ethische dimensie christendom

• inleiding wereldgodsdiensten
• HBO
• Studiejaar 1

Belangrijke termen in het meta-narratief van het christendom

1054

1517

1900

Oosterse kerk

Westerse kerk

Rooms-Katholieke kerk

Anglicanen

Lutheranen

Calvinisten

Methodisten

Evangelischen

Pinksterkerken

Christendom; college 2

Waarom vluchtten de monniken van Tibhirine niet toen dat nog mogelijk was?

(En wat zegt dat over hun christelijk leven?)

tijdlijn

1938 Klooster ‘Onze-Lieve-Vrouwe van de Atlas’ in Tibhirine (Algerije) gesticht;

1962 Algerije wordt onafhankelijk

1991-2002 religieuze burgeroorlog tussen Algerijnse overheid en islamistische groeperingen

Vanaf 1991 worden de monniken steeds gewaarschuwd voor gevaar.

25 december 1993: klooster wordt ‘binnengevallen’ door islamisten; abt weet weg te sturen

26 maart 1996: islamisten ontvoeren de zeven monniken van het klooster  willen ze ruilen tegen gevangen broeders

21 mei 1996: monniken worden onthoofd teruggevonden.

Om deze vraag vanuit levensbeschouwing te kunnen beantwoorden heb je nodig:

• aantekeningen van de vorige keer
• uitleg over de ethische en mystieke dimensie van het christendom
• bronnen met betrekking tot deze casus. 

De ethische dimensie (1)

Christelijke ethiek beweegt zich tussen twee polen: liefde/barmhartigheid ↔ zonde.

Zonde (Sin; Prothero p.71-72) =  een overtreding van Gods geboden en verboden

Zondaars betreden niet de hemel/ krijgen niet het eeuwige leven

Doodzonde versus ‘dagelijkse’ zonde (Rooms-Katholieke kerk): een doodzonde, bewust begaan, belemmert direct de toegang tot de hemel.

De ethische dimensie (2)

Liefde/ Barmhartigheid. 

Belangrijke christelijke ethische gedachte = gouden regel: ‘Wat Gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet.’ (OT; Tobit 4:15; vgl Lev. 19:18).

Liefde/Barmhartigheid: in het NT vaak gebonden aan de Wet (Torah), maar Jezus gaat steeds een stapje verder.

"Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Pleeg geen overspel.” Dit zeg Ik daarover: iedereen die naar een vrouw kijkt en haar begeert, heeft in zijn hart al overspel met haar gepleegd." (Mat 5.27-28.

I.t.t. Jodendom en Islam legt het christendom minder nadruk op wetten en regels

"Gelukkig de vredestichters,
want zij zullen kinderen van God genoemd worden." Mat. 5.9

1. Zonde
2. Liefde

Voor wie de wet van Mozes naast zich neerlegt is er geen pardon; wanneer er ten minste twee getuigen een verklaring tegen hem afleggen, moet hij sterven. Hoeveel zwaarder zal dan de straf niet zijn, denkt u, voor wie de Zoon van God vertrapt, het bloed van het verbond ontheiligt – terwijl hij erdoor geheiligd is – en de Geest van de genade veracht? We kennen immers degene die gezegd heeft: ‘Het is aan Mij om wraak te nemen, Ik zal vergelden,’ en ook: ‘De Heer zal oordelen over zijn volk.’ (Hebr 10.28-30)

1. Zonde
2. Liefde

Oordeel niet, dan zal er niet over je geoordeeld worden. Veroordeel niet, dan zul je niet veroordeeld worden. Vergeef, dan zal je vergeven worden. (Luc 6.37

1. Zonde
2. Liefde

Toen brachten de ​schriftgeleerden​ en de ​farizeeën​ een vrouw bij hem die op ​overspel​ betrapt was. Ze zetten haar in het midden en zeiden tegen ​Jezus: ‘Meester, deze vrouw is op heterdaad betrapt toen ze ​overspel​ pleegde. Mozes​ draagt ons in de wet op zulke vrouwen te ​stenigen. Wat vindt u daarvan?’ Dit zeiden ze om hem op de proef te stellen, om te zien of ze hem konden aanklagen. ​Jezus​ bukte zich en schreef met zijn vinger op de grond. Toen ze bleven aandringen, richtte hij zich op en zei: ‘Wie van jullie zonder ​zonde​ is, laat die als eerste een ​steen​ naar haar werpen.’ Hij bukte zich weer en schreef op de grond. Toen ze dat hoorden gingen ze weg, een voor een, de oudsten het eerst, en ze lieten hem alleen, met de vrouw die in het midden stond. Jezus​ richtte zich op en vroeg haar: ‘Waar zijn ze? Heeft niemand u veroordeeld?’ ‘Niemand, ​heer,’ zei ze. ‘Ik veroordeel u ook niet,’ zei ​Jezus. ‘Ga naar huis, en zondig vanaf nu niet meer.’ (Joh 8.3-11)

De tekst van de vorige pagina had met name betrekking op:

1. Zonde
2. Liefde

De ervaringsdimensie (1)

Christelijke mystiek --> draait om Theosis: eenwording met God.

Verschillende invullingen:

aanbidding

Kloosterleven

Dus ook de monniken uit Tibhirine

Opdracht

Ga naar de map 'werkmateriaal college 7' 

Daar staat een concrete opdracht klaar samen met de nodige bronnen. 

Op basis van dat materiaal beantwoord je de hoofdvraag van dit college: "Waarom vluchtten de monniken van Tibhirine niet toen dat nog mogelijk was?"

Waarom vluchtten de monniken van Tibhirine niet toen dat nog mogelijk was?

De rituele dimensie (1)

(Zie het boek van Kemp)

Centrale rituelen in alle denominaties:

• doop
• huwelijk
• avondmaal (Rooms-Katholieke kerk: eucharistie)
• begrafenis

De rituele dimensie (2)

Belangrijkste feesten:

1. Pasen
2. Kerstmis
3. Pinksteren