Ethische dilemma's

• Godsdienst
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Waarden en normen

In Vlaanderen wordt iedereen geaccepteerd.

0100

Mannen moeten evenveel mee werken in het huishouden als een vrouw.

0100

Buren moet je helpen als ze hulp nodig hebben.

0100

Het verschil tussen arm en rijk is te groot in België.

-1100

De sociale media hebben het persoonlijke contact tussen mensen veranderd.

-2100

Jouw belangrijkste waarden...
(maximum 3)

Opdracht

• Wat waren jouw belangrijkste waarden? Geef persoonlijke voorbeelden van de manier waarop deze  waarden vorm krijgen in jouw leven. 

• Wat is een dilemma?

• Wat is een ethisch dilemma?

Een dilemma = 

een situatie waarin een leerling moet kiezen tussen twee of meer opties, die vaak conflicterende waarden of belangen vertegenwoordigen. Het is lastig om een keuze te maken omdat elke optie zowel voordelen als nadelen heeft, en er geen duidelijke "juiste" keuze lijkt te zijn. 

Een dilemma: voorbeeld:

Je hebt zowel een uitnodiging gekregen om naar het verjaardagsfeestje van een goede vriend te gaan als een kaartje voor een concert van je favoriete band op dezelfde avond. Beide opties zijn leuk, maar je kunt maar voor één kiezen.

Dilemma: Ga je naar het verjaardagsfeestje van je vriend, waar veel van je vrienden zullen zijn? Of ga je naar het concert dat je al heel lang wilde bijwonen?

Een ethisch dilemma: voorbeeld:

Stel je voor dat een leerling in je klas een gênante video van een andere klasgenoot op sociale media heeft geplaatst zonder zijn toestemming. Veel leerlingen lachen erom en delen de video verder, maar de persoon op de video voelt zich gekwetst en vernederd.

Ethisch dilemma: Moet je de video rapporteren en proberen om deze te laten verwijderen, wat de geposte persoon kan helpen maar je mogelijk in conflict brengt met je vrienden? Of laat je het zoals het is, omdat iedereen het al heeft gezien en je niemand boos wilt maken, zelfs als het de gepeste klasgenoot schaadt?

Het trolley probleem?

Mag je een klein aantal mensen doden om een hele groep mensen te beschermen?

Dit is een  dilemma! Kijk even mee naar de volgende twee fragmenten. Wat zou jij doen?

Ethische dilemma's 

In het dagelijkse leven zijn er ook dilemma's (2 keuzes) waarbij twee of meer ethische waarden botsen.

Laten we samen even oefenen... Kijk naar het volgende fragmentje.

Wat zou jij kiezen?

Vind je het moeilijk om dergelijke dilemma's te doen? Waarom wel/niet?

Laten we nog even oefenen (andere PPT).

00:22

Wat zou jij doen?
Welke waarde hoort daarbij?

01:02

Welke waarden vinden de leerlingen belangrijk?

Een ethisch dilemma = 

een situatie waarin leerlingen worden geconfronteerd met een keuze tussen verschillende handelingsmogelijkheden die elk verbonden zijn aan waarden of normen die elkaar lijken tegen te spreken. Het dilemma is ethisch van aard omdat het gaat om wat moreel juist of fout is binnen een breder kader van goed en kwaad, rechtvaardigheid, of verantwoordelijkheid.