§1.3 Klimaatverandering deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

§1.3 Klimaatverandering deel 1

Programma

• Terugblik opdracht
• Lesdoelen
• Zeespiegel stijging opdracht
• IPCC
  
• Aan de slag
• Einde
  

Welk probleem speelt zich in Amsterdam af?

1. verzilting
2. bodemdaling
3. bodemdegradatie
4. verzoeting

Welk probleem heeft Zeeland mee te maken?

1. Bodemdaling
2. Ontwatering
3. Verzilting
4. Bodemerosie

Wat is een oorzaak van de bodemdaling in Noord-Nederland?

1. Boeren willen de grondwaterstand laag hebben
2. Zandgrond kan heel erg dalen
3. Er valt te veel regen in Nederland
4. Te veel sediment afzetting van rivieren

Hoe ontstaat er verzilting in Nederland?

1. Doordat af en toe zout water over een dijk heen stroomt
2. Boeren pompen water uit de grond en het zout verdampt niet
3. Het zoute water dringt via het grondwater Nederland in
4. Het zoute water komt vanuit Duitsland naar Nederland

Welk type bodem is het meest kwetsbaar voor bodemdaling?

1. Veen
2. Zeeklei
3. Zand
4. Löss

Wat is de reden dat er in de provincie Groningen bodemdaling plaats vindt?

1. Veenbodem
2. Zeekleibodem
3. Ontrekking gas
4. Combinatie van veen en zeeklei bodem

Opdrachtje:

Zoek uit:

Wat is de oorzaak van de huidige klimaatverandering?

Wat is het versterkt broeikaseffect?

Wat zijn de drie redenen waarom de zeespiegel stijgt in Nederland?

Uitwerking

1. Smelten landijs (zee-ijs dus niet)
   Antartica & Groenland
   
2. Warmer zeewater zet uit
   Warmer water heeft lagere dichtheid en groter volume
   
3. Bodem daling
   Veen en klei door ontwatering + Gaswinning
   

Smelten ijskappen

• Smelt heel Groenland + 7 meter zeespiegelstijging
  
  
• Smelt heel Antartica + 58 meter zeespiegelstijging

Onregelmatiger neerslagregiem

Per gebied: meer regen of minder regen + verdeling neerslag over het jaar verandert: variabeler en onregelmatiger

Wie zegt dat klimaat opwarmt?

• IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change)
  
• Organisatie onderdeel van VN
• Groep wetenschappers
• Adviseert en stelt scenario's op

Laatste IPCC rapport 2023

• Aarde opgewarmt met 1.1 graden sinds 1800
• Mens oorzaak voor huidige klimaatverandering
• 1.5 graad maximum mogelijk al in 2033
• Zeespiegelstijging van 20 cm vanaf 1901
• Grote gevolgen voor natuur en systeem aarde

Wat?	Maken in werkboek: §1.3 opdrachten 1 t/m 3
Hoe?	Zelfstandig (dus alleen). Oortjes mogen in
Tijd?	10 minuten
Klaar?	Ga dan verder met opdracht 4 t/m 7

Aan de slag!