Hoofdstuk 9

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 9

Je lijf, je leven

Je lichaam

• Je hebt lichamelijke kenmerken die samen uniek zijn voor jou
  
• Je lichaam hoort bij jou, maar ben je je lichaam of heb je een lichaam?
  
• Lijkt eigen gang te gaan: ziek, pijn
• Je bestaat niet zonder je lichaam, het is niet los te denken van jou 

9.1 Leerdoelen

1. Ik kijk naar mijn eigen "ik" en daar is er maar 1 van!
   
2. Ik weet dat ik een lichaam en verstand heb en dat hoort bij wie ik ben.
   
3. Ik leer het begrip 'lichaamscultuur'.
   
4. Ik kan vertellen waarom mensen een tattoo laten plaatsen.
   
5. Ik kan aangeven wat het begrip 'lichaamstaal' betekent.
   

'ik'

• Kinderen hebben eerst geen besef van 'ik'.
  
• Wanneer je 'ik' gaat gebruiken besef je dat er verschil is tussen jou en anderen.
  
• Puberteit - hormonen
• Vooral tot je 23e ben je sterk bezig met het ontwikkelen van je zelfbeeld.

9.1 Ik, mij en mezelf

Lezen blz. 14 'ik' en blz. 15 'je lichaam'

Opdracht 1 Zelfportret

In deze opdracht moet je jezelf presenteren

1 A4: maak duidelijk wie je bent en waar je voor staat

- Wie je bent

- Waar je vandaan komt

- Waar je naartoe wilt

- Wat je levensmotto is

- Wat je het meest dierbaar is

- Waar jij gemotiveerd door raakt

Door middel van: foto's, uitspraken, logo's, afbeeldingen, songteksten, enz.

Opdracht 2 Reclame kijken

a. Waarom laat de media een ideaalbeeld zien?

b. Geef een tip en een top.

Lichaamscultuur

West-Europese cultuur: nadruk op lichamelijkheid; dun, bruin

Middeleeuwen: lichaam bedekken, dik, wit = niet hard werken

18e eeuw: niet gesproken over seks, nu anders, billboard, tv

Lichaamscultuur: in veel reclames, moet er goed uit zien, ideaalbeeld waar niemand aan kan voldoen

Opdracht 3 Lichaamscultuur

Lees blz. 16 'lichaamscultuur'

Maken: opdracht 13 t/m 16 (blz. 16)

https://www.youtube.com/watch?v=2ngESNoacxM&embeds_referring_euri=https%3A%2F%2Fwww.lessonup.com%2Fapp%2Fdefault%2Fteach%2FfDCGT6gLdxz8gYJfM%2FyhutgiRSFq9JcbskC%2F

Op het lijf geschreven

Tattoo; met je lichaam een statement te maken

Al bij oude Egyptenaren en Grieken

Vanaf jaren 60 populair geworden

Redenen: bijvoorbeeld geloof

Teksten uit de bijbel

Christenen in Jeruzalem

Joodse jongeren; kampnummer van omgekomen familieleden

Opdracht 4 Tattoos

Lees blz. 17 'Op het lijf geschreven'

Zoek op internet informatie over de 9 verschillende redenen waarom mensen tattoos laten zetten, zoek bij elke reden een afbeelding. Laat 1 voorbeeld zien van een tattoo die op het geloof is geïnspireerd.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Tatoeage#Redenen_om_een_tatoeage_aan_te_brengen

9.2 Mooi of lelijk?

Opdracht 5

Schrijf van elk fragment op wat het heeft te maken met 'mooi'.

Mooi zijn

Zo mooi mogelijk er uit zien; make-up, sporten, lijnen

Mensen ontevreden over lichaam

onderzoek met vrouwen: 2% vindt zichzelf mooi, 25% overweegt een ingreep

Dove filmpje: moeilijk om je eigen schoonheid in te schatten

https://www.youtube.com/watch?v=rY7Yo1vG1aQ

Opdracht 6 'Mooi zijn'

Lees blz. 19 'Mooi zijn'

Wat zegt de bijbel over schoonheid

https://bijbel.eo.nl/

Zoek op het woord 'schoonheid'

Schrijf 3 teksten op die jou aanspreken/iets zeggen over schoonheid.

