NK 6.3 + 6.4 + UL 6.5 +PW inplannen (2mavo)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Planning

• afronden leerdoelen 6.3 + 6.4
• Leerdoelen + uitleg 6.5
• aan de slag met opdrachten 6.5
• PW inplannen 
• HW opgeven

Oude leerdoelen 6.3 + 6.4

1. Ik kan uitleggen wat biologisch evenwicht is. 
2. Ik kan uitleggen hoe soorten afhankelijk zijn van elkaar voor voedsel, een schuilplaats en voortplanting. 
3. Ik kan manieren noemen waarop de mens afhankelijk is van het milieu.
4. Ik kan de 4 manieren noemen waarop mensen in Nederland de natuur beheren. 

LOG IN OP DEZE LESSONUP

Populatiegrootte is afhankelijk van:

1. Geboorte
2. Sterfte
3. Emigratie
4. Immigratie

Wat is populatiegrootte?

1. Aantal verschillende soorten in een gebied.
2. Aantal organismen in het ecosysteem.
3. Aantal organismen in het hele land.
4. Aantal organismen van dezelfde soort in een gebied.

Als er veel voedsel te vinden is, zal de populatiegrootte...

1. Afnemen
2. Toenemen

Wat is een biologisch evenwicht?

1. De populatiegrootte schommelt om een evenwichtswaarde heen.
2. Geboorte, sterfte en migratie zorgen voor een biologisch evenwicht.
3. antwoord A en B zijn goed
4. antwoord A en B zijn beiden fout.

Deze samenleving is een...

1. Symbiose
2. Parasitisme

Deze samenleving is een ...

1. Symbiose
2. Parasitisme

Wat is geen voorbeeld van een relatie BINNEN een populatie?

1. Rangorde
2. Territorium
3. Paarvorming
4. Symbiose

Iemand die het coronavirus draagt noem je een gastheer.

1. waar
2. nietwaar

Buiten de gastheer (een lichaamscel) gaat het coronavirus dood.

1. waar
2. nietwaar

4. Bij parasitisme heeft de gastheer voordeel van de relatie met de parasiet.

1. juist
2. onjuist

op welke 6 manieren is de mens afhankelijk van zijn omgeving

Wat is biodiversiteit?

1. Het aantal dieren van een soort in de natuur.
2. De variatie van soorten organismen in de natuur.
3. Het aantal soorten planten in een gebied.
4. Het aantal soorten.

Wat is herintroductie van soorten?

1. Nieuwe soorten in de omgeving vrijlaten.
2. Dieren laten aanpassen aan een verandert milieu.
3. Uitgestorven soorten weer terugbrengen van andere gebieden.
4. Natuurgebieden maken.

Een voorbeeld van herintroductie in Nederland is:

1. de komst van 2 reuzenpanda's Wu en Wen in dierentuin Blijdorp
2. de Japanse oester in de Oosterschelde
3. de ooievaar in Nederland

Lees de tekst.

Welke twee vormen van natuurbeheer komen voor in de tekst?

1. agrarisch natuurbeheer
2. bosbeheer
3. faunabeheer
4. waterbeheer

Zaaien van bloemen langs akkers, zodat daar insecten kunnen leven.
Welk soort beheer is dat?

1. Agrarisch natuurbeheer
2. Bosbeheer
3. Faunabeheer
4. Waterbeheer

Afschieten van zieke herten om lijden te voorkomen.
Welk soort beheer is dat?

1. Agrarisch natuurbeheer
2. Bosbeheer
3. Faunabeheer
4. Waterbeheer

sluit voor nu je chromebook

Leerdoelen 6.5

1. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen noemen van uitputting en vervuiling.
2. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen noemen van klimaatverandering.

Leerdoelen 6.5 + 6.6

1. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen noemen van uitputting en vervuiling.
2. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen noemen van klimaatverandering.
3. Ik kan uitleggen wat duurzaamheid is.
4. Ik kan aangeven wat duurzame oplossingen voor milieuproblemen in Nederland kunnen zijn. 

Invloeden op het milieu

(de afgelopen 50 jaar is het aantal mensen op aarde verdubbeld)

Invloeden op het milieu

Mensen hebben invloed op het milieu, want vaak milieuproblemen veroorzaakt door;

- bevolkingstoename

- de manier van leven van de mens.

Dit zorgt voor veel:

- Vervuiling

- Uitputting

Fossiele brandstoffen

Aardgas
Aardolie
Steenkool

Uitputting

• Mensen onttrekken stoffen uit het milieu (aardgas, aardolie steenkool) voor brandstof.
• Deze stoffen zijn  miljoenen jaren geleden ontstaan uit resten van dode planten en dieren. 
• Deze fossiele brandstoffen raken uitgeput.
•  Over 50 -100 jaar zijn de voorraden aardolie en aardgas als de mens zo doorgaat op. 

Vervuiling

Ook vervuiling

Vervuiling

Boeren gebruiken mest om de grond vruchtbaar te maken. Een belangrijke stof in mest is stikstof.

Een deel van die stikstof komt terecht in het grondwater en in de lucht.

Ook de industrie en het verkeer geven stikstof af aan het milieu.

Stikstof is een oorzaak van luchtvervuiling. Ook komt het in natuurgebieden  waar de plantengroei verandert en zeldzame/kwetsbare planten verdwijnen.  

Vervuiling door gif

Een gif is een stof die schadelijk is voor organismen. 

In het verleden werd giftig afval op vuilnisplaatsen gestort. Hierdoor kwamen veel giftige stoffen in de bodem. Dit noem je bodemvervuiling. 

