H5_2 isomeren en systematische naamgeving

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H5.2 Isomerie & naamgeving

NOVA HAVO4 Hoofdstuk 5

Koolstofverbindingen

Agenda

• wat weet je nog van de vorige lessen?
• Bespreken opgaves
• Uitleg isomeren 
• Zelf aan de slag 

Welk van de volgende stoffen is een alkaan?

1. C​21​​H​42​​
2. C​18​​H​38​​
3. C​7​​H​14​​

Het proces waarbij door middel van warmte grote alkaanmoleculen gebroken worden in kleinere moleculen, noem je

1. thermisch kraken
2. katalytisch kraken
3. gefractioneerde destillatie

Bij gefractioneerde destillatie scheid je stoffen op basis van kookpunt. De stoffen met het hoogste kookpunt komen

1. bovenin de kolom, want de moleculen hebben een sterke vdW-binding
2. onderin de kolom, want de moleculen hebben een sterke vdW-binding
3. onderin de kolom, want daar is het het koudst
4. bovenin de kolom, want daar is het het warmst

welke stof ontstaat er nog meer bij de volgende kraakreactie:

C​8​​H​18​​→C​5​​H​12​​+...

1. pentaan
2. penteen
3. propaan
4. propeen

Huiswerk bespreken

waterstofgas en benzine

Leerdoelen

1. Je kunt de structuurformules tekenen van alle isomeren van een stof
2. Je kunt bij de naam van een (vertakte) alkaan de juiste structuurformule tekenen
3. Je kunt bij de structuurformule van een (vertakte) alkaan de juiste naam geven

W Welke zijn geen
isomeren?

1. A en G
2. F en H
3. E en C
4. I en H

Hoe kom je achter alle isomeren van een stof?

Teken alle isomeren van

1. 

2.  

Teken de structuurformules in je schrift

Nabespreken: Hoe heb je het aangepakt?

C​4​​H​10​​

C​5​​H​12​​

Toepassen van deze aanpak

Teken alle isomeren van  in je schrift

nabespreken:

alle isomeren op het bord tekenen

hoeveel verschillende zijn er?

C​6​​H​14​​

Bewaar deze tekening goed, hiermee gaan we de volgende les mee verder

alle isomeren van 

we verzamelen alle structuurformules op het bord en gebruiken deze om de systematische naamgeving uit te leggen

Na afloop kun je zelf de naam van een (vertakt) alkaan geven of de structuurformule van een (vertakt) alkaan geven

C​6​​H​14​​

Wat is de juiste naam van stof I?

1. 1,2-dimethylpropaan
2. 1,2,2-trimethylethaan
3. 3-methylbutaan
4. 2-methylbutaan

antwoord D

het koolstofskelet van afbeelding I is van 2-methylbutaan:

• tel eerst de langste rij C-atomen (ook als ze in een bocht lopen!)
• geef de vertakking (-CH3 = methyl) een zo laag mogelijk nummer, dus begin aan de rechterkant te tellen

Welk molecuul hoort bij de naam 2,2-dimethylpropaan

1. 
2. 
3. 
4. 

antwoord A

het koolstofskelet uit afbeelding B heeft als enige molecuul een langste keten van 3 C-atomen

Alle andere afbeeldingen hebben langere C-ketens, ook al staan ze soms in een bocht getekend

het koolstofskelet uit afbeelding B heeft op het middelste (=tweede) C-atoom twee zijgroepen (2x-CH3 = dimethyl)

elke zijgroep krijgt zijn eigen nummer (2,2)

Bij het kraken kan één eicosaanmolecuul                          zich splitsen in drie kleinere koolwaterstofmoleculen. Neem aan dat twee van deze moleculen             ,                          en                          zijn, daarnaast is er nog een derde koolwaterstof.

a Geef de reactievergelijking voor het kraken van eicosaan

b Geef de reactievergelijking voor de volledige verbranding van eicosaan.

c Teken 5 mogelijke isomeren van 

d. Geef de naam aan de isomeren die je hebt getekent

C​11​​H​24​​

C​11​​H​24​​

C​4​​H​8​​

C​20​​H​42​​

eigen werk

maak H5.2 opgave 9, 10, 12, 14, 15, 16

Lees H5.2 door

H5.2 Isomerie & naamgeving

NOVA HAVO4 Hoofdstuk 5

Koolstofverbindingen

Agenda

Vorige les huiswerk bespreken 

Lesdoelen

Uitleg over naamgeving

Zelf aan de slag

Lesdoelen

2. Je kunt bij de naam van een (vertakte) alkaan de juiste structuurformule tekenen

3. Je kunt bij de structuurformule van een (vertakte) alkaan de juiste naam geven

alle isomeren van 

we verzamelen alle structuurformules op het bord en gebruiken deze om de systematische naamgeving uit te leggen

Na afloop kun je zelf de naam van een (vertakt) alkaan geven of de structuurformule van een (vertakt) alkaan geven

C​6​​H​14​​

Wat is de juiste naam van stof I?

1. 1,2-dimethylpropaan
2. 1,2,2-trimethylethaan
3. 3-methylbutaan
4. 2-methylbutaan

antwoord D

het koolstofskelet van afbeelding I is van 2-methylbutaan:

• tel eerst de langste rij C-atomen (ook als ze in een bocht lopen!)
• geef de vertakking (-CH3 = methyl) een zo laag mogelijk nummer, dus begin aan de rechterkant te tellen

Welk molecuul hoort bij de naam 2,2-dimethylpropaan

1. 
2. 
3. 
4. 

antwoord A

het koolstofskelet uit afbeelding B heeft als enige molecuul een langste keten van 3 C-atomen

Alle andere afbeeldingen hebben langere C-ketens, ook al staan ze soms in een bocht getekend

het koolstofskelet uit afbeelding B heeft op het middelste (=tweede) C-atoom twee zijgroepen (2x-CH3 = dimethyl)

elke zijgroep krijgt zijn eigen nummer (2,2)

Nu zelf

Maak opgave 10, 12, 14, 16

en begin met het werkblad op magister.me