Toetsvoorbereiding H4 Romeinen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Toetsvoorbereiding W4: 

De Romeinen

Deze week

• Algemeen
• Tips (oefenen)
  
• Voorbereiding
• Per paragraaf

Algemeen

Lesstof 

• 4.1 Van stad tot wereldrijk
• 4.2 De Romeinse samenleving 
• 4.3 De cultuur van het rijk
• 4.4 De opkomst van het christendom
• 4.5 Romeinen en Germanen

Algemeen

Neem de vijf paragrafen goed door!

Extra aandacht voor:

• De begrippen (blz. 92 en 93)
• Tijdbalk (blz. 92 en 93)
• De samenvatting na iedere paragraaf

Oefenen! Oefenen! Oefenen!

• Via Geschiedenis Werkplaats kan je een online oefentoets maken
  
  
• Via Geschiedenis Werkplaats kan je oefenen met begrippen: begrippentrainer
  
  
• HG probeert een Kahoot! als oefenmateriaal te publiceren

Aandachtspunten per paragraaf

Let op: dit is geen samenvatting!

In kernwoorden / kernzinnen de belangrijkste informatie per tussenkop

4.1 Van stad tot wereldrijk

Van koninkrijk tot republiek

• bestuursvormen (monarchie, republiek en keizerrijk)
• Rol van de senaat
• Romulus en Remus (geen details, wel de strekking!)

Romeinse veroveringen (inclusief Carthago)

• Romeins leger, rol van generaals in burgeroorlogen
• Niet stampen: veroveringen per gebied (en jaartal)!

4.1 Van stad tot wereldrijk

Het Romeinse wereldrijk

• Wereldrijk, imperialisme
• Gouverneurs

Het Romeinse keizerrijk en Romeinse vrede

• Burgeroorlogen, (tussen machtige generaals)
• Caesar (dictator!)
• Keizer Augustus (zorgt voor de Romeinse Vrede: Pax Romana) 

4.2 De Romeinse samenleving

Economie van het rijk

• Landbouwstedelijke samenleving (meeste mensen op platteland)
• Economie profiteert van: pax romana, verharde wegen, munten

Het leven in steden / op het platteland

• Grote sociale verschillen kunnen benoemen (rijkdom vs. armoede)
•  Proletariaat
  
• Latifundia

4.2 De Romeinse samenleving

Brood en spelen

• Vermaak voor de (arme bevolking), voor rust en populariteit
• Spelen: bv. gladiatoren in Colosseum

Veel slaven

• Veroveringen zorgen voor veel meer slaven
•  Verschil in behandeling slaven
  
• Slavernij was normaal in de Romeinse samenleving

4.3 De cultuur van het rijk

Veel culturen door elkaar

• Door veroveringen: multiculturele samenleving 
• Veel invloeden van buitenaf (m.n. van Grieken!)

Romeinse godsdienst

• Staatsgodsdienst: polytheïstisch
• Voorbeelden: Mars, Juno, Venus, et cetera.
  
• Tevreden houden: Offers in tempels, festivals ter ere van goden.
• Tolerant t.o.v. van andere godsdiensten (maar!!!)

4.3 De cultuur van het rijk

De Grieks-Romeinse cultuur

• Romeinen onder indruk van Grieken
• Blijkt m.n. in kunst en bouwstijl (bv. zuilen)
• Romeinse toevoeging: ronde bogen, koepels
• Romanisering: andere culturen nemen Romeinse culturen over

Romeinse wetten

• Romeins burgerrecht
• Doornemen, niet stampen

4.4 De opkomst van het christendom

Joden in het rijk

• Judea (van de joden) werd provincie Romeinse Rijk
• Joodse opstanden: diaspora na hard ingrijpen
• Wachten op de messias (verlosser)
  

Het begin van het christendom

• Jezus: verlossen van alle mensen (naastenliefde en zorg)
• Aanhang groeit met name onder armen, slaven en vrouwen (gelijkheid!)

4.4 De opkomst van het christendom

Een verboden godsdienst

• Weigeren aanbidden Romeinse goden en keizer
• Als zondebok voor problemen in 3e eeuw, zoals hongersnoden.

Een nieuwe staatsgodsdienst

• 313 n.C. godsdienstvrijheid van keizer Constantijn
• Vanaf 380 n.C. zelfs staatsgodsdienst van Romeins Rijk
• Organisatie van de kerk (paus, bisschoppen en kerkprovincies)

4.5 Romeinen en Germanen

Romeinen in Nederland

• Onze gebieden veroverd door Caesar
• Verschil Kelten en Germanen

De Rijn als grens

• Negatieve en positieve kijk op Germanen
• Rijn als noordgrens (bescherm door Bataven)

4.5 Romeinen en Germanen

Romeinse invloed

• Landbouwstedelijke samenleving
• Cultuur (zoals godenwereld)

De ondergang van Rome

• Grenzen konden moeilijker bewaakt worden (o.a. dankzij epidemieën) 

• Volksverhuizingen zorgen voor grote problemen
• Splitsing rijk in West en Oost

Onduidelijkheden? Vragen maar!