Grondwet 1848

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Democratisering van Nederland

Mees Breuker

M&M klas drie

Deze les

- Uitleg

- Korte pauze

- Uitleg

- Begrippen ordenen

- Afsluiting met vooruitblik naar komende week

Lesdoelen

- Na deze les snap je welke groepen waarom gingen emanciperen.

- Na deze les ken je de begrippen censuskiesrecht, districtenstelsel, socialisten, confessionelen, emancipatie, verzuiling en schoolstrijd.

1848

Een lange weg te gaan

Nederland was een parlementaire democratie geworden, maar Nederland was nog geen democratie. 

Waarom?

In Nederland bestond censuskiesrecht

Censuskiesrecht: Alleen mensen die een bepaald bedrag aan belasting betaalden mochten stemmen.

Vrouwen mochten nog niet stemmen. Alleen rijke mannen mochten dus eigenlijk stemmen.

De liberalen hadden de macht

Liberalen: een politieke stroming dat de vrijheid van burgers erg belangrijk vindt/vond. Liberalen willen dat de overheid zich zo min mogelijk met de samenleving bemoeit. De overheid moet zorgen voor orde en veiligheid maar zich niet bemoeien met de economie.

Veel rijke burgers waren liberaal.

Districtenstelsel

Elk district (gebied) kiest een eigen volksvertegenwoordiger. Tot 1917 was Nederland verdeeld in 100 districten. Elk district koos dus 1 van de 100 Tweede Kamerleden.

Naast de liberalen waren er nog twee politieke stromingen.

Socialisten en confessionelen

Wat zijn socialisten? Bestaan deze nog steeds?

Wat zijn confessionelen? Bestaan deze nog steeds?

Liberalen

Tot 1887 zelfverzekerd dat ze de grootste waren.

Toen andere stromingen groter begonnen te worden gingen zij zich beter organiseren en richten de Liberale Unie op.

Socialisme

(Sociaaldemocraten) Richten in 1894 de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij op (SDAP).

Zij wilden kiesrecht voor arbeiders, zo konden zij hun plannen doorvoeren om de omstandigheden van deze arbeiders te verbeteren. 

Confessionalisme

Bestond uit protestanten en katholieken

Protestanten:

1879; ARP Anti-revolutionaire partij

Katholieken:

Eerst een beweging binnen het ARP, later een eigen partij.

1926; Rooms-Katholieke-Staatspartij (RKSP).

1887

Verandering grondwet

Het censuskiesrecht werd afgeschaft en vervangen.

Hierin stond dat alle mannen mochten stemmen met 'kentekenen van maatschappijleer welstand'.

Invoering caoutchouc-artikel: De eisen van de grondwet konden worden uitgerekt als rubber.

Emancipatie

De arbeiders (socialisten), katholieken en protestanten voelden zich achtergesteld. 

Ze wilden dezelfde recht als andere burgers. Het strijden voor deze rechten noem je emancipatie.

Ook vandaag de dag zijn verschillende groepen zich nog aan het emanciperen. Noem een voorbeeld.

Nederland raakte verzuild

Verzuiling: Verdeling van de samenleving in groepen met een eigen politieke of godsdienstige overtuiging.

- Protestantse zuil

- Katholieke zuil

- Liberale zuil

- socialistische zuil

De schoolstrijd

Een botsing tussen de politieke zuilen.

Politieke ruzie over wie bijzondere scholen moest betalen.

He He.. 

Eindelijk klaar met de uitleg

We gaan ons voorbereiden op de toets.

Vandaag: begrippen ordenen. Beschrijf de begrippen van de afgelopen lessen en maak een overzichtelijk schema zodat je deze goed kan leren voor de toets.

Volgende week

Het volk krijgt de macht