3.2 Krachten meten

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.2 Krachten meten

Leerdoelen

3.2.1 Je kunt het verband beschrijven tussen de uitrekking en de kracht op een veer.

3.2.2 Je kunt uitleggen hoe je krachten kunt meten met een krachtmeter (veerunster).

3.2.3 Je kunt de zwaartekracht op een voorwerp berekenen als de massa is gegeven.

3.2.4 Je kunt een kracht tekenen op een gegeven of een zelfgekozen krachtenschaal.

Voorkennis/Terugblik

Een kracht kun je niet zien, maar wel meten. Waaraan zou je kunnen zien dat de ene kracht groter is dan de andere?

Krachten meten

Krachten kun je meten met een krachtmeter, 

 ofwel veerunster. Je leest het aantal Newton af

waarmee de aarde aan het voorwerp trekt

Verschillende krachtmeters. Hoe stugger de veer, des te groter de kracht die je kan meten is.

Kracht en uitrekking 

Het verband tussen de kracht en

uitrekking bij een veer is 

rechtevenredig.

 Dat wil zeggen; 2 keer meer kracht,

dan ook 2 keer meer

 uitrekking.

Grafiek

Je krijgt een rechte lijn door de

oorsprong (0,0). Deze lijn zegt 

iets over de stugheid van de 

veer.

voorbeeldsom

Bereken de zwaartekracht op een mens met een massa van

 60 kg.

Geg: m = 60 kg  

 g= 10 N/kg 

Gevr: F_z

Opl: F_z = m . g = 60 . 10 = 600 N

zes appels hebben samen een massa van 800 gram, bereken hoe groot de zwaartekracht is.

voorbeeldsom

Bereken de zwaartekracht op een mens met een massa van

 60 kg.

Geg: m = 60 kg  

 g= 10 N/kg 

Gevr: F_z

Opl: F_z = m . g = 60 . 10 = 600 N

Bereken de massa van een man, als je weet dat de zwaartekracht 900 N is.

Zwaartekracht tekenen

Deze kracht kun je tekenen vanuit het zwaartepunt, ofwel massamiddelpunt.

Het zwaartepunt

aangrijppunt van de zwaartekracht

ZWAARTEPUNT

Het zwaartepunt is:
Alle massa gecombineerd tot één punt.
Het zwaartepunt is het aangrijpingspunt van de zwaartekracht (dus: waar de zwaartekracht op werkt)

Het massamiddelpunt (zwaartepunt)

test met de muur

Krachtenschaal

als je de kracht op een spiraalveer verdubbelt

1. wordt de lengte van de veer 2x zo groot
2. wordt de uitrekking van de veer 2x zo groot
3. wordt de lengte van de veer 4x zo groot
4. wordt de uitrekking van de veer 4x zo groot

Monique tekent de 25N kracht als een pijl van 5 cm. Welke krachtenschaal heeft ze gebruikt?

Bepaal de massa's van de gewichtjes aan de krachtmeters

Leerdoelen

3.2.1 Je kunt het verband beschrijven tussen de uitrekking en de kracht op een veer.

3.2.2 Je kunt uitleggen hoe je krachten kunt meten met een krachtmeter (veerunster).

3.2.3 Je kunt de zwaartekracht op een voorwerp berekenen als de massa is gegeven.

3.2.4 Je kunt een kracht tekenen op een gegeven of een zelfgekozen krachtenschaal.

Huiswerk

H3.2 opdr 1, 5, 6, 8, 9, 10, 12