Opdracht 7 en 8

Opdracht 7

Lezen blz. 20 en 21

Maken: opdracht 33 t/m 40

Opdracht 8

Maak een collage over 'Mooi of lelijk?'

Gebruik hiervoor plaatjes en woorden die te maken hebben met § 9.2

9.3 Lichaam en geest

Opdracht 9

https://youtu.be/RfkXFVIr8kM

Zet de songtekst van 'Ken je mij' van Trijntje Oosterhuis(zie volgende dia) in je document. Waar gaat dit lied over? Zoek eventueel op Google en welke Psalm kun je er in terug vinden?

Opdracht 10

Zoek een songtekst die past bij deze paragraaf. Zet de hele tekst in jouw document en leg uit waarom dit bij de paragraaf past.

Ken je mij? Wie ken je dan?

Weet jij mij beter dan ik?

Ken je mij? Wie ben ik dan?

Weet jij mij beter dan ik?

Ogen die door de zon heen kijken

Zoekend naar de plek waar ik woon

Ben jij beeldspraak voor iemand

die aardig is, of onmetelijk ver,

die niet staat en niet valt

en niet voelt als ik,

niet koud en hooghartig

Ref

Hier is de plek waar ik woon

Een stoel op het water,

Een raam waarlangs het opklarend weer

Of het vallende duister voorbij vaart

Heb je geroepen? Hier ben ik

Ik zou een woord willen spreken

Dat waar en van mij is

Dat draagt wie ik ben,

dat het houdt,

Ik zou een woord willen spreken

Dat rechtop staat als mens die mij aankijkt en zegt

Ik ben jouw zuiverste zelf,

Vrees niet, versta mij, ik ben, ik ben

Ref

Ben jij de enige voor wiens ogen

Niet is verborgen van mijn naaktheid

Kan jij het hebben,

Als niemand anders,

Dat ik geen licht geef, niet warm ben,

Dat ik niet mooi ben, niet veel

Dat geen bron ontspringt

in mijn diepte

Dat ik alleen dit gezicht heb,

geen ander.

Ben ik door jou, zonder schaamte,

gezien, genomen,

door niemand minder?

Zou dat niet veel teveel waar zijn?

Zou dat niet veel teveel waar zijn?

T

r

i

j

n

t

j

e

O

o

s

t

e

r

h

u

i

s

 

K

e

n

j

e

m

i

j

Opdracht 11 Mindmap

Lees de teksten van § 9.3

Maak een mindmap of een samenvatting over de teksten (ook de bronnen). (A3, groepjes van 2 of alleen, maak een foto van het resultaat en voeg toe aan je word document)

9.4 Gezond en ziek

Leefstijl:

Gezond zijn = normale gang van zaken

Totdat je ziek wordt - gaat over

Doen en laten heeft invloed op gezondheid: slapen, bewegen, eten = leefstijl 

Leuk en lekker is vaak ongezond - gevolg = bijv. Obesitas

Moeilijk om leefstijl te veranderen

Een zelfherstellende machine

Bij alles wat je doet, gebruik je je lichaam, zonder na te denken

Wel bewust = trainen; vergroten van kracht en conditie

Kan als amateur, topsporter gaat nog verder

Lichaam lijkt goed geoliede machine

Verschil tussen lichaam en machine:

 lichaam herstelt zichzelf, soms met hulp van arts

Mentale gezondheid

Mentaal: ook belangrijk voor gezond lichaam

Veel jongeren hebben psychische problemen

https://youtu.be/1pJQnCkvV8c

•  Vind jij dat we genoeg praten over mentale gezondheid? 
  
• Heb je een ervaring met mentale gezondheid die je graag zou delen? Dit kan bijvoorbeeld ook van een vriend(in) of familielid zijn.
  
