Autisme

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Autisme

wld

wld

Onderwerpen

1. Wat is autisme

2. Positieve kanten van autisme

3. Gedragskenmerken

4. Wat is overprikkeling

5. Autisme 4 typen

6. Hersenen: Theory of Mind - Centrale coherentie - Executieve functies (Geef me de 5)

7. Tips voor docenten

8. Voorvalrapport

9. Klokhuis over autisme (2)

10. Ervaringen

Wat is autisme

Autisme of ASS kun je aan de buitenkant niet zien.  

Het zit in je hoofd en heeft invloed op de

informatieverwerking en daarmee op het 

dagelijks functioneren.

Normaal: informatie wordt aan elkaar gekoppeld en verwerkt.

Er volgt een reactie.

Autisme: losse informatie wordt verwerkt.

Er volgt een andere reactie.

Autisme: De wereld voelt vaak chaotisch en onvoorspelbaar

Autisme:  Het anders waarnemen van informatie heeft invloed op de ontwikkeling van: 

Iemand met autisme heeft natuurlijk ook sterke kanten! 

Gedragskenmerken

Autisme 4 typen

Niet gericht op anderen, geen behoefte aan contact. Reageert vaak niet op uitnodiging van een ander.

Wel behoefte aan contact maar onderneemt zelf geen actie. Reageert wel op uitnodiging

Behoefte aan contact. Dit gebeurt op een 'onhandige' manier

Reageert star, formeel en wat ouderlijk. Sluit daarmee niet aan bij leeftijds- genootjes. 

Overmatig beleefd.

Hersenen

Informatieverwerking verloopt anders bij mensen met autisme. 

Er zijn drie verklaringsmodellen.

1. Theory of mind

Om effectief te kunnen communiceren en samenwerken is het van belang te kunnen inleven in een andere persoon en emoties te herkennen. 

Voor veel jongeren met autisme gaat dit niet altijd vanzelf.

Kun inschatten 

of begrijpen

wat hier speelt?

'normaal mens doet veel ervaring op

iemand met autisme veel minder!

Een winkel met feestartikelen, iemand met autisme kan denken: 

'Normaal' worden er in de hersenen verbindingen gemaakt en worden betekenissen opgelslagen. 

Bij autisme worden er geen (veel minder) verbiningen gelegd. Het zijn allemaal losstaande waarnemingen.

gevolg:

2. Centrale coherentie

3. Executieve functies

Kunnen plannen en organiseren 

is van groot belang bij het volgen 

van onderwijs.

Zwakkere executieve functies zijn van invloed op studeren.

Als je naar de winkel moet....

Bij autisme zijn de stapjes niet automatisch in het hoofd aanwezig. Daarom kosten veel bezigheden veel meer tijd of lukt het niet.  

Op tijd op school zijn ..... noteer de stapjes.

Als je huiswerk moet doen, heb je veel vaardigheden nodig

Tips voor docenten (1)

Tips voor docenten (2)

Tips voor docenten (3)

Tips voor docenten (4)

- Geef 'ik' boodschappen, benoem gewenst gedrag

- Communiceer positief:  vaak snapt de leerling 

   kritiek niet (wordt niet gekoppeld)

- Boosheid geeft extra prikkels en chaos in het

   hoofd, het wordt niet begrepen.  Benadruk het

   positieve.

- Lange verhalen zorgen voor teveel  prikkels.

- Ze zullen (vaak tevergeefs) hun best doen erbij te horen. Als 

  dat niet lukt kan dit de nodige frustratie geven met 

  bijbehorend “verkeerd “gedrag. 

- Maak het doel duidelijk, geef 1 opdracht.

- Klassikale instructie begrepen? Vaak is verlengde instructie

   noodzakelijk. 

- Maak communicatie visueel (foto, afbeelding, tekening).

- Doet de leerling niet wat je wilt: Bedenk / vraag of de leerling

   de opdracht goed begrepen heeft.

- Lichaamstaal / jouw mimiek wordt niet begrepen.

- Leerling denkt vaak zwart - wit.

- Geef meer verwerkingstijd en evt.  ruimte  voor een time-out

- Noteer altijd gesprekspunten bij het plannen v.e. gesprek.

- Start met een inleidend zinnetje zodat de leerling de 

   aandacht kan richten .

 - Praat evt. wat langzaam (bij leerling met tragere 

    verwerkingstijd).

- Gebruik bij herhaling dezelfde bewoordingen (anders denkt 

   de leerling dat het een nieuwe/andere boodschap is).

- Praat kalm/duidelijk, wees direct, kort, geef een simpele 

   boodschap, concreet en  niet dubbelzinnig.

- Zie je zelf een plaatje voor je wat je wilt zeggen? (leerlingen 

   zijn vaak beelddenkers).

- Gebruik GEEN: zometeen, straks, misschien, ongeveer:

   Zeg bijv.: Ik kom nadat ik Jort heb geholpen.

- Verwijs NIET naar je eigen gevoelens (snapt de leerling niet).

- Eis GEEN oogcontact (leer de leerling tussen de 

   wenkbrauwen te kijken). Vaak kijkt de leerling weg om zich 

   te kunnen concentreren.

 - Niet willen/kunnen kan niet snappen hoe/wat wie etc. zijn.

Tips voor docenten (5)

Gebruik geen vage open vragen. Op een vraag als “Waarom doe je dat?”, kan het kind geen antwoord geven. 

De leerling heeft vaak geen

idee welke informatie je van hem verlangt. 

Vraag liever Wat er gebeurde, Wie er bij betrokken waren en Wanneer het gebeurde. 

Laat de leerling eventueel een 

voorvalrapport invullen.

Bespreek dit en eindig met de vraag: 

Wat ga je de volgende keer doen om herhaling te voorkomen?

Ervaringen

1. PDD-NOS : Lisette en Jeffrey

2. Roosterwijzigingen

3. Planning

www.autismevoordocenten.nl

www.autismevoordocenten.nl

www.autismevoordocenten.nl

www.autismevoordocenten.nl