9.3 Regeling hartwerking (klassikaal)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

9.3 Regeling hartwerking

Deze les:

- Herhaling 9.2 adv atherosclerose 

- Uitleg 9.3 prikkelgeleidingssysteem + ECG

- Zelfstandig bestuderen en verwerken 9.3

Huiswerk: af 9.3 + voorbereiden hartsnijpracticum

Bij een medisch onderzoek wordt de bloeddruk gemeten. De arts doet een manchet om de bovenarm en pompt de manchet op. De manchet drukt de armslagader dicht. Vervolgens laat de arts de lucht uit de manchet weglopen tot er weer bloed door de slagader stroomt.

Op welke plaats in de afbeelding zal de bloeddruk daarna het eerst stijgen?

1. Plaats 1
2. Plaats 2
3. Plaats 3
4. Plaats 4

Van verschillende bloedvaten van de grote ​ bloedsomloop
van de mens worden de volgende ​gegevens verzameld:​
1) de stroomsnelheid vh bloed ,​ 2) de hoeveelheid elastische
vezels in de wand​ 3) de permeabiliteit van de wand ​
4) de bloeddruk in deze bloedvaten.​
Met welke letter wordt het diagram weergegeven
waarin​ de stroomsnelheid van het bloed​ staat?

1. Diagram P
2. Diagram Q
3. Diagram R
4. Diagram S

Leerdoelen 9.2

1. Je kunt het ontstaan en de functie van de systolische- en diastolische bloeddruk uitleggen.
   
   
2. Je kunt de oorzaken en risico’s zijn van een te hoge- en te lage bloeddruk verklaren. 
   
   
3. Je kunt uitleggen hoe een bloeddrukmeting plaatsvindt. 

Veranderingen in de bloeddruk

Atherosclerose (aderverkalking)

Vetafzetting gebeurt als gevolg van een teveel aan cholesterol (H10)

Wat is medisch gezien het probleem?

Te lage bloeddruk door hartritmestoornissen

Abdelhak Nouri zakte op zaterdag 8 juli in elkaar tijdens een wedstrijd van Ajax door een hartritmestoornis. 

Na reanimatie op het veld werd hij per traumahelikopter naar het ziekenhuis gebracht. 

Daar werd ernstige en blijvende hersenschade geconstateerd. Vermoedelijk door te weinig zuurstoftoevoer naar de hersenen nadat hij neer was gegaan. 

         

Leerdoelen 9.3 

1. Je kunt de regeling (prikkelgeleiding) van de hartslag uitleggen.
2. Je kunt een ECG lezen. 
   
   
3. Je kan het hartminuutvolume berekenen.
4. Je kunt de invloed van inspanning op hart en bloedsomloop kunnen noemen.

Regeling van de hartwerking

Het samentrekken van 
het hart ontstaat door 
activiteit van het 
prikkelgeleiding-
systeem 

Prikkelgeleidings-systeem

1. Cellen in de wand van de rechterboezem, de Sinusknoop, vuren een elektrisch signaal af die de boezems laat samentrekken.

2. Deze elektrische prikkel wordt opgevangen in de AV-knop en met een vertraging van ong. 0,04 sec doorgegeven naar de hartpunt.

3. De kamers trekken vanuit de hartpunt naar boven toe samen en duwen zo het bloed de longslagaders en aorta in. 

ECG

Met een ElectroCardioGram (ECG) wordt de elektrische activiteit in het hart gemeten.

ECG

= samentrekken

= samentrekken

= ontspannen

Hartritme- stoornissen

ECG's worden onder andere gebruikt voor het vaststellen van hartritmestoornissen

Wat gaat hier mis?

Automatische Externe Defibrillator (AED)

AED wordt door middel van elektroden aan het lichaam verbonden en registreert de onregelmatige samentrekkingen van het hart. 

Het geeft een elektrische schok af waardoor het hart even helemaal stopt met kloppen. 

Hierna kan het hart weer in een normaal ritme verder kloppen. 

Hartinfarct

ECG's worden ook vaak gebruikt om een hartinfarct te lokaliseren 

Vaak zijn de afwijkingen dan in het ST segment

Welk deel van het hart is aangetast en wat zijn de klachten?

1. Rechterkamer - Bloeddruk neemt af
2. Rechterkamer - HMV neemt af
3. Linkerkamer - Bloeddruk neemt af
4. Linkerkamer - HMV neemt af

Leerdoelen 9.3 

1. Je kunt de regeling (prikkelgeleiding) van de hartslag uitleggen.
2. Je kunt een ECG lezen. 
   
   
3. Je kan het hartminuutvolume berekenen.
4. Je kunt de invloed van inspanning op hart en bloedsomloop kunnen noemen.

Aan de slag

• Zelfstandig doorlopen 9.3 via LessonUp
  
  
• Voorbereiden hartsnijpracticum:
  - leren 9.1 t/m 9.3 
  - filmpje bekijken

De flexibiliteit van de bloedsomloop

Opdracht 4:
Hoe beïnvloedt adrenaline het hartminuutvolume? 

De flexibiliteit van de bloedsomloop

Het hart staat onder aansturing van je hersenen (H13) en hormonen (H12) die kunnen voor allerlei veranderingen zorgen in het hartminuutvolume maar ook in de verdeling van het bloed door het lichaam.

De flexibiliteit van de bloedsomloop

De spieren in de wand van slagaders staan ook onder aansturing van de hersenen (H14).

Hierdoor kan de verdeling van het bloed over de verschillende organen naar behoefte worden aangepast

Is het hartminuutvolume van de kleine bloedsomloop gelijk aan die van de grote bloedsomloop?

1. Nee
2. Alleen in rust
3. Ja, altijd

Krijgen de hersenen meer of minder bloed tijdens inspanning?

1. Meer
2. Minder
3. Ongeveer evenveel

Huiswerk

Zelfstandig doorlopen 9.3 via LessonUp

Voorbereiden hartsnijpracticum:

- leren 9.1 t/m 9.3 -> D-toetsje!

- filmpje bekijken