Opvoedingsstijlen

• Opvoedkunde
• Secundair onderwijs

Opvoedingsstijlen

Wat is een pedagogische visie?

= het uitgangspunt waaruit de opvoeder vertrekt om met 'zijn' kinderen om te gaan.

Vul de doe-vraag in op pagina 16

De opvoedingsstijlen die Baumrind (1971) beschrijft

1. Autoritaire opvoedingsstijl: veel grenzen en gehoorzamen
   
2. Autoritatieve opvoedingsstijl/ democratische opvoedingsstijl: goede balans tussen ouder & kind
   
3. Permissieve (toegeeflijke) opvoedingsstijl: warm maar weinig grenzen
   
4. Verwaarlozende opvoedingsstijl: weinig eisen en aandacht, weinig stimulering en ondersteuning
   

Autoritaire opvoedingsstijl

• Veel regels
• Ouders zijn de baas
• Regels overtreden = straf
• Geen ruimte voor discussie                                                                        of argumenten van het kind

Democratische/

ondersteunende opvoedingsstijl

• Ouders maken de regels
• Ouders hebben oog voor de wensen en behoeften van het          kind
• Zij geven leiding met liefde en moedigen kinderen aan. 
• Regels worden uitgelegd. 

Toegeeflijke/permissieve

opvoedingsstijl

• Er is veel aandacht voor de wensen en behoeften van het kind. 
• Het kind is de baas en krijgt bijna voortdurend zijn zin. 
• Er worden weinig eisen aan het kind gesteld. 
• Vooral als ouders zich over iets schuldig voelen

Afwezige/verwaarlozende

opvoedingsstijl

• Deze opvoedstijl kenmerkt zich door het verwaarlozen van het kind. 
• Er is geen interesse, aandacht, en geborgenheid voor het kind 
• Er zijn geen regels.

Gevolgen opvoedingsstijlen

Autoritaire opvoeding 

• Kind wordt angstig en volgzaam
• Kind raakt zijn eigen identiteit kwijt
• Kan opstandig en agressief gedrag bevorderen. 
• Het kind krijgt weinig zelfvertrouwen. 

Gevolgen Democratische/ondersteunende/autoritatieve opvoedingsstijl:

• Stimuleert het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid
• Vaker opgewekt
• Minder gedragsproblemen

Gevolgen Toegeeflijke/permissieve opvoedingsstijl

• Het kind en de ouder zijn gelijkwaardig
• Het kind leert geen grenzen 
• Er is weinig feedback 
• Het kind kan impulsief en                                                                       zelfs agressief worden.

Gevolgen van Afwezige/onverschillige opvoedingsstijl

• Het kind voelt zich niet geliefd en enorm eenzaam
• Het kind leert geen grenzen
• mag alles zelf uitzoeken
• komen vaak in aanraking                                                                          met verkeerde vrienden

Welke opvoedingsstijl zagen we in het filmpje van Mathilda?

1. Autoritaire opvoedingsstijl
2. Democratische/ondersteunende opvoedingsstijl
3. Permissieve/toegeeflijke opvoedingsstijl
4. Afwezige/onverschillige opvoedingsstijl

Welke opvoedingsstijl zien we in het filmpje van Charlie and the chocolate factory?

1. Autoritaire opvoedingsstijl
2. Democratische/ondersteunende opvoedingsstijl
3. Toegeeflijke/permissieve opvoedingsstijl
4. Afwezige/onverschillige opvoedingsstijl

democratische opvoedingsstijl

autoritaire opvoedingsstijl

verwaarlozende opvoedingsstijl

permissieve opvoedingsstijl

Deze opvoedingsstijl wordt gekenmerkt door een evenwicht tussen het aanbieden van regels en discipline en het oog hebben voor de wensen en behoeften van de kinderen.

Bij deze opvoedingsstijl is de ouder de baas en dient het kind te gehoorzamen.

Ouders geven hun kinderen altijd hun zin. Kinderen zijn duidelijk de baas binnen deze opvoedingsstijl.

Binnen deze opvoedingsstijl wordt het kind aan zijn lot overgelaten.

Link volgend VOORDEEL aan de juiste opvoedingsstijl.

Kinderen ontvangen veel warmte en liefde maar ook regels en duidelijkheid. Dit evenwicht is goed voor een gezonde ontwikkeling van kinderen.

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Link volgend VOORDEEL aan de juiste opvoedingsstijl.

Kinderen hebben veel ruimte om hun creativiteit te ontwikkelen en te uiten.

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Link volgend VOORDEEL aan de juiste opvoedingsstijl.

In sommige situaties is een autoritaire opvoedingsstijl noodzakelijk, bijvoorbeeld bij een dreiging van gevaar of bij kinderen die een sterke nood hebben aan structuur en leiding.

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Link volgend VOORDEEL aan de juiste opvoedingsstijl.

Deze opvoedingsstijl zorgt ervoor dat kinderen zelfstandig zijn.

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Link volgend NADEEL aan de juiste opvoedingsstijl.

Kinderen missen betrokkenheid en warmte van de opvoeders.

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Link volgend NADEEL aan de juiste opvoedingsstijl.

Kinderen kunnen veeleisend, onbeheerst en ongedisciplineerd zijn.

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Link volgend NADEEL aan de juiste opvoedingsstijl.

Deze opvoedingsstijl heeft enkel voordelen.

