Voorbereiding toets politiek-juridische dimensie

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Voorbereiding toets politiek-juridische dimensie

Koning

- heeft maar kleine invloed op politieke besluiten (daar is het ministerie verantwoordelijk voor).

regering 

- bestaat uit ministers en de koning

-Taak: zorgen dat wetten goed worden uitgevoerd + voorstellen van nieuwe wetten indienen.

- elke minister is verantwoordelijk voor een ander onderwerp

- alle ministers samen vormen de ministerraad

- minister-president is de voorzitter (leider)

Kabinet 

- is het dagelijks bestuur van Nederland

- bestaat uit ministers en staatsecretarissen (zij helpen ministers)

- De minister-president is de voorzitter van de ministerraad en de leider van de regering. De minister-president wordt ook wel premier genoemd en vertegenwoordigt Nederland in de internationale politiek. 

Parlement 

- bestaat uit de eerste en tweede kamer. 

-wordt ook wel de staten-generaal genoemd.

- de tweede kamer controleert de regering en keurt wetsvoorstellen goed of af. 

- de eerste kamer keurt wetsvoorstellen goed of af. 

Rechtstaat en rechtspraak

kenmerken rechtstaat: 

1.De overheid moet zich, net als burgers aan de wet houden.

2. Er bestaat een scheiding van machten.

3. Burgers hebben grondrechten.

Trias politica

de taken van de rechtstaat zijn over drie machten verdeeld:

1. De wetgevende macht: beslist welke wetten en regels worden ingevoerd. Bestaat uit parlement en regering. 

2. De uitvoerende macht: voert wetten en regels uit. Bestaat uit regering, ministeries en uitvoeringsorganisaties zoals politie.

3. De rechterlijke macht: controleert op de naleving van wetten en regels. Bestaat uit rechters en het openbaar ministerie (OM). 

Trias politica

De drie machten zijn van elkaar gescheiden. Ze controleren elkaar functioneren om te voorkomen dat één leider of kleine groep, alle macht naar zich toe kan trekken.

Taken tijdens strafzitting 

advocaat - de verdachte bijstaan tijdens een zitting

officier van justitie - is de strafeiser, klaagt iemand aan namens het OM

Rechter - Bepaalt of er voldoende bewijs is om iemand schuldig te bevinden en bepaalt welke straf iemand krijgt. 

hoger beroep

Als je het niet eens bent met de uitspraak van een rechter kun je in hoger beroep gaan. 

Een hogere rechter in een gerechtshof kijkt dan opnieuw naar de zaak en doet een nieuwe uitspraak. De oude uitspraak geldt dan niet meer.