6/12 figuurlijk taalgebruik- ws H3 les 1 3 mavo

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

Figuurlijk taalgebruik

H3

Planning

• Voorlezen/kleuren (al gedaan)
• Instructie/quiz
  
• Werken 
• Afsluiten

Aan het einde van de eerste ronde van Heel Holland Bakt mag de jury een oordeel uitspreken over de taarten. Dit zegt de jury:

Welke taart vindt de jury
volgens jou het best?

1. Dat smaakt naar meer!
2. Ik vind het geen smakelijk gezicht
3. Nou, smaken verschillen...

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

• weet je wat figuurlijk taalgebruik is en kan je dat herkennen  in een tekst
• heb je geoefend met figuurlijk taalgebruik
• heb je geoefend met de nieuwe moeilijke woorden en uitdrukkingen uit  h2 van woordenschat 

Beeldspraak 

Beeldspraak = figuurlijk taalgebruik.

Figuurlijk taalgebruik

Figuurlijk taalgebruik

In teksten kom je vaak zinnen met een figuurlijke betekenis tegen. Er wordt dan iets anders bedoeld dan er eigenlijk staat. Bijvoorbeeld: 

De baby was om op te vreten. Dit betekent: De baby zag er heel schattig uit.

Herkennen en begrijpen

Om een tekst te begrijpen, is het belangrijk dat je figuurlijk taalgebruik herkent.

Lees de tekst zorgvuldig en vraag je af: bedoelt de schrijver het letterlijk, dus precies zoals het er staat? 

Als dat niet zo is, lees dan verder. Meestal begrijp je dan wel wat er bedoeld wordt.

Betekenis zoeken

Uitdrukkingen zijn ook een vorm van figuurlijk taalgebruik. 

Als je niet weet wat een uitdrukking betekent, zoek je de betekenis op in het woordenboek. 

Zoek bij het belangrijkste woord uit de uitdrukking. 

Bijvoorbeeld: 

De hand boven het hoofd houden –> Je zoekt in het woordenboek bij hand of bij hoofd.

Bij figuurlijke taal betekent een woord niet precies wat er staat.

Voorbeelden:

Hij woont in het hart van de stad.

Het is een beer van een vent.

Door hem ben ik nu mooi de sigaar.

Natalie staat te springen om op vakantie te gaan.

Letterlijk taalgebruik

Dit vertelt precies wat er gebeurd is, er zit geen andere betekenis achter

Bijvoorbeeld: tegen de lamp lopen --> je bent écht tegen de lamp aangelopen

Figuurlijk taalgebruik

 Dit heeft een andere betekenis dan dat er staat.

'Tegen de lamp lopen' kan in dit geval ook betekenen: je deed iets stiekem en bent nu gesnapt

Nog meer voorbeelden van figuurlijk taalgebruik:

• De baard in de keel krijgen
• Een blauwtje lopen
• Iemand uit de droom helpen
• Bij de pakken neerzitten

Spreekwoorden en uitdrukkingen zijn altijd figuurlijk bedoeld!

Wat is figuurlijk taalgebruik?

1. Precies zoals het er staat.
2. Er wordt iets anders bedoeld dan er eigenlijk staat.

Wat is een voorbeeld van figuurlijk taalgebruik?

1. Mijn kapper zit met haar handen in mijn haar.
2. De wedstrijd was onwijs spannend.
3. Onder de boom lag een dode vogel.
4. Ik zit met mijn handen in het haar.

Welke zin is figuurlijk taalgebruik?

1. Dat is een goed middel voor je zieke paard.
2. Dat is een paardenmiddel voor die kwaal.

Welke zin is figuurlijk taalgebruik?

1. Mijn moeder eet graag kip.
2. Mijn moeder is kippig.

Welke zin is figuurlijk taalgebruik?

1. Mijn broer is een beer van een kerel.
2. In het bos is een beer gespot.

Wat is geen voorbeeld van figuurlijk taalgebruik

1. Het zag zwart van de mensen
2. Ik vond het maar een mager cijfer
3. Mijn moeder zegt dat ik dat niet moet doen
4. Dat is niet iets om over naar huis te schrijven

Welke zin is figuurlijk taalgebruik?

1. Veronique draagt een gouden ring.
2. Hij scoorde ringloos in de basket.
3. Door hem ben ik nu de sigaar.
4. Hij rookte stiekem een sigaar.

Is dit letterlijk of figuurlijk taalgebruik?
'Ze kookt van woede.'

1. Figuurlijk taalgebruik
2. Letterlijk taalgebruik

Werk voor deze les + huiswerk: 

Blz. 78/79, opdracht 1, 2 en 3

+woordenlijst maken van de woorden/uitdrukkingen met betekenissen uit opdracht 1 en 2.

+ nakijken en verbeteren met een andere kleur!

Wat niet af is = huiswerk

Klaar = lezen

Stel de volgende les vragen over fouten die je niet begreep!

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

• weet je wat figuurlijk taalgebruik is en kan je dat herkennen  in een tekst
• heb je geoefend met figuurlijk taalgebruik
• heb je geoefend met de nieuwe moeilijke woorden en uitdrukkingen uit  h2 van woordenschat 

Ik weet wat figuurlijk taalgebruik is en kan dat herkennen in een tekst.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Feedback
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?