Blok 6 formuleren Tangconstructie en verkeerd aansluitende beknopte bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Blok 6 formuleren 

Tangconstructie, verkeerd aansluitende beknopte bijzin en foutieve samentrekking

tangconstructies 

Als je tussen twee woorden die bij elkaar horen veel andere informatie plaatst, dan noem je dat een tangconstructie. 

tangconstructie

Tips:

• kijk welke delen bij elkaar horen;
• Maak meerdere zinnen van een zin met een tangconstructie.

Tangconstructie

Hoe kunnen we deze tangconstructie oplossen?

In de Brusselse dierentuin wordt de om zijn knuffelbare uiterlijk en vertederende gromgeluiden zo populaire reuzenpanda gewassen.

Tangconstructie

Door de zin in stukken op te breken kun je de tangconstructie vaak oplossen. 

In de Brusselse dierentuin wordt de panda gewassen. Het dier is zeer populair vanwege zijn knuffelbare uiterlijk en vertederende gromgeluiden.

• De hond, die een hele mooie vacht had maar die nu heel vies was omdat hij in de sloot sprong, lag op zijn bot te kauwen.

• De hond lag op zijn bot te kauwen. Hij heeft een hele mooie vacht, maar die is nu vies omdat hij in de sloot is gesprongen.

Ik begrijp nu hoe ik een tangconstructie kan herkennen en verbeteren

1. Zeker weten
2. Voldoende
3. Misschien niet allemaal
4. Dit is een drama

beknopte bijzin

Verkeerd aansluitende beknopte bijzin

Er zijn drie soorten beknopte bijzinnen:

Met een voltooid deelwoord:

Bij het theater aangekomen was de voorstelling al begonnen.

Met een onvoltooid deelwoord:

Fietsend kwam ik erachter dat ik mijn gymtas was vergeten.

Met te + hele werkwoord:

Na drie uur overlegd te hebben ging de staking uiteindelijk niet door.

Verkeerd aansluitende beknopte bijzin

• In een beknopte bijzin staat geen persoonsvorm;
• In een beknopte bijzin staat geen onderwerp;
• Er is altijd een 'denkbeeldig' onderwerp;
• Het denkbeeldige onderwerp van de beknopte bijzin moet hetzelfde zijn als het onderwerp van de hoofdzin.

Lachend kwamen de meisjes de klas binnen.

Verkeerd aansluitende beknopte bijzin

Bij een verkeerd aansluitende beknopte bijzin is het denkbeeldige onderwerp niet hetzelfde als het onderwerp van de hoofdzin.

Je corrigeert een foutieve beknopte bijzin door deze uit te schrijven naar een volledige bijzin!

Hoe verbeter je een foutieve beknopte bijzin?

Maak van de beknopte bijzin een gewone bijzin (met onderwerp en persoonsvorm).

Bij het station aangekomen bleek de trein net vertrokken.

Toen (we) bij het station (aankwamen), bleek de trein net vertrokken.

Welke zin is correct?

1. Wachtend voor de kassa had Ernst genoeg tijd voor een praatje met zijn collega.
2. Wachtend voor de kassa duurt de tijd altijd langer dan normaal.

Welke zin is correct?

1. Nog half slapend maakte de koffie ons weer een beetje wakker.
2. Nog half slapend werden we door de koffie weer een beetje wakker.

Welke zin is correct?

1. Na de kozijnen geverfd te hebben begon het plotseling te regenen.
2. Na de kozijnen geverfd te hebben moest Jonathan ook de dakgoten nog doen.

Ik begrijp nu hoe ik een verkeerd aansluitende beknopte bijzin kan herkennen en verbeteren

1. Zeker weten
2. Voldoende
3. Misschien niet allemaal
4. Dit is een drama

Aan de slag!

• Blok 6 Formuleren deel 2: opdracht 9  (blz. 393-394)

Extra uitleg?

• Uitlegvideo 1
• Uitlegvideo 2
  

Foutieve samentrekking

Samentrekking

samentrekking

als (een deel van) een woord is weggelaten dat je al eerder genoemd hebt:

zomer(kleding)- en winterkleding

Hij kocht een appel en (hij kocht) een ei

Zij studeert in Amsterdam en hij (studeert) in Groningen

foutieve samentrekking

als het woord dat is weggelaten niet dezelfde

- vorm

- betekenis

- functie

heeft, is de samentrekking fout

Ik begrijp nu hoe ik een foutieve samentrekking kan herkennen en verbeteren

1. Zeker weten
2. Voldoende
3. Misschien niet allemaal
4. Dit is een drama

Aan de slag!

• Blok 6 Formuleren deel 2: opdracht 10 (blz. 393-394)