B1: 5,4 - Veilig maar vies

Welkom in de geschiedenisles!
1 / 20
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo k, tLeerjaar 1

Cette leçon contient 20 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 2 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Welkom in de geschiedenisles!

Slide 1 - Diapositive

Wat gaan we doen vandaag?
-Lesdoelen
-Veilig maar vies
-Opdrachten
-Afsluiting  

Slide 2 - Diapositive

Lesdoelen
Aan het eind van deze les:

  • herkennen en uitleggen welke voor- en nadelen het leven in een Middeleeuwse stad had.

  • uitleggen hoe de pest zich kon verspreiden in Europa in de middeleeuwen.

Slide 3 - Diapositive

Hoe was het leven in de middeleeuwse stad? Noem twee voordelen en twee nadelen.

Slide 4 - Question ouverte

Hoe noem je het als een groep mensen een stad proberen te veroveren?
A
ambachten
B
kathedralen
C
belegeren
D
kloosteren

Slide 5 - Quiz


Rijke steden...met dikke muren

  • Steden waren interessant om te veroveren: ze waren hadden veel geld en lagen op een goede plek. 
  • Stadsmuren 
De Franse stad Carcasonne is één van de best bewaarde middeleeuwse steden met stadsmuren

Slide 6 - Diapositive

Waterpoort. Deze poort wordt vooral gebruikt door mensen die via het water de stad willen bereiken. Deze poort is minder verdedigt en wordt in tijdens van nood gebarricadeerd met houten balken. 
Noorderpoort
De stadspoort aan het noorden van de stad. Belangrijkste poort, die afgesloten kan worden in tijden van aanval.
Zuiderpoort. De poort aan de zuidzijde van de stad. Is vooral toegankelijk voor voetgangers, minder voor karren. De poort kan afgesloten worden tijdens een aanval. 
Kathedraal
Deze grote kerk is de grootste kerk in de omgeving. De bisschop van het gebied zeteld hier dan ook. De stedelingen hebben lang, bijna 300 jaar gebouwd aan hun kerk. De kerk is het middelpunt van het sociale leven in de stad. Iedereen, arm en rijk, komt hier bijeen voor de diensten. 
Marktplein
Het centrale plein als het gaat om handel en middel van bestaan. Hier verdienen de meeste stedelingen hun brood... en kopen het. Op het plein staan kraampjes van boeren en om het plein de werkplaatsen van de ambachtslieden. 
Waterput
Het belangrijkste waterpunt in de stad. Hieruit kun je water halen voor al gebruik. 
Stadhuis
Hier zeteld het bestuur van de stad: de schout en schepenen. Maar de rechtbank en de cellen voor misdadigers vind je hier. Alles wat met betuur en rechtspraak te maken heeft onder een dak. 
Gasthuis.
Een soort kruising tussen een armneopvang en een ziekenhuis. Betaald door de rijken, gerund door de geestelijkheid en voor de armen. Zij kunnen hier hulp krijgen: voeding, onderdak, gezondheidszorg. 
Koopmanshuizen met grote binnentuin
De koopmanshuizen zijn veruit de grootste huizen in de stad. Vaak van duurder en doorzamer materiaal gemaakt (bv. steen). De koopmans-huizen fungeren vaak als pakhuis en (luxe) woonhuis. 
Vleesmarkt
Kleinere markt, waar vleesproducten werden veerkocht. De werkplaatsen van de vleeshouwers staan om de markt heen. 
Botermarkt
Kleine markt waar zuivelproducten werden verkocht. 
Vismarkt
Kleine markt waar vis door vissers werd verkocht.
Taks.
Een tolhuis. Aan iedere vreemdeling die de stad binnenkwam werd een bijdrage gevraagd
Smidstraat.
Hier hebben de smeden zich verzameld. Zij hebben hier hun werkplaatsen, met meestal hun huizen daaraan vast. 
Beestenmarkt
Kleine markt waarbij (meestal kleine) dieren werden verhandeld
Abdij / klooster
Binnen de stad ligt ook vaak een klooster. Hier leven monniken of nonnen hun eigen leven. Zij hebben wel vaak belangrijke publieke functies in de stad: leraar, verpoleegster, schrijver, etc.
Houtstraat
Aan deze straat wonen en werken ambastlieden die hout hun middel van bestaan hebben gemaakt. 
Binnenboeren
Dit zijn boeren die ook poorters zijn: zij zijn boeren binnen de stadsmuren. Vaak kleine bedrijfjes met maar weinig dieren. Maar zeer belangrijk in tijd van beleg, om de stad te beschermen voor uithongering
Rivier.
Belangrijke bron van water: drinkwater, waswater, bluswater, urinoir, etc.
Schavot
Publiekelijke schandplaats voor misdadigers. Meestal is het een standaard met een plank op een verhoging. Tussen die plank wordt iemand een bepaalde periode neergezet. Het staat niet fijn, maar het is vooral een plek waar iedereen je kan zien als misdadiger. 
Herberg
Een soort hotel/restaurant van de middeleeuwen. Het is een groot gebouw (meestal met stal), waar vreemdelingen kunnen overnachten, eten en rusten. Maar in de kamers kan natuurlijk meer...
Waag.
Hier worden goederen gewogen voor de verkoop. Omdat er maar een officieel punt van wegen is, is dat voor iedereen gelijk, 
Wisselbeurs
Bankgebouw, waar je verzekeringen kunt afsluiten. Je kunt er de wisselbrief inruilen. Je kunt er geld in bewaring geven. 

