politieke partijen en stromingen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

Politiek

1. Wat is politiek?

Leerdoel

• Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen wat politiek is.
  
• Je kunt uitleggen waarom wij belasting betalen.
  
• Je kent verschillende vormen van democratie.
  
• Je weet wat we met Links en Rechts bedoelen
  

Wat weet jij eigenlijk
van politiek?

Politiek is:

Het maken van keuzes en het nemen van beslissingen zodat een land, provincie of gemeente kan worden bestuurd.

De overheid

Politici

en 

Ambtenaren

Algemeen belang

Besluiten die voor veel mensen 

belangrijk zijn:

• Goed onderwijs
• Zorgen voor vrede, orde en veiligheid
• Aanleggen van wegen
• Goede gezondheidszorg voor iedereen

Democratie

• 'De macht van het volk'

• Directe democratie: het volk mag meebeslissen over een wet (referendum)

• Indirecte democratie: het volk kiest vertegenwoordigers die voor hen besluiten nemen

Paragraaf 2 : 

Op wie ga jij stemmen?

Actief en passief kiesrecht

Actief: je hebt recht om te stemmen

Passief: Je kunt je verkiesbaar stellen

Lijsttrekkers zijn de belangrijkste personen binnen een partij

0

We weten al dat we politieke partijen kunnen indelen in links en rechts en in conservatief en progressief.
In deze les leren we een derde manier om politieke partijen in te delen.  Namelijk: politieke stromingen

Stromingen op een rijtje

• Liberalisme
  
• Christen-Democratie
  
• Sociaal-Democratie
  
• Rechts-extremisme
  
• Ecologische stroming
  
• Populisme
  

Franse revolutie (eerste helft 19e eeuw)

Liberalen en socialisten protesteerden tegen de macht van de koning en adel.

in deze afbeelding zie je de twee stromingen samen. Aan de ene kant de liberalen (de rijke fabriekseigenaar) en aan de andere kant de socialisten (de arme fabrieksarbeiders). Je kunt je voorstellen dat beide partijen andere belangen hebben

Liberalisme

Economische vrijheid

Persoonlijke vrijheid

Passieve overheid

Rechts

Sociaal-democratisch

Solidariteit

Gelijkwaardigheid

Overheid actief

Links

Christen-democratisch

Christelijk geloof

Naastenliefde
Rentmeesterschap

Gezin
Overheid redelijk passief

Midden

Rechts-extremisme

Ongelijkwaardigheid

Superioriteit

Eigen volk eerst

Bestaat nu niet in Nederland

Ecologisch

Natuur en milieu

Milieubewustheid

Duurzaamheid

Populisme

Elite en wij

Wil van het volk

Vaak eenvoudige oplossingen

Tegen immigratie en internationalisering

Het past niet altijd in een hokje

Soms hebben partijen standpunten die bij verschillende stromingen passen

Voorbeeld= De PVV wilt weinig regels voor bedrijven (liberaal) 

+ 

goede uitkeringen voor werkelozen (sociaal-democratie)

Politiek

4. De Grondwet

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen welke grondrechten in de Nederlandse Grondwet staan.

Hoofdstuk 1

De Grondrechten

Artikel 1

Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. 

Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.

Klassieke grondrechten

Beschermen ons tegen de overheid 

Geven ons rechten tegen een te machtige overheid

Staan sinds 1848 in de Grondwet

Klassiek betekent: 'iets uit vroeger, maar niet verouderd'

bijvoorbeeld:

• Artikel 1: Anti-discriminatie artikel


• Artikel 2: Wie is Nederlander?


• Artikel 4: Kiesrecht


• Artikel 7: Vrijheid van meningsuiting


• Artikel 8: Recht op vereniging


• Artikel 9: Recht op vergadering


• Artikel 10: Onaantastbaarheid van de persoonlijke levenssfeer


• Artikel 11: Onaantastbaarheid van het lichaam


• Artikel 13: Briefgeheim

Sociale grondrechten

Plichten van de overheid: 

zorgen voor een goed bestaan

Zijn pas later in de Grondwet gekomen

bijvoorbeeld:

• Recht op veilig bestaan


• Recht op onderwijs


• Recht op gezondheidszorg


• Recht op woongelegenheid


• Recht op bewoonbaar gebied


• Recht op rechtsbijstand


• Recht op werk

Laatste belangrijke wijziging

1983

• Amsterdam wordt officieel de hoofdstad
  
• Niet-Nederlanders mogen stemmen voor de Gemeenteraden
  
• Leeftijd actief kiesrecht naar 18 jaar
  
• Verbod op opleggen doodstraf
  
• Invoering van een Nationale Ombudsman
  
• Invoering Sociale grondrechten
  

Nederland is een rechtsstaat

• Er zijn grondrechten
• Er is onafhankelijke en openbare rechtspraak
• Er is een scheiding der machten
• Er is een grondwet
• De macht van de overheid is vastgesteld door rechtsregels

Begrippen uit deze les

• grondwet
  
• artikel 1
• Klassieke grondrechten
• Sociale grondrechten

Jaartallen uit deze les

• 1848: Thorbecke maakt een nieuwe Grondwet met de Klassieke grondrechten
• 1983: laatste belangrijke grondwetsherziening waarin de Sociale grondrechten officieel werden opgenomen

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

quizizz

070153