Alzheimer + casus

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,4

Alzheimer.

Het verhaal van Thea.

Alzheimer.

Algemeen.

• De ziekte Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie.
  
• De ziekte van Alzheimer begint meestal op een leeftijd tussen de 70 en 80 jaar, maar kan ook op jongere leeftijd beginnen. 
  
• Bij jonge patienten is het verloop in het algemeen sneller.
  

Het verhaal van Thea:

• 70 jaar,
  
• geheugenstoornissen: namen en verjaardagen vergeet ze,
  
• moeilijkheden om dagelijkse huishoudelijke taken te verrichten,
• wordt meer introvert,
• haar man is ongerust en gaat met haar naar de huisarts. 
  

Thea.

Gaat het hier om een depresie of dementie?

Thea.

• Gaat het hier om een depresie of dementie?
  
• Welk type dementie zou dit kunnen zijn?
• Wat is de ernst van de aandoening bij Thea?
  
• Wat zal de evolutie zijn?
  

Depressie of dementie?

Depressie of dementie?

Geen depressie.

Verschillende types van dementie.

• Er zijn verschilende soorten dementie, zoals vasculaire dementie en dementie met Lewy-bodie. 

• 60% van de mensen met dementie heeft Alzheimer.
  

10 alarmsignalen van een eventuele ziekte van Alzheimer:

1. geheugenstoornissen,

2. beperkingen om vertouwde taken te verrichten,

3. taalstoornissen,

4.desorientatie in tijd en ruimte,

5. verminderend oordelend vermogen,

6. verminderend abstractie vermogen,

7. bepaalde onderwerpen  misplaatsen,

8. gedrags of stemmingstoornissen,

9. persoonlijkheidsveranderingen,

10. verlies van initatief.

Kenmerken van de ziekte van Alzheimer zijn:

• de ziekteverschijnselen zijn niet voor iedere  patient hetzelfde voor wat betreft de aard, de ernst en het tempo van het dementeringsproces,

• de verschijnselen ontwikkelen zich geleidelijk. Vaak zo geleidelijk, dat het begin niet wordt opgemerkt. 
  

Anamnese en onderzoek.

Diagnostiek.

• anamnese,
  
• klinisch onderzoek,
  
• neuropsychologische testen,
  
• bloedname,
  
• CT-scan of MRI.
  

Neuropsychologisch testen.

Links is juist. Recht is onjuist

Risico factoren.

Risico factoren zijn:

• Leeftijd- en geslachtsfactoren,
  
• genetische factoren,
  
• omgevings factoren (voeding, zware metalen, solventen,    hoofdtrauma..),
  
• sociale factoren (opleidings niveau..),
  
• cardiovasculaire risicofacoren (diabetes..).
  

Thea.

Nadat de andere oorzaken van cognitieve stoornissen werden uitgesloten, stelt de arts van Thea de waarschijnlijke diagnose van de ziekte Alzheimer. 

Wat is de ernst van de aandoening en wat zal de evolutie zijn?

 

Oorzaken van de ziekte van Alzheimer.

• zijn onbekend,

• erfelijkheid speelt soms een rol, vooral in gevallen waarin de ziekte zich op jongere leeftijd voordoet bij eerstegraads verwanten. 
  

De hersenen bij de ziekte van Alzheimer:

• de hersenen vertonen karakteristieke eitwitophopingen of plaque vorming,
  
• er is een verschrompeling van de buitenste laag van de hersenschors te zien.
  

De eerste letsels treffen de temporale kwab.

Oriéntatiestoornissen:

• als eerste in de tijd: niet goed meer weten welke dag, maand of jaar het is, of het verliezen van het tijdsgevoel,

• later: niet beseffen waar hij of zij is,  
• vergeten wie de mensen om zich heen zijn, ook als ze bekend zijn. 
• niet meer weten wie hij zelf is en hoe zijn leven zich heeft voltrokken.
  

Lichte vorm

Matig tot martig ernstige vorm

Ernstige vorm 

Evolutie van Alzheimer 

Thea.

Thea heeft een MMSE score van 13/30  en bevindt zich dus in een matig ernstig stadium van de ziekte van Alzheimer, 

Thea en haar omgeving zal hier mee om moeten gaan. Maar..

hoe?

Aanpassen van de omgeving.

• de omgeving beveiligen,
  
• gebruik maken van herkenningstekens (wc of douche afbeelding.. ),
  
• aandacht voor inrichting (kleuren, geluiden ..),
  
• stabiliteit van de omgeving,
  
• prikkels in de omgeving verminderen.

Aanpassing van de communicatie:

• aandachtig en zonder tijdsdruk naar de patient luisteren,
  
• de patient aanmoedigen als hij moeilijkheden heeft om zich uit te drukken,
  
• controlen of je hem goed begrepen hebt,
  
• jezelf plaatsen zodat de patient je goed kan zien,
  
• trek zijn aandacht voordat je begint te praten.
  

