5.3 + 8.3

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

5.3 + 8.3

Programma

-Formatieve check	10 min
-Oefeningen nakijken	10 min
-Verhoudingen	20 min
-Overmaat	10 min
-Oefenen	30 min

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 5.3 + 8.3

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt met de wet van massabehoud uitleggen dat stoffen in vaste verhoudingen met elkaar reageren.
  
• Je kunt berekeningen uitvoeren aan de hand van massaverhoudingen.
• Je kunt de massaverhouding bij een chemische reactie bepalen op basis van de moleculaire massa’s van de betrokken stoffen.
  
• Je kunt bepalen hoe groot de overmaat bij een chemische reactie is.

De wet van behoud van massa

De wet van behoud van massa.

Oftewel: de massa voor een chemische reactie is hetzelfde als de massa na een chemische reactie.

Voorbeeld:

Bij de ontleding van 25 g water, ontstaat 10 gram waterstof en 15 gram zuurstof.

2 H₂O → 2 H₂ + O₂

25 g = 10 g + 15 g

Bij de ontleding van 20 g zilverchloride ontstaat 15 g zilver en 6 g chloor. Waar of niet waar?

1. Waar
2. Niet waar

Bij de ontleding van 22,0 gram water ontstaat 9,4 gram waterstof.
Bereken de massa van de zuurstof die ontstaat.

1. 31,4 g
2. 15,7 g
3. 12,6 g
4. 206,8 g

Massaverhoudingen

Massaverhouding = verhouding tussen de massa’s van 2 stoffen.

Als je 2 gram water ontleedt en er ontstaat 1 g zuurstof, is de massaverhouding:

2:1

Bij elke 2 gram water, ontstaat er 1 gram zuurstof.

Hoeveel gram zuurstof ontstaat er als je 50 gram water ontleed?

Ik weet het!

Geen idee!

4 Fe + 3 O₂ → 2 Fe₂O₃
7 : 3 : 10

Als we 7 gram ijzer hebben, dan hebben we 3 gram zuurstof en 10 gram ijzeroxide.

Hoeveel gram ijzeroxide ontstaat er als je 40 gram ijzer hebt? en hoeveel gram zuurstof?

Massaverhoudingen

Hoe ga je te werk als de getallen niet mooi uitkomen?

Bijvoorbeeld: Bij de ontleding van 60 g natriumchloride, ontstaat natrium en chloor.

Natriumchloride en natrium hebben de verhouding 39:14.

Bereken hoeveel natrium er ontstaat.

Beste methode

Verhoudingstabel werkt altijd bij scheikunde!

Bij de ontleding van 60 g natriumchloride, ontstaat natrium en chloor.

Natriumchloride en natrium hebben de verhouding 39:14.

Bereken hoeveel natrium er ontstaat.

Natrium en chloor reageren met elkaar in de massaverhouding 1,0 : 1,5. Bij deze reactie ontstaat natriumchloride. Hoeveel gram natriumchloride kan er ontstaat als 25 g chloor volledig met natrium reageert?

Magnesiumoxide en zoutzuur reageren met elkaar in de massaverhouding 58,3 : 73,0.
Bereken hoeveel gram magnesiumoxide maximaal kan reageren met 100 g zoutzuur.

Zelf een massaverhouding maken

Met behulp van de molecuulmassa's van stoffen, kan je zelf verhoudingen maken.

• Stap 1: Noteer de reactievergelijking.
  
• Stap 2: Bepaal de molecuulmassa.
  
• Stap 3: Vermenigvuldig de molecuulmassa met de coëfficiënt. Als tussenstap noteer je de coëfficiënt, ook als die 1 is.

Voorbeeld:

C + O₂ --> CO₂

Text

Voorbeeld:

C + O₂ --> CO₂

C = 12,0 u

O = 16,o u

   C   +  O₂ --> CO₂

12,0 : 32,0  :   44,0

C + O2 --> CO2
12,0 : 32,0 : 44,0

Bepaal hoeveel koolstofdioxide ontstaat wanneer je 3 kg koolstof hebt.

Overmaat

Wat is overmaat?

Stel je hebt 5 g waterstof (H₂) en 9 g zuurstof (O₂), je gaat hiermee waterstofperoxide (H₂O₂) maken.

H₂ + O₂ → H₂O₂

De verhouding waterstof en zuurstof is 1:1.

Hoeveel gram waterstofperoxide kan je maken?

Ik weet het!

Geen idee!

Overmaat

Je kan maar 10 gram waterstofperoxide maken.

Als je alle 9 gram zuurstof wilt gebruiken, heb je ook 9 gram waterstof nodig, maar dit heb je niet.

Je gebruikt dus 5 g waterstof en 5 g zuurstof.

Hierbij hou je 4 g zuurstof over, dit noem je de overmaat.

Stel je hebt 22 g zoutzuur en 56 g natronloog.
Ze reageren met elkaar in de verhouding 3:5

Welke stof is in overmaat, en hoeveel gram blijft daar dan van over?

Oefeningen

Ga aan de slag met de volgende oefeningen:

Hoofdstuk 5 Paragraaf 3:

4, 5, 6, 9

Hoofdstuk 8 Paragraaf 3:

3, 4, 5, 7, 9

Welke leerdoelen beheers je?

Klik op de link, deze opent weer de check. Vul nu de laatste slide in:

Checks voor 5.3 + 8.3