H3, p 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H3, p 2

10 minuten

Doel:

Je leert wat hoofd- en bijzaken zijn en hoe je deze kunt onderscheiden in een tekst.

Doel

In dit deel leer je:

• het verschil tussen hoofd- en bijzaken benoemen;
  
• onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken van een geschreven en van een gesproken tekst.

Wanneer is iets een hoofdzaak?

1. Als je de tekst ook kunt begrijpen zonder deze informatie.
2. Als je de informatie nodig hebt om de tekst te begrijpen.
3. Als je de tekst alleen interessant vindt door deze informatie.

Hoofdzaken

Elke geschreven of gesproken tekst gaat ergens over, dat is het onderwerp. 

Een tekst heeft ook een doel: informeren, overtuigen, instrueren of amuseren. 

Niet alle informatie is even belangrijk om dat doel te bereiken. Sommige informatie kun je weglaten. Informatie die echt belangrijk voor het tekstdoel is, noem je hoofdzaken. 

Zonder deze informatie kun je de tekst niet begrijpen. 

Bijzaken

Naast hoofdzaken bevat een tekst ook vaak bijzaken. Een tekst bereikt zijn doel niet zonder de hoofdzaken, maar kan zijn doel wel bereiken zonder de bijzaken. 

Voorbeelden en extra uitleg zijn bijzaken. Ze maken de tekst helderder of leuker. Bijzaken kun je weglaten.

Wat is uit de onderstaande tekst de hoofdzaak?

Ik ben vandaag later in de les, want ik moet eerst naar
de tandarts.

Bijzaken

-voorbeelden en extra uitleg

-vaak te zien aan de volgende verbindingswoorden: omdat, want, bijvoorbeeld, daardoor, zo, zoals.

-vaak te zien aan verwijswoorden: dit, die, deze, dat.

Is een hoofdzaak vaak een voorbeeld?

1. Waar
2. Niet waar

Een tekst beantwoordt wie-, wat-, waar-, wanneer- en hoe-vragen over het onderwerp. Hoofdzaken geven antwoord op één van die vragen.

1. Waar
2. Niet waar

Geef een korte omschrijving van hoofd- en bijzaken. En waarom het belangrijk is dat je die
kunt onderscheiden.

Lezen:

bladzijde 55 en 56

Maken (huiswerk)

Van H3, paragraaf 2 (blz 54)

Opdracht 3 tot en met 18

+ Drillsteroefeningen Hoofdstuk 3.1 en 3.2 en 3.3 en 3.4