Aanpassing van de communicatie:

• omringende prikkels verminderen,
  
• non verbale taal gebruiken,
  
• rustig en traag spreken, maar duidelijk en kalm,
  
• met korte, eenvoudige zinnen spreken,
  
• de patient voldoende tijd geven om je te begrijpen.
  

Mantelzorgers ondersteunen:

• de mantelzorger inlichten over de ziekte, over de behandeling en het verloop,
  
• een eventuele depressie bij de mantelzorger detecteren,
  
• de mantelzorger emotioneel ondersteunen,
  
• dag- en nachtopvang om de mantelzorger te verlichten. 
  

Wat is de meest voorkomende vorm van dementie?

1. Alzheimer
2. Vasculaire dementie
3. Lewy body dementie
4. Frontotemporale dementie

Alzheimer kan worden genezen.

1. Ja , door medicatie.
2. Ja, door voeding aan te passen.
3. Nee, dit is blijvend.
4. Nee, door alzheimer sterf je acuut.

Wat is een delier?

1. Een plotseling optredende ernstige dementie.
2. Een plotseling optredende ernstige bloeding.
3. Een plotseling optredende ernstige dorstprikkel.
4. Een plotseling optredende ernstige verwardheid.

Casus Thea.

Thea is een vrouw van 70 jaar. Sinds kort is bij Thea Alzheimer geconstateerd. Het korte en lange termijn geheugen is verminderd. Thea is onrustig, loopt veel heen en weer in haar huis en is steeds opzoek naar ruimtes zoals de WC.  Ze verdwaalt dan ook vaak in haar eigen huis. Het komt regelmatig voor dat het huis van Thea en haar man vol visite zit.  Als het druk is in de omgeving van Thea, wordt Thea nog onrustiger en kan ze  agressief reageren. Thea kan tijdens gesprekken met haar man in eens agressief reageren. Haar man heeft het hier erg moeilijk mee. Hij weet niet goed hoe hier mee om te gaan. 

In welke vorm heeft Thea Alzheimer?

1. Lichte vorm
2. Thea heeft geen Alzheimer
3. Matig tot matig ernstige vorm
4. Ernstige vorm

Wat kan de man van Thea doen om Thea rustiger te krijgen?

1. Verhuizen
2. Prikkels in de omgeving verminderen
3. Dit kan niet

Thea is steeds opzoek naar ruimtes zoals de WC. Hoe kan Thea daarbij geholpen worden?

1. De inrichting aanpassen
2. Verhuizen
3. Herkenningstekens plaatsen
4. Alle deuren in huis verwijderen

Wat kan de man van Thea tijdens een gesprek beter NIET doen?

1. Omringende prikkels verminderen
2. Met korte, eenvoudige zinnen spreken
3. Thea voldoende tijd geven om het gesprek te laten begrijpen
4. Snel praten, duidelijk en hard

In welke vorm heeft Thea Alzheimer?

Juiste antwoord is: C (matig tot matig ernstige vorm).

In dia 26 staat het schema matig tot matig ernstige vorm weergegeven.

Een aantal kenmerken zijn: 

recente en lange termijn geheugen is weg,

geen besef van tijd,

regelmatig verdwalen,

kan zich moeilijk uitdrukken,

prikkelbaarheid,

agressie,

heen en weer lopen.

Wat kan de man van Thea doen om Thea rustiger te krijgen?

Het juiste antwoord is: B Prikkels in de omgeving verminderen.

Mensen met Alzheimer hebben niet door waar geluid vandaan komt.  Ook zullen zij volgen wat beweegt. Dat betekent, dat mensen met Alzheimer hun aandacht zullen verplaatsen naar de omgeving in plaats vanzich te richten op hen zelf. 

In dit geval kan de man van Thea, visite verzoeken om niet allemaal tegelijk naar hen toe te komen, om de prikkels in de omgeving van Thea te verminderen. 

Thea is steeds opzoek naar ruimtes zoals de WC. Hoe kan Thea daarbij geholpen worden?

Het juiste antwoord is: C (herkenningstekens plaatsen).

Door herkenninstekens, zal Thea minder 'zoekend' zijn. Er kunnen bijvoorbeeld plaatjes van een WC of douche op de deur van de ruimte worden geplakt. 

Wat kan de man van Thea tijdens een gesprek beter NIET doen?

Het juiste antwoord is: D (snel praten, duidelijk en hard).

Door snel, duidelijk en hard te praten kan een persoon met Alzheimer aggresief reageren. De persoon begrijpt het niet en weet niet wat er wordt bedoeld. Doordat jij hard en duidelijk praat, kan de persoon denken, dat je boos bent. Dit kan erg frusterend zijn. De persoon kan hierdoor boos worden en agressief reageren. 

Einde.