3.3 Machtige heren, halfvrije boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom!

Programma deze les:

• Waar waren we ook alweer mee bezig?
• Uitleg paragraaf 3.3 afmaken!
• Huiswerk volgende les.?

3.3 Machtige heren, horige boeren

Tijdens het Romeinse Rijk

Steden

Landbouw

Bestuur

Leger

Na het Romeinse Rijk

Steden

Landbouw

Bestuur

Leger

Is hier sprake van verandering of continuiteit in de geschiedenis?

Waarom?

Val van het West Romeinse Rijk -> Gevolgen

1. Alle steden werden geplunderd

2. Geen bescherming van Romeins 

bestuur.

3. Handel liep terug.

4. Stedelingen trekken naar het 

platteland -> veilig wonen op land van de heer.

=> Van landbouwstedelijke samenleving terug naar landbouwsamenleving!

Kijk naar het filmpje over het ontstaan van kastelen

2.02 min.

Hofstelsel

Honger

Armoede

Onveilig

Rijke boer
(de heer)

De heer geeft 

• Bescherming
• Landbouwgrond

In ruil geeft de boer:

• Deel van oogst
• Herendiensten

Horigen

Drie standen

Als je in de tijd van monniken en ridders leefde hoorde je bij een stand. Je kon NIET van de ene naar de andere stand, je afkomst bepaalde dus je stand.

1. Edelen (de mensen van adel: graven, koningen e.d.)
2. Geestelijken (de mensen van de kerk: monniken, priesters)
3. Boeren en horigen

Groep 1 en 2 was maar een klein deel van de bevolking. Zij hadden privileges -> dit zijn voorrechten, bijvoorbeeld dat zij geen belasting hoefden te betalen. De edelen werden steeds rijker, de armen steeds armer.  

Kijk naar het filmpje over het leven op straat in een Middeleeuwse stad

3.30 min.

Kijk naar het filmpje over het leven bij de mensen thuis

3.43 min.

Ik vond de uitleg in deze les:

😒🙁😐🙂😃

Aan het eind van deze paragraaf kun je deze vragen beantwoorden:

• Welke soort samenleving bestond in de tijd van Monikken en Riddders?
• Welke mensen noemen we 'heren' en welke mensen noemen we 'horigen' ?
• Wat is het hofstelsel?
• Noem 2 plichten van de horige boer
• Welk recht had de horige boer?
• Wat zijn herendiensten? Noem voorbeeld.
• Welke 2 standen waren er in de tijd van Monikken en Ridders ontstaan?
• Wat zijn privileges, noem voorbeeld

Begrippen 

• heren
• horigen 
• hofstelsel
• herendiensten
• stand
• privileges

Vragen?

Ja? Dan is het nu tijd om ze te stellen!

Nee? Dan kun je aan de slag met de opdrachten...Succes!

Welke samenleving hadden de Romeinen?

1. Een landbouwsamenleving
2. Een stedelijke samenleving
3. Een landbouwstedelijke samenleving
4. Een industriële samenleving

In de tijd van monniken en ridders was er een.....

1. Landbouwsamenleving
2. Landbouw-stedelijke samenleving
3. Stedelijke samenleving

Het systeem van heren en horigen die samenleven op een landgoed heet ...

1. Herendiensten
2. Vazalliteit
3. het Hofstelsel
4. het Drieslagstelsel

Wie worden bedoeld met 'de heren' in deze tijd?

Welke mensen noemen we 'horigen'?

Hofstelsel = boeren krijgen bescherming in ruil voor grond, voedsel en klusjes.

1. Onjuist
2. Juist

Wat hoorde niet bij de plichten van een horige boer?

1. het betalen van pacht
2. het beschermen van de heer in tijden van oorlog
3. het blijven wonen op het domein
4. het verrichten van herendiensten

Een horige is een

1. Boer die geen eigen grond had
2. Een boer die vrij was

Wat moest een horige (boer) aan zijn heer betalen?

1. Pacht (belasting)
2. Goudstukken

Hoe noemen we de werkjes die de horigen moesten doen?

1. Ridderwerken
2. Herendiensten
3. Herenwerken
4. Ridderdiensten

De 3 standen in de middeleeuwen zijn

1. Boeren, geestelijken en edelen
2. Boeren, advocaten en koningen
3. Geestelijken, burgers en ridders
4. Edelen, reizigers

Geen belasting hoeven betalen is een voorbeeld van een privilege.

1. waar
2. niet waar

Alleen de boeren moesten belasting betalen, adel en geestelijken niet.

1. waar
2. niet waar