• Is jouw leven in het echt net zo perfect als online?
  
• Wat doen bij mentale problemen?

Extra opdracht: Bespreekbaar maken

• Hoe kunnen we leerlingen binnen onze school die zich mentaal niet fijn voelen, aan het denken zetten om hier iets mee te gaan doen. Denk bijvoorbeeld aan stress, verdriet, spanning, enz.

• Ontwerp hiervoor een poster/gedicht 

• Waar moet dit zichtbaar zijn; aula, gangen, monitor bij binnenkomst, lokaal

Geneeskunde

• De wetenschap begrijpt steeds beter hoe het menselijk lichaam functioneert en ontwikkelt steeds weer nieuwe medicijnen!
  
• Aids: eerst niet genezen, nu niet meer dood door aids
• Aan sommige ziektes en aandoeningen niets te doen....
  
• Soms moeilijk te begrijpen/niet over praten(Burn out/depressie)

Handicaps

• Met afwijking geboren of door ziekte/ongeval
• Stoornis = lichamelijke afwijking
  
• Als iemand door die stoornis iets niet kan = beperking
  
• Beperking wordt een  handicap als het een structurele handicap vormt 
  
• 10% van de wereldbevolking heeft een handicap
• Daarvan leven 80% in ontwikkelingslanden → geldgebrek
  
• Problemen: hulp en zorg nodig + houding van andere mensen

Afwijkingen bij een ongeboren kind

5% van baby's → aangeboren/erfelijke aandoening

Prenataal onderzoek: voor de geboorte aantonen, bijv. Down Syndroom

Ouders hebben keuze voor abortus
- strafrecht tot 24 weken

- artsen 22 weken

Waarom worden mensen ziek?

Waarom bestaat er ziekte en hoe ga je er mee om....

Christelijke theologen: Als God goed is, waarom dan ziekte?

Moslim theologen: Als Allah barmhartig is en alles beheerst, waarom dan handicaps?

Verschillende antwoorden: blz. 31 t/m 33

9.4 Gezond en ziek

Opdracht 12 Verslag

https://www.npo3.nl/je-zal-het-maar-hebben/19-04-2022/BV_101407380

Maken: een kort verslag over de aflevering die je hebt bekeken:

- welke aandoening

- Wat houdt dat in

- Is dat een beperking of handicap

Vind je de jongeren positief of niet

Opdracht 13

Lees blz. 30 'afwijkingen bij een ongeboren kind'

Maken: opdracht 90 t/m 95

Opdracht 14

Lees blz. 31 t/m 33

Geef per godsdienst/levensbeschouwing aan hoe men denkt over ziekte/handicap.

Binnen een geloof zijn er meerdere antwoorden.

9.5 jong en oud

- oude mensen weten wel wat  het is om jong te zijn, andersom niet

- altijd jong blijven

-  ouderdom = aftakeling → acceptatie

- Bijbel: ouderen met ontzag en respect behandelen

Opdracht 15

https://praatvandaagovermorgen.nl/wp-content/uploads/2020/09/Gesprekskaarten-oktober-2020.pdf

In bovenstaande link vind je 20 gesprekskaarten over ouder worden. Kies er 5 uit, noteer die in je word document en beantwoord de vraag + leg uit 

9.5 Jong en oud

Opdracht 16 Interview (mag met 2 personen)

Interview iemand die 65 jaar is of ouder

Bedenk minimaal 10 vragen

Voorbeeldvragen:

- Wat betekent oud zijn voor u?

- Wat zou u willen veranderen aan uw lichaam als dat kon?

- Wat was tot nu toe de mooiste leeftijd om mee te maken? Waarom?

- Wat zijn voor- en nadelen van oud zijn?

- Gaat u nog mee in de hedendaagse maatschappij?

Schrijf een verslag van het interview. 

Dit doe je per persoon! 

Zet duidelijk in het verslag wie je hebt geïnterviewd