6.2. Pruiken en problemen in de achttiende eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Pruiken & revoluties

1. Bestuur en standenmaatschappij in Frankrijk

Controle vragen

1. Je kunt uitleggen waarom het bestuur van Lodewijk XVI in de problemen komt

2. Je kunt uitleggen waarom de bourgeoisie ontevreden is over de standenmaatschappij

3. Je kunt continuïteit en verandering onderscheiden

Eerst een beetje herhalen...

L'État, c'est Moi

• De wil van de koning is wet. Dit noem je absolutisme. 

• Lodewijk XIV was een Franse koning met asolute macht. 
• Deze macht is door god gegeven: droit divin (goddelijk recht)

• Zo hoeft dus ook niemand aan de koning te twijfelen...
• ZIjn opvolgers Lodewijk XV & Lodewijk XVI die waren ook absoluut vorst 

XIV

XV

XVI

Standenmaatschappij

• Sinds de middeleeuwen was de Franse samenleving verdeeld in 3 standen: 'bidders, strijders en werkers'

• Over deze verdeling kon niet worden getwijfeld: God had dit zo bepaald.

De 1e stand

• De geestelijkheid: de mensen van de kerk. Zij zorgden dat de mensen in de hemel zouden komen. De hoge geestelijken woonden in grote paleizen en hadden vooral rechten (en maar weinig plichten).
  

• De geestelijken bezaten veel grond: het waren grootgrondbezitters

De 2e stand

• De edelen: de mensen van adel. Zij zorgen voor het bestuur en de verdediging van het land. Zij woonden in grote paleizen en hadden vooral rechten (en maar weinig plichten).
  

• De koning vertrouwde hen niet: daarom mochten (moesten!) ze bij hem in de buurt wonen. Zo kon hij ze in de gaten houden.
  

De 3e stand

• De boeren en de burgers. Eigenlijk iedereen die niet bij de 1e of 2e stand hoorde. Daarom waren er in de 3e stand ook grote verschillen. Zo had je de rijke burgerij, de bourgeoisie (97% van de bevolking). Dit waren mensen met een eigen bedrijf of een diploma.

• De 3e stand had alle plichten: zij moesten bijvoorbeeld wél belasting betalen.

Misoogst

• Door mislukte oogsten waren de graanprijzen (en dus ook de prijs van brood) enorm gestegen. Er ontstonden zelfs hongersnoden.

• Ondertussen moest de 3e stand wél veel belasting betalen.
  

Frankrijk gaat langzaam failliet

Het bestuur en leger functioneerden slecht.

• Feesten, paleizen, bestuur en oorlogen kosten heel veel geld, maar het geld is op. 
• Koning Lodewijk XVI wil graag meer geld hebben, maar de Adel & geestelijkheid wilde geen belasting betalen 

Aantekeningen

Geestelijkheid

De 1e stand

Adel

De 2e stand

De 3e stand

Alle mensen die niet bij de 1e of 2e stand horen.

  Ongelijkheid

Hoge belastingen voor de boeren (hofstelsel met herendiensten bestaan nog steeds)

Ook bij slechte omstandigheden, moeten ze betalen -> boeren worden ontevreden

Ook in de steden onrustiger: armoede groot en slechte arbeidsomstandigheden.

Vooral de bourgeoisie (rijke burgers) spreekt zich hiertegen uit

Ontevredenheid Bourgeoisie

Derde stand boos

Betaalden veel belasting

Ongelijke rechtspraak

 Overheid doet geen moeite voor de handel

De tijd van Pruiken en Revoluties

Verlichte-denkers

Maken

Samenvatten / opdrachten  6.2 (6 t/m 9)

Begrippen uit deze les

• absolutisme
  
• standen(maatschappij)
• Verlichting
• burgers
• rijke burgerij (bourgeoisie)
• edelen
• geestelijkheid
• grootgrondbezitters
• Staten-Generaal
• revolutie