Slide 7 - Diapositive

Slide 8 - Diapositive


Belegeren!





  • De enige manier om een stad te veroveren, was met een belegering

Slide 9 - Diapositive


Een dodelijke ziekte...



  • De pestbacterie bestond al eeuwen.
  • Rat met de pest --> vlooien --> mensen 
  • Wanneer zien we dit nog meer gebeuren?
De pestbacterie, Yersinia pestis, 2000x vergroot.

Slide 10 - Diapositive


De pest in Europa
  • In 1347 komt de pest aan in Europa.
  • Via de handel verspreidt de ziekte zich razendsnel door Europa
  • De viezigheid en de ratten in de middeleeuwse steden helpen ook mee in de verspreiding van de ziekte.
  • Uiteindelijk sterft 1/3 van de Europese bevolking, ongeveer 20 miljoen mensen.
De pest door de ogen van schilder Pieter Brueghel de Oude (1562). Voor veel mensen moet de pest zo zijn ervaren: overal dode mensen en complete steden die zijn verlaten.

Slide 11 - Diapositive

De verspreiding van de pest tussen 1347-1351
1347
midden 1348
begin 1349
eind 1349
1350
1351
kleine uitbraak van de pest

Slide 12 - Diapositive


Straf van God!




  • De oorzaken van de pest zijn pas in de 19e eeuw bekend geworden
  • Voor de mensen in de Middeleeuwen was de ziekte een straf van God
Flagellanten sloegen zichzelf om zo aan God te laten zien dat zij spijt hadden van hun zonden. De naam Flagellant komt van het Latijnse woord voor zweep: flagellum. Aan het eind van de leren riempjes zitten spijkers.

Slide 13 - Diapositive

0

Slide 14 - Vidéo

0

Slide 15 - Vidéo

Waarom woonden mensen in de
Tijd van steden en staten zo graag in een stad?
Kies het juiste antwoord.
A
In de stad was het schoner dan buiten de stad.
B
In de stad was het rustiger dan buiten de stad.
C
In de stad was veel te doen. Zo waren er vaak feesten en markten.
D
In de stad kwamen minder vaak ziektes voor dan buiten de stad.

Slide 16 - Quiz

Er stierven miljoenen mensen aan
de pest. Waardoor maakte de pest
zoveel slachtoffers?
Kies het juiste antwoord.
A
De mensen dachten dat de pest een straf van God was. Daarom wilden ze de zieken niet helpen, want ze dachten dat God dan nog bozer zou worden.
B
Alleen arme mensen stierven aan de pest. Dat kon de rijke mensen weinig schelen en dus kregen de arme mensen geen hulp.
C
Men wist niet wat de oorzaak van de ziekte was. Daardoor kon er geen goede manier bedacht worden om de ziekte uit te roeien.

Slide 17 - Quiz

Opdrachten
Paragraaf 5,4 - veilig maar vies
Opdrachten: 1, 2c, 5, 6, 7, 8
Blz. 122 t/m 125



timer
10:00

Slide 18 - Diapositive

Nabespreken
Aan het eind van deze les:

  • herkennen en uitleggen welke voor- en nadelen het leven in een Middeleeuwse stad had.

  • uitleggen hoe de pest zich kon verspreiden in Europa in de middeleeuwen.

Slide 19 - Diapositive

Fijne dag!

Slide 20 - Diapositive