6.4.2 + 6.4.3 De macht aan het volk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Kenmerkende Aspecten in 30 seconden!

• Het streven van vorsten naar absolute macht (absolutisme) (Tijdvak 6!!)

• Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)

• 'Verlicht denken' werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen

• De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Kenmerkende Aspecten in 30 seconden! 

Hoeveel had je er goed?

• Het streven van vorsten naar absolute macht (absolutisme) (Tijdvak 6!!)

• Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)

• 'Verlicht denken' werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen

• De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

6.3 nakijken

Daarna: 6.4.1 en 6.4.2 lezen

Wat hebben we vorige les besproken?

De Franse Revolutie

6.4.2 De macht aan het volk

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen hoe de Franse Revolutie verliep na de bestorming van de Bastille.

Verklaring van de rechten van de mens 

en de burger                      augustus 1789

• In dit document wordt duidelijk gemaakt dat ieder mens vrij én met gelijke rechten wordt geboren.
• Er staan ideeën in van Locke (natuurlijke rechten), Rousseau (wil van het volk) en Montesquieu (scheiding der machten)
• Op deze verklaring wordt de nieuwe grondwet van Frankrijk gebaseerd

Van Versailles naar Parijs...

oktober 1789

Het Franse volk eist dat de koning in Parijs gaat wonen, en niet ver weg in Versailles. De menigte was als vrouwen verkleed in de hoop dat er niet op hen werd geschoten. 

Met succes: de koninklijke familie verhuisde naar het Tuilerieënpaleis. 

De koning is gevlucht!

juni 1791

Het is wel duidelijk dat de koning nog maar weinig macht heeft

en dat zijn positie in gevaar is.

De koninklijke familie besluit te vluchten, maar worden in het noorden 

van Frankrijk betrapt en teruggebracht naar het Tuilerieënpaleis in Parijs.

Een nieuwe grondwet

september 1791

In de nieuwe grondwet staan de volgende bepalingen:

• De macht van de koning werd beperkt. De koning mocht alleen nog ministers benoemen, maar geen wetten meer maken.
• Wetten en wetsvoorstellen werden door de Nationale Vergadering geschreven.
• Volledige gelijkheid ontbrak nog in de nieuwe grondwet. Alleen burgers die voldoende belasting betaalden, mochten mensen kiezen die in de Nationale Vergadering zouden plaatsnemen. 'Wie betaalt, bepaalt.'

Ondertussen zoekt de koning in het geheim steun bij 

de koningen en keizers van andere landen: "Kom mij helpen!"

Bestorming van de Tuilerieën

september 1792

Het wordt bekend dat Lodewijk XVI het leger van Oostenrijk heeft verzocht om Frankrijk binnen te vallen. 

De koning en koningin worden gearresteerd en gevangen gezet.

Het koningschap wordt afgeschaft: Frankrijk is een republiek. Lodewijk XVI werd weer burger Louis Capet. 

Lodewijk wordt onthoofd

januari 1793

De revolutionairen ontdekken de geheime briefwisseling tussen Lodewijk 

en de Oostenrijkse keizer, en oordelen: "Hoogveraad!"

Burger Louis Capet wordt ter dood veroordeeld en terechtgesteld in Parijs.

In oktober volgt ook de zijn vrouw en voormalig koningin, Marie Antoinette.

Lodewijk wordt onthoofd

januari 1793

De Jakobijnen ontdekken de geheime briefwisseling tussen Lodewijk 

en de Oostenrijkse keizer, en oordelen: "Hoogveraad!"

De koning wordt ter dood veroordeeld en terechtgesteld in Parijs.

Marie Antoinette werd door het volk enorm gehaat. 

Dit kwam vooral door haar luxe levensstijl en de 

grote hoeveelheden geld die ze uitgaf aan

haar hofhouding, kleding en sieraden.

De Terreur

1793-1794

De macht in Frankrijk komt in handen van de radicale Jakobijnen.

Tijdens het Schrikbewind worden tienduizenden 'tegenstanders'

van de Revolutie opgepakt en terechtgesteld.

De leider van de Jakobijnen is Robespierre.

Marat was één van de leiders van De Terreur.

Vanwege een huidziekte bracht hij een groot deel van de dag door in bad. Daar ontving hij ook zijn bezoek. Eén van deze bezoekers, Charlotte Corday, een tegenstandster, stak hem tijdens zo'n bezoek dood: "Het is volbracht; het monster is dood"

Helaas werden als reactie op de moord, duizenden tegenstanders vermoord.

Einde aan De Terreur

zomer 1794

Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794

wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en terechtgesteld.

De nacht voor zijn onthoofding, doet hij een mislukte zelfmoordpoging.

Einde aan De Terreur

zomer 1794

Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794

wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en terechtgesteld.

De nacht voor zijn onthoofding, doet hij een mislukte zelfmoordpoging.

Einde aan De Terreur

zomer 1794

Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794

wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en terechtgesteld.

De nacht voor zijn onthoofding, doet hij een mislukte zelfmoordpoging.

De Directoire

1795-1799

Na De Terreur, en een korte burgeroorlog, willen de Fransen rust.

De regering, de Directoire ('Directie'), van 5 directeuren heeft echter 

vooral te maken met economische tegenslagen en is erg zwak.

Eigenlijk hopen veel Fransen dat één man het land gaat redden...

Staatsgreep van Napoleon

november 1799

Generaal Napoleon Bonaparte heeft de Franse Republiek al eerder gered: 

in 1795, toen aanhangers van de overleden koning de macht wilden grijpen.

Hij is klaar met de zwakke Directoire en zet hen af. 

Napoleon benoemt zichzelf tot consul. Net zoals de Romeinen dat ooit deden.

Staatsgreep van Napoleon

november 1799

Generaal Napoleon Bonaparte heeft de Franse Republiek al eerder gered: 

in 1795, toen aanhangers van de overleden koning de macht wilden grijpen.

Hij is klaar met de zwakke Directoire en zet hen af. 

Napoleon benoemt zichzelf tot consul. Net zoals de Romeinen dat ooit deden.

Begrippen uit deze les

• Verklaring van de rechten van de mens en de burger
• Terreur (Schrikbewind)
• Jakobijnen
• guillotine
• Directoire
• staatsgreep

Personen uit deze les

• Lodewijk XVI
• Marie-Antoinette
• Robespierre
• Marat
• Napoleon

Jaartallen uit deze les

• 1789: Verklaring van de rechten van de mens en de burger
  
• 1791: Koning vlucht
• 1791: Nieuwe grondwet
• 1792: Koning wordt afgezet
• 1793: Koning en koningin worden onthoofd 
• 1793-1794: De Terreur
• 1795-1799: De Directoire
• 1799: Staatsgreep Napoleon

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.