§1.2 Ontwikkeling van de wereldeconomie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§1.2 Ontwikkeling van de wereldeconomie

Planning

- Uitleg §1.2

- Video's

- Huiswerk maken

Leerdoelen §1.2

- Je weet welke begrippen passen bij de verschillende fasen in de wereldeconomie.

- Je begrijpt de voor- en nadelen van vrijhandel.

- Je kunt aan de hand van kaarten uitleggen hoe de positie van het Verenigd Koninkrijk is veranderd in de wereld.

Koloniale verhoudingen (1500-1945)

Vanaf 1500): grote ontdekkingsreizen. 

Hierdoor twee belangrijke perioden:

1. 1500-1800: de fase van het handelskolonialisme.
Vanuit de koloniën worden grondstoffen, zoals specerijen vervoerd richting Nederland. 

2. 1800-1945: de fase van het industrieel kolonialisme. 

Door de opkomst van de industrie willen de Europese landen verzekerd zijn van de aanvoer van grondstoffen en een afzetmarkt veilig stellen voor hun industrieproducten. 

Koloniale verhoudingen (1500-1945)

Het moederland (Nederland, Engeland, Frankrijk) verstevigt de greep op de kolonie, op diverse terreinen (bijv. onderwijs, bestuur, handel). 

Door industrialisering:
- toename wereldhandel 

- toename invloed van de Europese moederlanden.  

Invloed moederland

Bleef beperkt tot de kustgebieden.

Wat laat deze figuur zien?

Op weg naar onafhankelijkheid (1945-1990)

Na WOII twee belangrijke veranderingen:

1. Dekolonisatie: de koloniën worden snel onafhankelijk. 
Gevolg --> verbreken van de banden met het moederland. 

2. Nieuwe indeling van de wereld in twee machtsblokken (westerse en communistische blok (Koude Oorlog)). --> Handel voornamelijk binnen eigen machtsblok. De ontwikkelingslanden richten zich op één van deze twee machtsblokken.

Vrijhandel verandert de wereld (na 1990)

In 1990 van de Sovjet Unie uiteen en neemt de vrijemarkteconomie de belangrijkste rol in het economisch systeem. Dit wordt gestimuleerd door vrijhandel (handel waarbij de grenzen tussen handelsgebieden zoveel mogelijk worden weggenomen). 

Voordelen: 

- Een land kan zich specialiseren in de productie van goederen of diensten.

- Bedrijven hebben toegang tot buitenlandse afzetmarkten.

Nadeel: bedrijven krijgen te maken met concurrentie in het buitenland.

Waarom is dit geen nadeel voor de consument?

Huiswerk

Maak de opdrachten van 1.2

Begin met opdracht  2 en 3.