Middelen gebonden stoornissen

• Afp
• MBO
• Studiejaar 1

Middelen gebonden stoornissen

Waar denk je aan bij
middelen gebonden stoornis?

Ik heb te maken met zorgvragers die een verslaving hebben

1. Ja
2. Nee
3. Weet ik niet

DSM-5

Beschrijft criteria voor het stellen van een diagnose in de categorie ‘stoornis in het gebruik van een middel’. 

In deze categorie vallen onder andere de diagnoses: 'stoornissen in het gebruik van middelen' en 'pathologisch gokken' (gokverslaving).

Alcohol

Bijna 8 van de 10 Nederlanders van 18 jaar en ouder (77,5%) drinkt weleens alcohol (cijfers 2022). 

43,5% van de volwassen bevolking houdt zich aan het advies van de Gezondheidsraad en drinkt geen of weinig alcohol. 

Ruim 1 op de 15 (6,5%) volwassen Nederlanders drinkt overmatig en 8,3% is een zware drinker.

Welke groep mensen drinkt er meer

1. Laag opgeleiden
2. middelbaar opgeleiden
3. Hoog opgeleiden

Roken

Minder dan één op de vijf Nederlanders van 18 jaar en ouder rookt (18,9%). 

Ruim twee derde van de mensen die roken, rookt elke dag (13,1% van de algemene bevolking).

Drugs

Het ecstasygebruik ooit in het leven in de volwassen bevolking in Nederland ligt in 2022 op 10,1%. In 2015 had 7,0% ervaring met ecstasy.

  

Het gebruik in het laatste jaar steeg tussen 2018 met 2,8% naar 3,9% in 2022.

Nederland steekt (ver) uit boven andere Europese landen in het percentage inwoners dat ooit in het leven en in het afgelopen jaar ecstasy gebruikte

Wanneer spreken we van een middelen gebonden stoornis?

Stoornis

Van middelenmisbruik wordt gesproken als iemand veelvuldig en langdurig alcohol of drugs gebruikt, ondanks de problemen die hierdoor ontstaan.

Welke problemen kunnen ontstaan door middelen misbruik?

Verslaving

Als men niet meer instaat is om te "functioneren" zonder bijv. alchohol te drinken. Dit heeft zowel lichamelijk en geestelijk invloed op het functioneren. 

Wordt er niet tijdig weer gedronken, dan ontstaan er onthoudingsverschijnselen. 

Kenmerken verslaving

Gebruikt het middel vaker en in grotere hoeveelheden dan eigenlijk gewild.

Graag willen minderen of stoppen, pogingen hiertoe mislukken steeds.

Besteed veel tijd aan activiteiten om aan het middel te komen, te gebruiken of te herstellen van de effecten ervan.

Heeft een sterk verlangen of voelt een drang om het middel te gebruiken.

Door het gebruik niet goed meer meekomen op het werk, school of thuis.

Blijft gebruiken ondanks de problemen die het veroorzaakt.

Sociale contacten verminderen

Blijft gebruiken in situaties waarin dit lichamelijk gevaarlijk is.

Ervaart tolerantie.

Ervaart ontwenningssymptomen bij stoppen

Oorzaak

Genetisch is een verslavingsgevoeligheid vastgelegd.

Afhankelijk van het middel.

Psychische problemen.

Sociale omgeving.

Alcohol verslaving

Vier stadia van alcoholafhankelijkheid

De sociale drinker heeft zijn drankgebruik onder controle, drinkt bij gelegenheden.

De gewoontedrinker drinkt veelal dagelijks, ook alleen en stiekem, de omgeving ondervindt geen hinder.

De probleemdrinker drinkt iedere dag en heeft dit naar eigen zeggen nodig om goed te kunnen functioneren.
Kenmerken: ongecontroleerd drinken, minder toekomen aan de dagelijkse bezigheden, verlies van werk en vrienden, ontkennen van alcoholprobleem.

De verslaafde drinker drinkt dagelijks en ervaart hierdoor lichamelijke en geestelijke problemen.

Welke lichamelijke problemen kunnen ontstaan bij een alcohol verslaving?

Korsakov syndroom

Teveel drinken, waardoor te weinig eten.

Vitamine B1 tekort, verlies van hersencellen.

Ontstaan letterlijk gaten in de hersenen. 

Alleen middelen zoals sigaretten, alcohol en drugs kunnen verslavend zijn

1. Juist
2. Onjuist