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Casus 1

Moeder vindt dat Nico (12) zijn kamer moet opruimen voordat hij gaat gamen want het is een enorme rommel. Nico weigert dat. Moeder heeft geen zin in een discussie en ziet dat Nico boos wordt omdat hij moet opruimen. Ze wil hem niet verdrietig maken en uiteindelijk geeft ze hem daarom een knuffel en laat ze het erbij. 

De kamer wordt niet opgeruimd en Nico gaat een computerspelletje spelen. Moeder baalt maar gaat weer naar beneden: ze zal het morgen zelf wel even opruimen. 

Het komt vaak voor dat Nico zijn zin krijgt.

Welke opvoedingsstijl komt aan bod in de casus van Nico?

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Casus 2

Nina (18) wil graag vanavond de stad in, al haar vriendinnen gaan ook. Vader wil niet dat ze gaat. Nina verzet zich en vraagt waarom ze niet mag gaan, maar vader geeft geen uitleg over de reden. Ze gaat niet, en daarmee is het klaar. Het komt regelmatig voor dat vader Nina iets verbiedt wat vriendinnen wel mogen van hun ouders en het voelt voor Nina alsof ze totaal geen vrijheid heeft. Wanneer Nina begint te huilen geeft vader aan dat ze voor straf naar boven moet en haar huiswerk moet gaan maken. Vader leidt een druk leven en heeft voor verdriet om dit soort onzinnige redenen geen tijd. 

Welke opvoedingsstijl komt aan bod in de casus van Nina?

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Casus 3

Voor de zoveelste keer vandaag is het raak: Fee (3) zet het op een huilen. Minstens de helft van de keren heeft moeder geen idee waarom. Daarom doet ze niks en wacht ze tot Fee's bui voorbijgaat. Er zal heus niks ergs zijn en moeder is al moe genoeg, daarom loopt ze de kamer uit en laat ze Fee een tijd uitrazen. Als ze het negeert dan stopt het vanzelf, desnoods doet ze even oortjes in zodat ze het gehuil niet meer hoort.

Welke opvoedingsstijl komt aan bod in de casus van Fee?

1. autoritaire opvoedingsstijl
2. democratische opvoedingsstijl
3. verwaarlozende opvoedingsstijl
4. toegeeflijke opvoedingsstijl

Opvoedingsvisies

• nieuwe autoriteit, geweldloos verzet & waakzaam zorgen
• onvoorwaardelijk ouderschap
• pedaagogisce civil society
• autonomie ondersteunend opvoeden
• afgestemd opvoeden
• positief ouderschap 

• Er zijn ontelbaar veel opvoedingsvisies.
• Je dient als kinderbegeleider inzicht te hebben in de context waarin het kind opgroeit zodat je bepaald gedrag bij een kind beter kan begrijpen.

Nieuwe autoriteit, geweldloos verzet en waakzaam zorgen.

Haim Omer:

• hoogleraar psychologie in Israël
• wil dat opvoeders aanwezig zijn in het leven van een kind
• niet handelen uit gezag
• samenwerking tussen opvoeder en kind
• kracht in plaats van macht
• democratische opvoedingsstijl

Onvoorwaardelijk ouderschap

Alfie Kohn:

• Amerikaanse schrijver die ouderschap bestudeert
• Gaat in tegen veel principes in onze maatschappij zoals punten geven in het onderwijs & kinderen belonen bij goed gedrag
• Vindt dat ouders van hun kind moeten houden zonder voorwaarden
• elke mens heeft nood aan onvoorwaardelijke liefde &affectie
• democratische opvoedingsstijl

De meeste ouders houden onvoorwaardelijk van hun kind, maar onvoorwaardelijk opvoeden is andere koek - stelt de Amerikaanse denker Alfie Kohn. Zijn baanbrekende ideeën over opvoeden winnen ook in België & Nederland terrein.

'Als jij je bordje leegeet, krijg je een toetje.’ Je kind negeren tijdens een driftbui, of op de gang zetten als hij zijn zusje slaat. Maar ook: een compliment geven als hij rustig aan het tekenen is, of een ijsje geven als hij niet gehuild heeft tijdens zwemles.  

Volgens Alfie Kohn zijn het allemaal voorbeelden van hoe ouders de liefde voor hun kinderen tot ‘handelswaar’ maken. Met straffen en belonen, stelt Kohn, leren we onze kinderen dat onze liefde niet vanzelfsprekend is, dat ze er eerst iets voor moeten doen dat ons pleziert of indruk maakt.

Praat met kinderen en creeër zo een democratische opvoeding.

We bestuderen de visie van Kohn op pag. 192

Groepsopdracht

• Er worden 4 groepjes gemaakt
• Elke groepje krijgt een situatie (je mag ook zelf een situatie verzinnen) met een opvoedingsstijl
• Je maakt een video via Tiktok/Instagram/Canva ... over een bepaalde opvoedingsstijl en post deze in Google Classroom

• Je deelt de link van de video in Google Classroom
• Tip: voor je indient kijk je eerst of de video goed gelukt is
• Je zoekt een rustige plaats op school om de video op te nemen. (grote speelplaats, kleine speelplaats,...)
• Belangrijk: zorg voor een stille achtergrond!!!
• Je krijgt hiervoor maximum 30 minuten de tijd
• Je bent rustig en gedraagt je in het schoolgebouw (je stoort in geen geval de andere lessen! 
• Het is niet toegestaan om de school te verlaten

• Wees creatief
• Neem deze opdracht ernstig & au serieux!
• Je klasgenoten gaan de opvoedingsstijl raden
• Je deelt je casus met niemand van de andere groepjes 

Maak een besluit over waarom elk kind aandacht verdiend.