3.1 De Koude oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Katern 4: De Koude Oorlog

1: Kapitalisme versus communisme

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen:

- wat kapitalisme is.

- wat communisme is.

- hoe kapitalisme en communisme van elkaar verschillen.

- Waarom dit conflict de Koude Oorlog heet. 

Waarom noemt men dit conflict de Koude Oorlog?

Twee supermachten

• Tijdens de 20e eeuw zijn er twee grote wereldmachten.
  

       - De Verenigde Staten van Amerika (VS)

       - De Sovjet Unie (SU)

• Deze twee landen staan tijdens deze periode erg vijandig tegenover elkaar.
  
• Toch voeren beide landen in deze periode niet direct oorlog met elkaar.

• Dit noemen we de Koude oorlog.

       - Periode van strijd zonder daadwerkelijke veldslagen.

Verschil in ideologie

• Tijdens WOII zijn beide landen bondgenoten van elkaar.
  

       - Samen vechten ze tegen Nazi-Duitsland
       - VS via het westen, SU vanuit het Oosten.

• Ook vochten ze beiden tegen Japan in Azië.
  

• Als WOII in 1945 eindigt, moeten de landen samen kijken naar de toekomst.
  
• Al snel wordt duidelijk dat beide landen elkaar niet vertrouwen.
  

• Dit komt door hun eigen ideologie.
  

       - Denkbeeld over de perfecte samenleving.

Het Communisme in de Sovjet Unie

• De Sovjet Unie kende sinds 1917 het Communisme.
  

       - Ideologie waarin gelijkheid het belangrijkste is.

• De regering ging deze gelijkheid aan de inwoners opleggen.
  

• De SU kende geen democratie, maar dictatuur. 

      - Er was maar 1 politieke partij: De communistische partij.

      - Kritiek op de overheid is verboden.

      - Geheime politie spoort tegenstanders op.

Het Communisme en de Sovjet Unie

• De staat bemoeide zich ook met de economie
  

       - Alle bedrijven in handen van de staat.

       - Staat bepaald wat en hoeveel er geproduceerd wordt.

• Volgens de communisten kon alleen op deze manier de welvaart eerlijk verdeeld worden over alle mensen.

• Het individu ondergeschikt aan de groep (het collectief).

      - Samenleving als een mierenhoop. 

Leg in eigen woorden uit wat Communisme is.

Het kapitalisme van de Verenigde Staten. 

• De Verenigde Staten waren kapitalisme.
  

      - Ideologie waarin vrijheid erg belangrijk is.

• Bedrijven in handen van ondernemers.
  

      - Proberen zo veel mogelijk winst te maken.

      - Het productieaanbod, lonen en prijzen afhankelijk zijn van vraag en aanbod.

• Ook is de VS democratisch.
  

      - Mogen hun eigen mening uiten

      - Land of the Free

• Regering moet zich volgens de Amerikanen zo weinig mogelijk bemoeien met het  leven.
  

      - Mensen moeten zelf de kans krijgen iets van hun leven te maken

Tegenover elkaar

Bedenk waarom deze twee ideologieën grote moeite met elkaar hebben.

Wapenwedloop

• Gedurende de strijd proberen beide landen de wereld te overtuigen dat hun ideologie de beste is.
  
• Ook proberen ze hun eigen invloedsferen te beschermen.

     - Bewaakte grenzen, grote legers.

• Toch komt het nooit tot direct vechten
  

     - Dankzij wapenwedloop in én het dreigen met atoomwapens.

• De VS demonstreert aan het einde van WOII het nieuwe superwapen.
  
• Zodra de SU ook een atoombom heeft, loopt de spanning alleen maar verder op..

     - Maar beide kampen durven niet de eerste stap te maken…