Voorraad in de onderneming

• Bedrijfseconomie
• Secundair onderwijs

Voorraad in de onderneming

3.1 Begrip voorraad

Waarom moet een onderneming voorraad hebben?

Nut van voorraad

Voldoende voorraad om op ieder moment aan wensen klanten te kunnen voldoen, maar .... 

voorraad kost geld, dus tegelijk ook voorraad proberen te beperken. 

Voordelen

Nadelen

Maximale service

Overbruggen leveringsproblemen

Grote keuze voor klant

Opslagruimte

Risico op schade

Voorfinanciering

Risico op onverkoopbaarheid

Just in time delivery (JIT)

Voorwaarden:

- nabijheid toeleveranciers

- ERP-systeem 

Wat zou een andere oplossing kunnen zijn om je voorraad minimaal te houden?

Postponed manufacturing 

Goederen worden niet volledig afgewerkt tot men exacte vraag klant kent. 

Voorraadperiode en voorraadrotatie

Voorraadperiode = gemiddelde voorraad tegen kostprijs   * 365 

                                         kostprijs van de verkochte goederen 

Voorraadrotatie = 365 / voorraadperiode 

Oefening

Bereken de voorraadperiode en de voorraadrotatie in volgend cijfervoorbeeld:

- kostprijs van de gemiddelde voorraad: 28 000,- € 

- kostprijs verkochte goederen: 205 000,- € 

Voorraadperiode

voorraadrotatie

3.2 Voorraadadministratie

Doel en taken

Berekenen van de meeste voordelige bestelpolitiek 

Inboeken ontvangen leveringsbonnen 

Nieuwe artikelkaarten aanmaken 

Beheren opslag 

Pakbons en leveringsbons opmaken en inboeken 

Rapportering 

jaarlijkse inventaris 

Wat moet de aankoopafdeling weten om een bestelling te kunnen plaatsen?

Afspraken

* Bestelmoment 

                periodiek versus variabel of continu                         

                minimum en maximumvoorraad

* Leveringstermijn 

* Bestelgrootte 

                koopgedrag consument 

                aankoopprijs, bestelkosten, voorraadkosten 

                leveringstermijn

De bestelfrequentie bij periodieke bestelling =

1. voorraadperiode
2. voorraadrotatie

Technische voorraad

Economische voorraad

Buffervoorraad

Fysieke voorraad in magazijn

Alle voorraden waarmee de onderneming risico loopt

Veiligheidsvoorraad

Optimale bestelgrootte: Economic Order Quantity (EOQ)

vast bestelmoment

vaste hoeveelheid 

Concreet voorbeeld

Gesteld dat Nougatine jaarlijks 153 eenheden verkoopt van het product R814, blikken doos in vorm van wagen. 

De aankoopprijs per eenheid = 6,98 € 

De kosten per bestelling of orderkosten bedragen 20,- € 

De voorraadkosten worden geschat op 35 % van de aankoopprijs per eenheid per jaar. 

Parameters

V= vraag of verkoop per jaar 

Cp = Aankoopprijs per eenheid 

Cv = De kost om 1 eenheid gedurende 1 periode in voorraad te houden 

Co= Bestel- of orderkosten per bestelling 

TC = Totale kosten van de aangekochte voorraad

Q = de grootte van de bestelling 

Hoe bereken je de totale kosten?

Zie exceloefening

H3 Voorraadbeheer EOQ 

kosten

Totale kost = aankoopkosten + bestelkosten + voorraadkosten 

Aankoopkosten = verkoop per jaar * aankoopkost per eenheid

Bestelkosten = Kosten per bestelling * aantal bestellingen 

                   (verkoop per jaar / bestelgrootte = aantal bestellingen) 

Voorraadkosten = gemiddelde voorraad * voorraadkost per eenheid per periode 

                    (gemiddelde voorraad = bestelgrootte / 2) 

TC = V * Cp + V/Q * Co + Q/2 * Cv    (functie, grafiek) 

Optimale bestelgrootte

vierkantswortel 2 * jaarlijkse verkoop * bestelkost / voorraadkost per eenheid per periode

EOQ = Vierkantswortel 2 * V * Co / Cv 

Concreet voorbeeld

Gesteld dat Nougatine jaarlijks 153 eenheden verkoopt van het product R814, blikken doos in vorm van wagen. 

De aankoopprijs per eenheid = 6,98 € 

De kosten per bestelling of orderkosten bedragen 20,- € 

De voorraadkosten worden geschat op 35 % van de aankoopprijs per eenheid per jaar. 

Bereken nu EOQ voor ons voorbeeld

Bereken nu het aantal bestelmomenten

Bereken de voorraadrotatie

3.3 Inventarisatie van de voorraad

Wat is een inventaris?

Beschrijvende lijst van de bezittingen, vorderingen, schulden, rechten en verplichtingen van de onderneming.

Waardering van de voorraad

Waarderingsregels vastgelegd door het bestuursorgaan

Vermeld in de toelichting van de jaarrekning

Regels liggen vast, kunnen niet zomaar veranderd worden

Tegen aanschafwaarde, tenzij de marktwaarde lager ligt

Waarderingsmethodes

Geïndividualiseerde waarde

Gewogen gemiddelde

FIFO

LIFO

Geïndividualiseerde waarde

Voordelen:

- waardering tegen werkelijke kostprijs

Nadelen:

- tijdrovend

Gewogen gemiddelde

Voordelen:

- elimineert prijsschommelingen

Nadelen: 

- veel rekenwerk

FIFO: First In First Out

Voor goederen met uiterste houdbaarheidsdatum / die snel achterhaald zijn.

Bij stijgende prijzen: hogere voorraadwaardering en bijgevolg meer belasting

LIFO: Last In First Out

Voor goederen met een grote omloopsnelheid

Voordelen

- meest recente productiekost

Nadelen:

- niet geschikt voor goederen met beperkte houdbaarheid

Exceloefening waardering

H3 Voorraadwaardering

Boekhoudkundige verwerking

Op welke boekhoudrubriek hebben we de aankoop van onze handelsgoederen geboekt?

Voorraad is een

1. Actiefrekening
2. Passiefrekening
3. Kost
4. Opbrengst

Op welke rubriek wordt de voorraad geboekt?

Onze beginvoorraad is geboekt op

1. D van de 34000
2. C van de 34000

Op welke posten gaan we onze voorraadwijziging boeken?

Bij een toename van de voorraad boeken we

1. 60900 D @ 34000 C
2. 34000 D @ 60900 C

Waardevermindering

Realisatiewaarde van de voorraad is klein of onbestaande 

Zoek in het MAR welke rubrieken hiervoor gebruikt zullen worden?

Boeking

1. 63100 D @ 34900 C
2. 34900 D @ 63100 C

3.4. Electronic Data Interchange (EDI)

EDI

Electronische uitwisseling van documenten 

Papieren documenten worden vervangen door electronische 

Standaardformaat: EDIFACT

Voordelen EDI

Nauwkeurigheid

Snelheid

Besparing 

Netwerkefficiëntie