Dier Fokkerij en Voortplanting Les 7

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Dier Fokkerij en Voortplanting

Wat weet je al over de voortplanting bij de koe?

Levenscyclus

• 50% vaarskalf en 50% stierkalf
• Na 6 maanden: vaarskalf --> pink
• Insemineren:  Leeftijd van 15 maanden
• Drachtigheidsduur: 9 maanden
• Afkalven: pink --> vaars --> 2e kalskoe --> 3e kalfskoe --> oude koe

Bronst

• In deze periode laat een dier een paring toe

• De bronst betekent eigenlijk dat een dier een eisprong heeft

Bronstig

Ritsig

Berig

Loops

Krols

Hengstig

Rams

Tochtig

Broeds

Koe

Paard

Geit

Ree

Varken

Hond

Kat

Schaap

Kip

Natuurlijke dekking

De stier reageert op de bronst --> vaststellen is dus makkelijk

Echter gebruikt 95% van de bedrijven kunstmatige inseminatie (KI)

Voordelen van KI:

• minder dek-infecties
• scheelt tijd, werk en moeite
• minder gevaarlijk

Bronstwaarneming

Bronstwaarneming vraagt oefening

Koeien zijn eigenlijk seasonbreeders

Pinken zijn vaak maar kort tochtig 

(12 uur)

Koeien staan soms ver van huis

Waarom wel belangrijk om het goed te doen? 

Belangrijk om het goed te doen om het rendement op het bedrijf hoog te houden

00:21

Welk gedrag zie je in het filmpje?

1. Sta-reflex
2. Flemen
3. Bespringen
4. Slijmen

Welke gedragskenmerken passen er nog meer bij de bronst?

TKT

Tussen-kalf-tijd = de tijd tussen twee afkalvingen

• Gemiddeld 365-390 dagen

Belangrijk om de dekking te plannen

Wordt bijgehouden via de kalender, een stalkaart of een computerprogramma

Vaststellen drachtigheid

Op 3 en 6 weken na inseminatie een bronstcontrole

Tochtig? Dan opnieuw insemineren

Dierenarts kan de dracht nauwkeurig vaststellen door de baarmoeder af te tasten

• Liefst na 60 dagen vanwege minder risico

Verschijnselen drachtigheid

• Wegblijven tochtigheid
• Verhoogde lichaamsgroei
• Verhoging van lichaamstemperatuur, pols en ademhaling
• Toename van buikomvang
• Makkelijk ontstaan van oedemen (vochtophopingen in uier en onderbuik) 

Tweelingdracht

3% tweelingen geboren

Moederdier meestal in slechte conditie, omdat ze weinig kan eten door grote buikomvang en weinig ruimte in de pens

• Extra krachtvoer nodig

Vroeger afkalven --> vaak verkeerde liggingen

Maken opdracht