3.3 - les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

3.3 - Europa en de wereld

Wat gaan we doen?

25-30 minuten: klassikaal

20-25 minuten: individueel werken

Waarom is men anders naar Jan Pieterszoon Coen gaan kijken?

Jan Pieterszoon Coen op Banda

Jan Pieterszoon Coen op Banda

Waarom is men anders naar Jan Pieterszoon Coen gaan kijken?

Kleine dorpjes aan het water, haven, pakhuizen, kantoren

Lesdoelen

1. De leerling kan in eigen woorden uitleggen waarom de VOC werd opgericht. 
-> Schrijf de 2 redenen mee. Ik ga deze terugvragen...

Redenen oprichting VOC

• 1595: eerste compagnie en handel met ZO-Azië begon
• 1602: Staten-Generaal richtte VOC op
• 1. Wildgroei aan compagnieën 

         -> Prijzen omlaag

         -> Winsten omlaag

• Daarom: samenvoeging; 
  VOC kreeg handelsmonopolie

VOC monopoliegebied 
Ten westen van de straat van Maggelaan
Ten oosten van Kaap de Goede Hoop
Waarom alleen kustplaatsen op de kaart?

Redenen oprichting VOC

2. Oorlog met Spanje en Portugal

• Nederlandse Opstand (1568-1648)
• Belasten van een winstgevend bedrijf
• Wegjagen en vechten met Portugezen 

• Politieke rechten: oorlogvoeren en verdragen sluiten
  

Oorlogsvloot van een handelsbedrijf
Mocht ook verdragen sluiten.

Lesdoelen

2. De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat het handelen van de VOC in Oost-Azië zich kenmerkt door

• het stichten van factorijen. 
• het handeldrijven met en tussen overzeese gebieden.
• het oorlogvoeren met andere grootmachten en overzeese gebieden.

Batavia (nu: Jakarta)

• Eerst: Handelsrechten Engelsen, Nederlanders en Chinezen
• 1619: Coen verjaagt met geweld de Britten, handelsmonopolie
  
• Centraal handelspunt
  
• Ze namen de bestaande ruilhandel over
  
• Ook vanwege relatief geringe interesse
  in Europese goederen (t.o.v. Afrika)
  

Veel handel in specerijen, o.a. in nootmuskaat

• Toenemende vraag in Europa: meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

• Veel groeien alleen in Zuidoost-Azië.
• Nootmuskaat alleen op de Banda eilanden.
  

CHECK

Lesdoelen

1. De leerling kan in eigen woorden uitleggen waarom de VOC werd opgericht.

De VOC maakte meer winst dan de compagnieën voor 1602. Leg uit waardoor.

'VOC' is een afkorting voor Verenigde Oostindische Compagnie. Waarom werd dit bedrijf zo genoemd?

Nederland was in oorlog met Spanje en Portugal. Waarom was dit een reden om de VOC op te richten?

Lesdoelen

2. De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat het handelen van de VOC in Oost-Azië zich kenmerkt door

• het stichten van factorijen. 
• het handeldrijven met en tussen overzeese gebieden.
  
• het oorlogvoeren met andere grootmachten en overzeese gebieden

3. De daden van Jan Pieterszoon Coen in Oost-Azië waren kenmerkend voor het handelen van de VOC. De leerling kan beargumenteren waarom. 

Jan Pieterszoon Coen stichtte Batavia. Waarom was dit kenmerkend voor het handelen van de VOC in Oost-Azië?

Lesdoelen

2. De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat het handelen van de VOC in Oost-Azië zich kenmerkt door

• het stichten van factorijen. 
• het handeldrijven met en tussen overzeese gebieden.
  
• het oorlogvoeren met andere grootmachten en overzeese gebieden

3. De daden van Jan Pieterszoon Coen in Oost-Azië waren kenmerkend voor het handelen van de VOC. De leerling kan beargumenteren waarom. 

Jan Pieterszoon Coen viel in 1621 de Banda eilanden aan. Leg uit waarom dit kenmerkend was voor het handelen van de VOC.

Lesdoelen

2. De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat het handelen van de VOC in Oost-Azië zich kenmerkt door

• het stichten van factorijen. 
• het handeldrijven met en tussen overzeese gebieden.
  
• het oorlogvoeren met andere grootmachten en overzeese gebieden

3. De daden van Jan Pieterszoon Coen in Oost-Azië waren kenmerkend voor het handelen van de VOC. De leerling kan beargumenteren waarom. 

Deel 2: zelfstandig werken

Lesdoelen

4. De leerling kan beargumenteren waarom hij voor of tegen het behouden van een standbeeld van Jan Pieterszoon Coen is. 

Opdracht

• Lees de teksten zorgvuldig door (markeer eventueel stukken).
• Vat de argumenten die voor en tegen het behoud van het standbeeld van Coen kort samen.
  
• Schrijf in steekwoorden je eigen standpunt in het debat. Onderbouw deze (eveneens in steekwoorden). 
• Vergelijk je antwoord met je buurman of buurvrouw.

Eerste 15 minuten stilte om te lezen
Na 18 minuten ga ik drie mensen aanwijzen om hun eigen antwoorden en die van hun buurman/buurvrouw te delen. 

Klaar? Goedzo, kan je verder met 3.3: 1 t/m 10.

3.3 - Les 2

Fillmpje WIC

1. Welke doelen had de WIC?
2. Welke gebieden veroverde de WIC?

3. Waarin handelde de WIC?

Hoort het bij de VOC of de WIC?

VOC

WIC

Indië

ruilhandel met India en Japan

slavenhandel

specerijen

suiker en tabak

https: