H8.1 + H8.2 Temperatuur 3GT12

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

H8 Het weer

• 8.1 Starten
• 8.2 Temperatuur
• 8.3 Wolken en neerslag
• 8.4 Wind
• 8.5 Extreem weer 
• PTA H8 op 11 oktober 2024

Leerdoelen 8.1 - 8.2

Aan het eind van deze paragraaf kan ik:

  

• beschrijven wat temperatuur is;
  
• uitleggen hoe je temperatuur kunt meten;
  
• beschrijven welke soorten thermometers er zijn.

Waar denk je aan
bij temperatuur?

De temperatuur meten

Je gevoel voor warm en koud is niet erg betrouwbaar. 

• Lauw water voelt warm aan als je koude vingers hebt
• Hoe harder het waait, des te kouder het aanvoelt

Met een thermometer kun je betrouwbaar de temperatuur van de lucht om je heen meten. Noem verschillende soorten thermometers?

• Vloeistof thermometers
• Bimetaal thermometers
• Digitale thermometers

Als de zon hoger in de lucht staat, dan is de warmtestraling van de zon per vierkante meter groter. 

Ook de hoeveelheid zon per dag bepaalt de temperatuur

                        De Weerhut:

           Wie weet wat een weerhut is?

• Kastje waar de lucht doorheen kan stromen maar waar zon en neerslag geen invloed op de temperatuur hebben

• Staat op 1,5 meter boven de grond

Zo kan de luchttemperatuur betrouwbaar gemeten worden.

Figuur 1: Een weerkundige leest de temperatuur af.

Daniel Fahrenheit

Natuurkundige

1686 - 1736

Vooral gebruikt in V.S.

Temperatuur menselijk lichaam (96 F) en smeltpunt water/zout (0 F)

Lord Kelvin

Natuurkundige

1842 - 1907

Absolute nulpunt (-273 C) als ijkpunt (0 Kelvin)

De vloeistofthermometer ijken

Eigenschap van water

• Smeltpunt
• Kookpunt

Lineair verband 

bimetaal thermometer

• Een bimetaal bestaat uit twee trips van verschillende metalen die stevig met elkaar zijn verbonden.
• Als de temperatuur stijgt, zet de ene strip sterker uit dan de andere. Hierdoor trekt het bimetaal krom.

• Bij verwarmen zet Messing zet meer uit dan staal => buitenbocht

Samenvatting

• Hoe kan de temperatuur worden gemeten en 
• Waar is de temperatuur afhankelijk van?
• Wat is een weerhut?
• Wat is het absolute nulpunt in Kelvin en in °C?
• Hoe ijk je een vloeistofthermometer? 

Volgende les: Practicum Temperatuur meten lucht en invalshoek

Leuke Weetjes

Hoogste temperatuur ooit gemeten op aarde?

• 56,7°C Death valley (VS)

Laagste temperatuur ooit gemeten op aarde?

• -89,2°C Antarctica

Grootste sneeuwvlok ooit gemeten op aarde?

• 38 cm Montana (VS)

Aan de slag

Maak de opgaven van 8.1 en 8.2 in je werkboek verder af

p. 187

Maak online in Learnbeat 8.2 "zelf oefenen"

Ontdekken: Wolken maken

Planning vandaag:

• Practicum: Zelf wolken maken
• Lees het practicum goed door => weet wat je moet doen!

• Denk aan je eigen veiligheid en van een ander!

• Beantwoord de onderzoeksvragen A, B en C

Resultaat: Wolken maken

Waaruit bestaat de wolk die je ziet: Rook of Waterdamp?

• Waterdamp

Werkt de proef ook als je de pot niet afsluit met een bakje koud water?

• Nee, je hebt een lage temperatuur nodig om het water te laten condenseren.

Waar kom je dit soort wolkvorming ook tegen in je dagelijks leven?

• Dampende soep of thee, wolkje bij uitlaat auto, uitademen bij koude temperatuur

Wat vonden jullie van de proef?

Leuke Weetjes

Hoogste temperatuur ooit gemeten op aarde?

• 56,7°C Death valley (VS)

Laagste temperatuur ooit gemeten op aarde?

• -89,2°C Antarctica

Grootste sneeuwvlok ooit gemeten op aarde?

• 38 cm Montana (VS)

Volgende les: 

H8.3 Instructie: Wolken en neerslag

• beschrijven wat een wolk en neerslag is
• beschrijven welke vormen van neerslag er zijn
• beschrijven wat de atmosfeer en luchtvochtigheid is

MAAR EERST MET ZIJN ALLEN OP KAMP!!!