer beweging

Voorbeeld

Een Egyptisch beeld (links) en een Grieks beeld (rechts)

Voorbeeld

Een discuswerper. Je kan de beweging van de worp zien

Verspreiding van Griekse cultuur

De Griekse cultuur was eerst alleen in Griekenland

Maar later wordt deze verspreid in twee stappen:

Stap 1: door kolonisatie

Stap 2: door Alexander de Grote

h2 les 1

Tijd van Grieken en Romeinen 3000 v.C. - 500

De verspreiding van de Griekse cultuur

In het begin, zo rond 800 v.C., was de Griekse cultuur beperkt tot een klein gebied, ongeveer het huidige Griekenland en het westen van Turkije. Maar in de loop van de eeuwen veranderde dit.

In twee golven:

• 8e en 7e eeuw v.C. - Wegens voedseltekorten werden Grieken uitgestuurd om nieuwe nederzettingen te stichten (rond de middellandse zee), we noemen dit kolonisatie.
• De tweede golf was het gevolg van de veroveringen door Alexander de Grote, rond 330 v.C. 

Een van de tempels van de welvarende Griekse polis Acragas op het Italiaanse eiland Sicilië (ca. 440-430 v.C.). Indertijd was deze tempel rijkversierd en beschilderd. 

h2 les 1

Tijd van Grieken en Romeinen 3000 v.C. - 500

De verspreiding van de Griekse cultuur

Alexander de Grote onderwierp grote gebieden in Azië (Perzische rijk) en ook Egypte.

Probeerde zijn rijk meer samenhang te geven door overal dezelfde cultuur in te voeren. Zo raakte de Griekse cultuur over een groot deel van de toenmalig bekende wereld verspreid.

De Grieken waren niet bescheiden: ze zagen hun eigen cultuur als de beste. Ze keken neer op de gebruiken van andere volken. Vreemde talen klonken in hun oren als 'barbarbarbar...' Om die reden gingen de Grieken vreemdelingen barbaren noemen

Stap 1: Kolonisatie

In Griekenland kan te weinig voedsel verbouwd worden

Op andere plekken worden dus nieuwe poleis gesticht

Deze nieuwe nederzettingen noemen we koloniën

De Grieken nemen hun cultuur mee naar de koloniën

Waar ligt Macedonië?

Stap 2: Alexander de Grote

Rond 330 v.C. verovert Macedonië Griekenland

Alexander de Grote verovert later nog veel meer gebied

Hier wil hij overal dezelfde cultuur

De Griekse cultuur maakt hij overal de standaard

3 redenen:

1. Grieken hebben bijzondere dingen bedacht --> Democratie
2. Veel kennis over andere volken verloren gegaan 
3. In Europa is de belangstelling blijven bestaan --> mede door de Romeinen

• Klassieke cultuur = De cultuur van de Grieken en de Romeinen.

h2 les 1

Tijd van Grieken en Romeinen 3000 v.C. - 500

De invloed van de Griekse cultuur

Lees blz. 79.

Welke drie redenen worden er gegeven voor het belang dat wij tegenwoordig nog hechten aan de Griekse cultuur?

Schrijf ze op in je schrift onder het derde leerdoel van deze paragraaf.

De invloed van de Griekse cultuur

Waarom vinden mensen tegenwoordig de Griekse cultuur zo interessant?

• Grieken hebben bijzondere dingen bedacht, zoals bepaalde filosofische ideeen en democratie.
• Kennis over andere culturen gingen grotendeels verloren door de veroveringen van Alexander de Grote.
  

• De invloed van de Griekse cultuur op de Romeinse, de houding van Romeinen tegenover Grieken zowel op sociaal als op cultureel vlak en de meest bekende overeenkomsten tussen beide culturen