3VWO H4 Woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Woordenschat

Je leert uitdrukkingen met woordparen herkennen en gebruiken,

H4: Uitdrukkingen met woordparen

Veel woordparen hebben alliteratie (beginrijm) of eindrijm.

• Voorbeeld: kommer en kwel (alliteratie)
  

steen en been (eindrijm)

Ook woordparen die niet rijmen:

• Tegenstellingen (zwart op wit hebben)
• Synoniemen, vaak tautologieën (altijd en eeuwig)
• Woorden die in de betekenis dicht bij elkaar liggen (dag en dauw)
  

Welk soort rijm herken je in:
- Met man en macht
- Taal noch teken

Welk soort rijm herken je in:
- Met hand en tand
- De handel en wandel
- In geuren en kleuren

Wat is de relatie tussen:
- Van toeten noch blazen
- Voor galg en rad

Wat is de relatie tussen:
- Op leven en dood
- Pompen of verzuipen

Wat betekent de uitdrukking:
Met man en macht werd het terrein in twee dagen geschikt gemaakt voor het festival

Wat betekent de uitdrukking:
In geuren en kleuren vertelde Karina over haar ontmoeting met Jan Smit.

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

'steen en been' klagen

1. dit is een tegenstelling
2. dit is een eindrijm
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Daar zitten 'haken en ogen' aan.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Het was 'pompen of verzuipen'.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Bij de volgende uitdrukking is sprake van eindrijm. Welke relatie zit er nog meer in het woordpaar?

Jij vertelt altijd 'in geuren en kleuren'.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Zij zal het 'vast en zeker' doen.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Wij kennen hem inmiddels 'van haver tot gort'.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

opgroeien 'voor galg en rad'

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Er zit 'kop noch staart' aan.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Hij levert een strijd 'op leven en dood'.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Zij zal het 'vast en zeker' doen.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Wat voor soort relatie zit er in deze uitdrukking:

Wij maken ons huiswerk 'te hooi en te gras'.

1. dit is een tegenstelling
2. dit zijn synoniemen/Dit is een tautologie
3. betekenis van de woorden ligt dicht bij elkaar

Welke uitdrukkingen
ken jij nog?

Letterlijk - figuurlijk

Letterlijk: woord gebruiken in context. 

Ik heb een ticket voor de wedstrijd PSV - Ajax. 

Figuurlijk: woord gebruiken als beeld, spreekwoorden, gezegdes en uitdrukkingen. 

Het vwo-diploma wordt door velen gezien als een ticket voor een gouden toekomst. 

Formuleer een zin waarin je het woord 'draad' letterlijk gebruikt.

Formuleer een zin waarin je het woord 'draad' figurlijk gebruikt.