6.2.1 en 6.2.2 Vriend en vijand in Berlijn

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Waar gaat deze les over?

Antwoord: Het ontstaan van de Koude Oorlog

(waar de Berlijnse Muur een bekend voorbeeld van is..)

6.2 Vriend en vijand in Berlijn

1945-1949

Muziek

Schrijf drie kenmerken op van het communisme/het oosten van Berlijn

Leerdoelen

1).  Je kunt de ideologieën van Amerika en de Sovjet-Unie aan de hand van voorbeelden uitleggen.

2).  Je kunt zowel afspraken als problemen tijdens de Conferentie van Potsdam beschrijven.

 

Planning:

1). Periode voor 1945 (filmpje)

2). Winnaars en verliezers WOII

3). "Hoe nu verder met Duitsland en Europa?"

4). Van bondgenoot tot vijand: Tegenstrijdige ideologieën 

5). Wat is een Koude Oorlog?

6). Keuze opdracht

7). Huiswerk

Welk land hoort bij welke strijdende partij?

Geallieerden 

Asmogendheden

Conferentie van Jalta

februari 1945

• De Geallieerden komen in Jalta (Sovjet-Unie) bij elkaar om te bespreken wat er moet gebeuren met Duitsland en Europa na de oorlog.
• De Grote Drie zijn: Churchill (GB), Roosevelt (VS) en Stalin (SU). 

Franklin Delano Roosevelt

President van de Verenigde Staten

Jozef Stalin

Leider van de Sovjet-Unie

Winston Churchill

Minister-President van Groot-Brittannië

Hitler wordt verslagen

april 1945

• In april valt het Rode Leger van Stalin Berlijn aan. 
• Het is de genadeklap voor Hitler: hij pleegt zelfmoord.

Capitulatie van Duitsland

8 mei 1945

De Koude Oorlog

Periode van vijandschap tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten zonder dat het tussen hen tot een echte oorlog kwam, 1945-1991.

Wat is de Koude Oorlog?

8 mei 1945: Geallieerden winnen WOII, Duitsland geeft zich over

Stalin

Truman

Churchill

De Gaulle

Na 1945

Verenigde Staten

23.6 miljoen (32,71%)

Sovjet-Unie

418.500 (0,58%)

WOII doden: 72.155.800 doden

13,44% bevolking

0,32% bevolking

Wie heeft meer reden tot feest?

Truman

Attlee

Stalin

Hoe nu verder met Duitsland & Europa? 

Juli 1945:

Conferentie van Potsdam

Waarom bleken de leiders het niet met elkaar eens te zijn?

Zoek het op in §6.2.2

?

Conferentie van Potsdam

juli 1945

• De Geallieerden komen opnieuw (en voor het laatst) bij elkaar in Potsdam, (bij Berlijn). 
• Attlee (G-B), Truman (V.S.) en Stalin (S.U.)
• De sfeer tussen Truman en Stalin is slecht, en ze komen er niet uit....

Waarom bleken de leiders het niet met elkaar eens te zijn?

Zoek het op in §6.2.2

Op de conferentie van Potsdam vertelde ...... dat zijn land een atoombom had

1. Stalin
2. Truman

Wie waren er aanwezig bij de conferentie van Potsdam?

1. Roosevelt, Stalin, Churchill
2. Stalin, Truman, Attlee
3. Attlee, Stalin, Roosevelt
4. Truman, Churchill, Stalin

Wat werd er niet afgesproken bij de Conferentie van Potsdam?

1. Duitsland moest een dictatuur worden.
2. De verdeling van Duitsland.
3. Nazi's werden opgespoord en bestraft.
4. Duitsland werd ontwapend.

V.S. - Politiek

Democratie:

• Bestuursvorm waarbij het volk het bestuur kiest.

• Grondwet

• Vrijheid (pers, individu, meningsuiting)

• Meerdere politieke partijen

V.S. - Economie

Kapitalisme:

• Economisch systeem met privé bezit van productiemiddelen, het streven naar winst en een vrije markteconomie.

• Vrijemarkteconomie 
• Economie waarbij vraag en aanbod de economie bepalen

• Overheid is passief; bemoeit zich zo weinig mogelijk met de economie

• Privébezit van productiemiddelen

Kapitalistische landen

S.U. - Politiek

Communisme:

• Politieke stroming die streeft naar gemeenschappelijk eigendom van de productiemiddelen waardoor gelijkheid tussen de sociale klassen ontstaat.

Eenpartijstaat:

• Land waarbij het bestuur in handen is van één partij. (= totalitaire staat)

• Dictatuur:
• Een regeringsvorm waarbij één persoon in z’n eentje alle macht heeft.

• Onderdrukking en terreur

S.U. - Economie

Communisme:

• Politieke stroming die streeft naar gemeenschappelijk eigendom van de productiemiddelen waardoor gelijkheid tussen de sociale klassen ontstaat.

Planeconomie:

• Economie waarbij de overheid de economie bepaalt

• Geen privébezit

• Productiemiddelen in handen van de staat

Communistische landen

Verenigde Staten

Democratie

Kapitalisme

Natuur

Economisch systeem

 Ondernemers

Kapitaal

Arbeid

Eigendom

Overheid

"Vrijheid van individu"

Sovjet-Unie

Natuur

Kapitaal

Arbeid

Eigendom

Economisch systeem

Communisme

Eén partij

Totalitair regime

Overheid

Loon & Prijzen

De overheid

?

Productie

"Gelijkheid"

Kenmerken van de Koude Oorlog (1)

• Koude/kille relatie tussen beide landen

• Geen echte oorlog tussen beide landen

• Wel oorlog tussen sommige van hun bondgenoten

• Grote spanningen en angst in de wereld

Kenmerken van de Koude Oorlog (2)

• Beide landen hebben veel kernwapens
  

• Er ontstaat een wapenwedloop

• Beide landen geloven in hun eigen (economische) systeem

• Beide landen willen hun eigen systeem in de wereld verspreiden

Verdeling van Duitsland

• Duitsland (tijdelijk) niet meer zelfstandig
  

• Vier bezettingszones onder leiding van: Frankrijk, Engeland, de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten
  

• Ook Berlijn wordt in 4 zones verdeeld
  

• Reizen tussen bezettingszones is geen probleem
  

• Wat valt op aan Berlijn?

Berlijn is, net als Duitsland, verdeeld in 4 bezettingszones. Omdat Berlijn in de Sovjet-zone ligt, liggen de Berlijn-bezettingszones van Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten dus ook in de Sovjet-zone.

Verdeling van Duitsland

Bezettingszones worden blokken

• Afspraak: Duitsland blijft economisch een geheel
• S.U. voert communisme in, in hun zone
• Eind 1946 voegen de V.S. en G.B. hun zones samen, in 1949 volgt ook Frankrijk
• Zo ontstond er een kloof tussen Oost en West.

De Koude Oorlog is een feit

Leerdoelen

1).  Je kunt de ideologieën van Amerika en de Sovjet-Unie aan de hand van voorbeelden uitleggen.

2).  Je kunt zowel afspraken als problemen tijdens de Conferentie van Potsdam beschrijven.

 

Huiswerk

• 6.2.1 en 6.2.2: 
• Opdracht 1 t/m 4

• Klaar?

Pak je leesboek of werk verder in 6.2.3