4.5 Toepassen van ontledingsreacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

4.5 Toepassen van ontledingsreacties

Vaardigheden

Voor deze paragraaf heb je de volgende vaardigheden nodig:

- Verschil tussen een ontledingsreactie en een verbrandingsreactie.

- Namen bij verbindingen met zuurstof. 

- Rekenen met verhoudingen. 

Daarna gaan we per ontledingsreactie verder. 

Doelen

Je kunt de werkzame stof in dynamiet benoemen.

Je kunt beschrijven waarom nitroglycerine een grote explosieve kracht heeft.

 Je kunt uitleggen hoe je op een duurzame manier waterstof kunt produceren.

Je kunt uitleggen hoe bauxiet wordt omgezet in aluminium.

Ontledingsreacties

→ Het 'opknippen' van een molecuul.

Verbrandingsreacties

→ Een reactie met zuurstof

→ Brandstof + zuurstof reageren met elkaar

Reactieverschijnselen:

- Vuur

- Rook 

Oxides

Verbranding = reactie tussen brandstof + zuurstof

Hierbij ontstaat er een ...oxide (v.d. brandstof)

Reactieschema:

Brandstof + zuurstof -> ...oxide (aluminiumoxide, ijzeroxide, koperoxide, waterstofperoxide, etc. )

Nitro

Nitro komt van nitroglycerine, een ontzettend explosief goedje. 

Nitroglycerine is de werkzame stof van dynamiet en wordt geschreven als: C₃H₅N₃O₉

3 koolstof atomen C

5 waterstof atomen H

3 stikstof atomen N

9 zuurstof atomen O

Dynamiet

Nitroglycerine is ontzettend explosief doordat het als vloeistof begint en uiteindelijk allemaal als gas eindigd. 

Gas neemt veel meer ruimte in dan vloeistof, en zet dus in 1x ontzettend veel uit. BOEM!

Alfred Nobel

De Zweedse chemicus en uitvinder heeft de stap tussen nitroglycerine en dynamiet uitgevonden. 

Hij bedacht dat je de vloeibare nitroglycerine (die snel ontplofte) in een soort sponsje kon opzuigen waardoor het stabiel genoeg bleef om te vervoeren.  

Waterstof

Waterstof kan gebruikt worden als brandstof. Om waterstof te maken, zet je gedemineraliseerd water (H2O) onder spanning. Dit heet elektrolyse. Hiermee splits je de elementen waterstof (H2) en zuurstof (O).

Waterstof

Een brandstofcel is al lang niet meer suf. Door gebruik van een brandstofcel kunnen er zelfs karts op waterstof rijden!

Voor de 2e keer aan de slag

Maak opdracht 2, 3, 8, 9 en 10.

Instructie

Aluminium wordt gemaakt uit Bauxiet. Dit vind je in de grond. 

Vanuit bauxiet wordt aluminiumoxide gewonnen

Instructie

Vanuit bauxiet wordt aluminiumoxide gewonnen

Instructie

Uit aluminiumoxide wordt met behulp van elektrolyse aluminium gewonnen. 

Aluminiumfabrieken staan vaak naast energiecentrales. 

Nu de laatste vragen. 

MAAK nu 4, 12, 13 en 15.

Klaar? 

MAAK nu de test jezelf van H4. 

Volgende week donderdag Toets H4.