3.1 De Eerste Wereldoorlog

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

H3 Oorlog en crisis

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Tijd van Wereldoorlogen 1900-1950

WO 1-> 1914-1918

WO 2-> 1939-1945

Het was in 1914 onrustig en er heerste een hoop spanning in Europa......

Deze onrusten en spanningen zien we als de oorzaken (4) voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Het Duitse Rijk was een stuk groter dan het huidige Duitsland

Polen is onderdeel van Rusland, net als Wit-Rusland, Letland, Estland, Lithouwen en Oekraine 

Bestond uit het hedendaagse: Oostenrijk, Hongarije, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Tsjechië, Slowakije, Slovenië en delen van Italië, Montenegro, Polen, Roemenië, Servië en Oekraïne.

Het Ottomaanse Rijk kennen we nu als Turkije

Kaart van Europa in 1914

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen
  
• Nationalisme
  
• Militarisme
  
• Wapenwedloop
• De aanleiding 

 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Oorzaak 1: Bondgenootschappen

• Door de spanning wilde Europese landen sterker staan
• Ze sloten bondgenootschappen
• Ze spraken af elkaar te helpen in oorlogs- en in vredestijd
• Geallieerden en de Centralen

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

Bondgenootschappen in 1914

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Geallieerden	Centralen
Groot-Brittannië	Duitsland
Rusland	Oostenrijk - Hongarije
Frankrijk	Ottomaanse Rijk
Italië '15
Verenigde Staten '17

Bondgenootschappen in 1914

Oorzaak 2: Nationalisme 

• Nationalisme = liefde voor het eigen land
  
• Veel landen en bevolkingen voelden zich beter dan andere landen
  Mensen waren bereid te vechten voor de trots van hun land
• Nationalisme was zichtbaar in vrijwel alle landen van Europa

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: They Shall Not Grow Old, Peter Jackson, 2019

Oorzaak 3: Militarisme 

• Militarisme = verheerlijking van het leger. Mensen zag het leger én oorlog als iets belangrijks: Niet praten maar vechten
  
• Veel militaire dreiging in Europa
• Jonge mannen uit heel Europa melden zich vrijwillig aan om te gaan vechten 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bundesarchiv, Oscar Tellgmann, 1914 ©

•  te gaan vechten 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bundesarchiv, Oscar Tellgmann, 1914 ©

Propaganda:  

is een vorm van communicatie waarbij door de belanghebbende partij wordt getracht aanhangers voor hem/haar te winnen.

verspreiding van ideeën

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bundesarchiv, Oscar Tellgmann, 1914 ©

Propaganda voor Duitsland 

Propaganda voor Amerika 

Oorzaak 4: Wapenwedloop

• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens
  
• Landen wilden aan elkaar laten zien wie het sterkste was 
  
• De economie draaide op de oorlogsindustrie
  
• Nieuwe technieken als; gevechtsvliegtuigen, tanks, automatische wapens en gifgassen. 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Montagehal van Krupp te Essen, 1906

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen= afspraken over samenwerking tussen verschillende landen
  
• Nationalisme= liefde voor het eigen land
  
• Militarisme= verheerlijking van het leger
  
• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens
• De aanleiding... 

 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Loopgraven

In 1914 trok Duitse leger via België op naar Frankrijk. Vanuit loopgraven besteden de partijen elkaar aan het: front

Duitsland vocht tegen Frankrijk en tegen Rusland. Daardoor werd het voor Duitsland een: Tweefrontenoorlog

tweefrontenoorlog

De loopgravengrens/westfront

De loopgraven

De oorlog loopt vast en soldaten gaan zich

ingraven. Dit noem je: Loopgraven

Hoe was dit:

• Koud
• Gevaarlijk
• Doelloos
• Onhygiënisch 

De oorlog stopt pas

in 1918

Loopgraven en nieuwe wapens

-loopgraven 

Loopgraven 

• Generaals geloven dat massale aanvallen vanuit de loopgraven effectief zijn. Dit is maar zelden het geval: soldaten worden kannonenvoer
  

• Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland

1917 - einde van de oorlog?

1 Russische revolutie- ondemocratische communisten komen aan de macht - (regime)

Duitsland hoefde alleen nog maar met Frankrijk te vechten

2 Waardoor verloor Duitsland de oorlog?

Vanaf 1917 hielpen de VS de geallieerden

Er kwamen nieuwe verse troepen met wapens als tanks, gifgas en vliegtuigen

Nederland was Neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog

      Gevolgen:

      Een miljoen Belgische                    vluchtelingen

De geallieerden stopten de handel met Nederland waardoor er tekorten aan voedsel en brandstof ontstonden

Aan de slag

• §3.1 
• Opdrachten 1 tot en met 9