Planten nemen de giftige stoffen op en zo komt het in de voedselketen terecht. 

In de landbouw worden gifstoffen gebruikt om planten te beschermen. Deze gifstoffen kunnen in het grondwater terecht komen via sloten. Dan spreek je van watervervuiling. 

80% van het afvalwater op de wereld wordt zomaar in het milieu geloosd en komen ook ´t water. 

Broeikaseffect

De dampkring is de luchtlaag rondom de aarde. De dampkring is een mengsel van gassen. Deze gassen laten een deel van de zonnestraling door naar de aarde. De rest wordt weerkaatst. 

Door de zonnestraling warmt de aarde op. De aarde straalt deze warmte ook weer uit. Bepaalde gassen houden de warmtestraling van de aarde tegen.

<------)

Deze gassen noem je broeikasgassen. 

De belangrijkste broeikassengassen zijn C02 en waterdamp. 

Broeikaseffect

De werking van deze gassen lijkt op die van een broeikas. Vandaar de naam.

Dankzij dit effect is het op aarde +/- 15 °C.

Zonder het broeikaseffect zou het op aarde veel kouder zijn (-18°C).

Er zou dan waarschijnlijk geen leven zijn op aarde. 

versterkt broeikaseffect

In de afgelopen 130 jaar is het gemiddeld 1°C warmer geworden op aarde. In Nederland is dit  1,7°C . 

Dat komt doordat mensen steeds meer broeikasgassen in de dampkring brengen. Daardoor stijgt de temperatuur op aarde.

DIt is het versterkte broeikaseffect.

Klimaatverandering = als het weertype gedurende een periode van meerdere jaren is veranderd.

De gevolgen zijn merkbaar; Er zijn vaker extreme weersomstandigheden, zoals hevige stormen en droogte.

De zeespiegel stijgt, waardoor laaggelegen gebieden overstromen. 

Blauwalg; Door klimaatverandering is er in de zomer vaker blauwalg in het water. 

Blauwalgen zijn bacteriën die stoffen
produceren die giftig zijn voor mensen en dieren.

Dan mag je niet zwemmen als er blauwalg is.

gevolgen voor de natuur

Door overbevolking en klimaatverandering is er steeds minder natuur en neer de biodiversiteit af. 

Veel soorten sterven uit of worden daarmee bedreigd, ook in Nederland.

Wilde hamster, die ook in Nederland nog amper voorkomt.

(huis)werk + proefwerk;

Maak (online) 

van thema 6

van basisstof 5; opdracht 1 t/m 4 + 6 t/m 9

Wat niet af is, is automatisch huiswerk voor de volgende les!

2 OKTOBER=

Proefwerk thema 6 - basisstof 6.1 t/m 6.6  + meenemen boek 2A

Leerdoelen 6.5 + 6.6

1. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen noemen van uitputting en vervuiling.
2. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen noemen van klimaatverandering.
3. Ik kan uitleggen wat duurzaamheid is.
4. Ik kan aangeven wat duurzame oplossingen voor milieuproblemen in Nederland kunnen zijn. 

Duurzaamheid

Wat doe ik zelf al aan duurzaamheid:

Gratis:

• Afval goed scheiden (beschikbaar maken voor recyclen)
• Voorwerp opnieuw gebruiken (2de hands) 
• Met de fiets naar school & boodschappen doen
• Niet meer eten kopen dan ik gebruik & anders tijdig invriezen
• Kleding afdragen (minder goede kleding gebruiken voor klussen en tuinieren).
• Iets korter douchen.
• kiezen voor kartonnen verpakking i.p.v. plastic verpak.

Wat doe ik zelf al aan duurzaamheid:

Kost geld, maar ook gedaan: (soms levert het daarna dan ook weer geld op):

• kapotte elektrische fietsen opknappen om mee te fietsen
• heel veel zonnepanelen op het dak leggen
• huis isoleren (dak, ramen, muren, vloer)
• gastank weg en alles op elektriciteit verwarmen (huis en water)
• oude dieselbus omruilen voor elektrische auto
• timers installeren om alleen stroom te gebruiken als de stroom goedkoper is. 
• Oude ramen vervangen voor tripleglas.

Duurzaamheid

Duurzaamheid: ervoor zorgen dat het milieu geen schade krijgt door jou. 

Oplossingen

- duurzame energie

- duurzame grondstoffen

- duurzame landbouw 

- minder vervuiling 

- minder broeikasgassen 

1 = Duurzame energie

• windenenergie
• zonne-energie
• biomassa

(verbranden afval 

van planten en 

dieren om 

elektriciteit op te 

wekken) 

2 = Duurzame grondstoffen

Hergebruik

Voorwerp opnieuw gebruiken

Recycling

Als grondstoffen gebruikt voor nieuwe producten

Duurzame grondstoffen

3 = Duurzame landbouw

Precisielandbouw en kringlooplandbouw zijn ook voorbeelden van duurzame landbouw.

Leg uit wat duurzame landbouw is en bespreek enkele voorbeelden.

4. Minder vervuiling

• schadelijke afvalstoffen netjes verwerken
• afval niet in het milieu
• minder veeteelt
• meer ov
• open haard
• vuurwerk
• consumptie

• fast fashion

 broeikasgassen

6. Zelf duurzame 

keuzen maken

huiswerk = 

Maak (online) 

van thema 6

van basisstof 5; opdracht 1 t/m 4 + 6 t/m 9

van basisstof 6; opdracht 1 t/m 3 + 5 t/m 9

PROEFWERK thema 6 (6.1 t/m 6.6) = maandag 9 oktober!

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.