2.4 Nederland voor de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

2.4 Nederland voor de oorlog

Een verzuilde samenleving

Wat is de dolkstootlegende?

Herhaling: Hoe kwam Hitler aan de macht in Duitsland?

Noem een voorbeeld van
propaganda in Duitsland onder Hitler.

Confessionele meerderheid

• Tijdens interbellum Nederland geregeerd door confessionele partijen.

• Door Algemeen kiesrecht hadden confessionelen absolute meerderheid (katholieke en protestantse partijen)

De verzuiling

Verzuiling

bron na de 

2e Wereldoorlog

Crisis in Nederland

De grote depressie in Nederland

• Na de beurskrach in 1929 ging het ook in Nederland mis.
• Landbouw en de industrie getroffen.
• 1929-1932 Productie industrie halveerde. Gevolg: Bedrijfssluitingen en massaontslagen
• Werklozen zeer lage uitkering, net genoeg om van te leven.
• Strenge controle, lang in de rij staan voor stempelen
  

Nederland blijft achter

• In andere landen herstelde de economie zich enigzins.

• In Nederland bleef het slecht gaan.

• 1936 zijn 525.000 mensen in Nederland werkloos 1/3 van de beroepsbevolking.
• Colijn sterke leider het 'schip van de staat' veilig door de crisis sturen'

Democratie onder druk

• Nederland kreeg tijdens de crisis te maken met extreem rechtse partijen.
• 1931 Mussert richt NSB (Nationaal Socialistische Beweging) op
• Mussert liet zich leider noemen.
  

 Hij bewonderde Mussolini die zich duce liet noemen.

NSB blijft kleine partij in verzuild land

• Verkiezingen 1937 NSB kreeg maar 4% van de stemmen
• Extreem links, de communisten (CPN) kregen maar 3% van de stemmen.
• Totalitaire partijen deden het slecht in Nederland. 
• 
  
• Dit kwam door de verzuiling en doordat Nederland niet geleden had onder de 1e Wereldoorlog.  Uitstraling van Colijn als sterke leider gaf Nederlanders ook veilig gevoel

Nederland neutraal

• Duitsland niet beledigen
• 1936 Nederland naar Olympische Spelen
• Ben Bril joodse bokser gaat niet mee (protest)
• Kristallnacht 1938 Nederland protesteert niet 

Welke vier zuilen waren er in Nederland?

Waarom bleven de NSB en de CPN kleine partijen in Nederland tijdens de crisis? Noem drie redenen.

Was de aanpassingspolitiek gunstig of ongunstig voor de werkgelegenheid? Leg je antwoord uit.

Noem twee redenen waarom veel mensen op Colijn stemden in de jaren dertig.