BS 3: Het ruggenmerg MAX

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Thema Regeling

BS 3: Het Ruggenmerg

Leerdoelen

* Je kunt delen van het ruggenmerg benoemen met hun 

   functies en kenmerken.

Lesverloop

1. Terugkoppelingsvragen
2. Uitleg
3. Kennisvragen
4. Zelfstandig werken 

Kennisvragen

Wat is de functie van zenuwcellen?

1. Het doorgeven van signalen
2. Het produceren van hormonen
3. Het verteren van voedsel
4. Het reguleren van de bloeddruk

Welk deel van de hersenen reguleert de ademhaling en hartslag?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen
3. Hersenstam
4. Hypothalamus

Wat is een gevoelszenuw?

1. Een zenuw die bewegingssignalen doorgeeft.
2. Een zenuw die signalen doorgeeft van zintuigen naar het zenuwstelsel.
3. Een zenuw die alleen in de hersenen voorkomt.
4. Een zenuw die schakeltussen verschillende zenuwen.

Met je hand bepalen of het water warm genoeg is of niet is

1. Via het ruggenmerg
2. Via de hersenen

Wat is een bewegingszenuw?

1. Een zenuw die gevoelssignalen doorgeeft.
2. Een zenuw die schakeltussen verschillende zenuwen.
3. Een zenuw die alleen in de hersenen voorkomt.
4. Een zenuw die signalen doorgeeft van het zenuwstelsel naar spieren of klieren.

Welk type zenuw geeft signalen door van de ene zenuw naar de andere?

1. Schakelzenuw
2. Gevoelszenuw
3. Bewegingszenuw
4. Centrale zenuw

Je hand aan de oven verbranden en terugtrekken gaat

1. Via het ruggenmerg
2. Via de hersenen

Welk type zenuwcellen vind je in de gemengde zenuwen?

1. Bewegingszenuwcel/ schakelcel
2. Bewegingszenuwcel/ gevoelszenuwcel
3. Schakelcel/ gevoelszenuwcel

Gemengde zenuwcel

Bewegingszenuwcel VS gevoelszenuwcel

Liggen gemengd maar gaan wel maar 1 richting op

• Gevoelszenuwcel: van zintuig naar het ruggenmerg (komen binnen aan rugzijde)
• Bewegingszenuwcel: van ruggenmerg naar de spier/klier (verlaten lichaam via buikzijde)

Gewervelde dieren

Alle gewervelde dieren (mensen horen daarbij) hebben een wervelkolom.

De wervels beschermen een belangrijk onderdeel van het zenuwstelsel, namelijk: het ruggenmerg.

Wervelkanaal

• Hoofdkanaal voor het ontvangen van impulsen

• Het ruggenmerg ligt beschermt in het wervelkanaal van de wervelkolom. Dit is een opening in de wervels.

• Het bot zorgt voor bescherming en stevigheid

• Tussen 2 wervels komt steeds aan beide kanten een zenuw uit het ruggenmerg.

Grijze stof en witte stof

• Grijze stof zit in het midden van het ruggenmerg en heeft een wat grijzere kleur. Dit komt door de cellichamen van schakelcellen en bewegingszenuwcellen.

• Witte stof ligt om de grijze stof, hierin zitten met name de uitlopers van de zenuwcellen. Door de isolatielaag ziet dit er wittig uit.

Grijze stof en witte stof

• Grijze stof zit in het midden van het ruggenmerg en heeft een wat grijzere kleur. Dit komt door de cellichamen van schakelcellen en bewegingszenuwcellen.

• Witte stof ligt om de grijze stof, hierin zitten met name de uitlopers van de zenuwcellen. Door de isolatielaag ziet dit er wittig uit.

• Zenuwknopen cellichamen van gevoelszenuwcellen/ Inham aan de buikzijde

Vliezen

Om het ruggenmerg liggen vliezen ter bescherming. 

Zo schuurt het ruggenmerg niet tegen het bot van de wervels en is het ook extra beschermt tegen infecties.

Een overzicht van de ligging van de zenuwcellen in het ruggenmerg en daarbuiten.

Ongeluk --> uitschakkeling zenuwstelsel

Ongeluk --> uitschakkeling zenuwstelsel

Ongeluk --> uitschakkeling zenuwstelsel

Ongeluk --> uitschakkeling zenuwstelsel

Ongeluk --> uitschakkeling zenuwstelsel

Kennisvragen

Het ruggenmerg verbindt veel zenuwen met de hersenen.
Hoe wordt het ruggenmerg beschermd?

1. door je schedel
2. door je wervels

De afbeelding is een
doorsnede van
de ruggenmerg.
De ruggenmerg hoort
bij het...

1. Centrale zenuwstelsel
2. De hersenen
3. De zenuwen

Het ruggenmerg vervoert ...

1. Prikkels
2. Impulsen

In de tekening zie je het ruggenmerg van binnen.
in het ruggenmerg vind je vooral:

1. gevoelszenuwcellen en bewegingszenuwcellen
2. schakelcellen en bewegingszenuwcellen
3. schakelcellen en gevoelszenuwencellen

Ongeluk: gevoel in de benen wel aanwezig, spieren niet kunnen bewegen. Welke zenuwcellen aangetast?

1. Bewegingszenuwcel
2. Gevoelszenuwcel
3. Schakelcel

Gemengde zenuwcel

Bewegingszenuwcel VS gevoelszenuwcel

Liggen gemengd maar gaan wel maar 1 richting op

• Gevoelszenuwcel: van zintuig naar het ruggenmerg (komen binnen aan rugzijde)
• Bewegingszenuwcel: van ruggenmerg naar de spier/klier (verlaten lichaam via buikzijde)

In afbeelding hiernaast zie je een doorsnede van het ruggenmerg.

Bij wel cijfer komt een impuls die ontstaat in de huid van de rechterarm aan bij het ruggenmerg?

1. Bij punt 1
2. Bij punt 2
3. Bij punt 3
4. Bij punt 4

Gemengde zenuwcel

Bewegingszenuwcel VS gevoelszenuwcel

• Buikzijde
• Inham 

• Zenuwknop (bobbel)
• Rugzijde

Zelfstandig werken

Thema regeling 

- Opdrachten maken

- Basisstof 3

Klaar?

- Test jezelf

- Blooket spelen

Zelfstandig werken in stilte

Zelfstandig werken en fluisteren

Zelfstandig werken en overleggen