BS1 Stofwisseling

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Ademhaling & Verbranding

Basisstof 1: Stofwisseling

Basisstof 2: Verbranding

Basisstof 3: Het ademhalingsstelsel 

Basisstof 4: Ademhalen

Basisstof 5: Gezonde luchtwegen

Basisstof 6: Ademhaling bij dieren 

Thema 1: 'Ademhaling & verbranding'

BS 1: Stofwisseling

'Heeft een stevig lichaam te maken met je stofwisseling?'

'Energiefabriekjes ?'

Wat hoort bij Thema 1: 'Ademhaling & verbranding'?

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je: 

• In je eigen woorden het begrip stofwisseling uitleggen
• Uitleggen hoe een planten m.b.v. fotosynthese, energie vastleggen in glucose.
• Uitleggen dat bij de afbraak van glucose energie vrij komt.
• Uitleggen wat mitochondriën doen.

vraag: Waarom zijn voedingsstoffen belangrijk?

Wat weet je al over stofwisseling?

Wat is stofwisseling?

Stoffen omzetten in andere stoffen

Stofwisseling

Stofwisseling = stoffen omzetten in andere stoffen

energie -> planten -> zuurstof & voedsel -> mens/dier -> verbranding -> energie

Waarvoor gebruiken wij deze energie?

Deze energie gebruiken mensen en dieren om te bewegen en warm te blijven

Wat hebben planten nog meer nodig voor fotosynthese?

Water en koolstofdioxide

Wat weet je al over fotosynthese?
bijv. Wat is hier voor nodig?
Wat wordt er gemaakt?

Fotosynthese

- de groene delen

- energie  opgeslagen als glucose

Wat is glucose?

Waarom maakt de plant glucose?

water + koolstofdioxide + licht -> glucose + zuurstof 

In deze groene delen zitten bladgroenkorrels. Hier vindt de fotosynthese plaats. Bladgroenkorrels gebruiken de energie uit zonlicht om koolstofdioxide en water om te zetten in glucose en zuurstof

Glucose is een soort suiker

De plant maakt allerlei andere stoffen uit glucose, zo ook de stoffen waar de plant uit bestaat. 

Stofwisseling bij mensen & dieren

- in ALLE organismen vind stofwisseling plaats

-beweging, warm blijven, groei en herstel

Wat zou er gebeuren als je stofwisseling stopte?

Stofwisseling is nodig om in leven te blijven. zonder stofwisseling ga je dood. Het kan zijn dat een deel van je stofwisseling niet werkt, dan heb je een stofwisselingsziekte. Dit komt vooral voor bij kinderen omdat je er niet oud mee wordt. 

voorbeelden zijn diabetes en taaislijmziekte

Wat doen mitochondriën?

De breken glucose af en maken daarbij energie vrij. het zijn eigenlijk een soort kleine energie fabriekjes

Afbraak

-Glucose wordt afgebroken om energie vrij te maken

-De afbraak gebeurd in de mitochondriën

- De mitochondriën is een onderdeel van een cel (celorganel)

Mitochondriën zijn celorganellen die voorkomen in zowel plantaardige als dierlijke cellen.

mitochondriën = energiefabriekjes

Begrippen basisstof 1

• Mitochondrium (mitochondriën enkelvoud) =  celorganel dat glucose afbreekt. 
• Glucose = stof die veel energie bevat en wordt gebruikt om andere stoffen te maken
• Stofwisseling = Het omzetten van stoffen in andere stoffen 

Aan de slag

• Wat? Maak opdracht 1 t/m 7 - 4 van basisstof 1
• Hoe? Zelfstandig
• Tijd? Tot het einde van de les 
• Hulp? Na 5 minuten (steek je vinger op)
• Klaar? Ga verder met een ander vak

In welke soort cellen zullen de meeste mitochondriën zitten denk je?

1. Huidcellen
2. Oogcellen
3. Spiercellen
4. In iedere soort zitten evenveel mitochondriën

cellen die veel energie nodig hebben bevatten veel mitochondriën

+

+

+

Fotosynthese

Koolstofdioxide

Glucose

Water

Zuurstof

Licht

Wat is de functie van mitochondriën?

1. Hier wordt glucose afgebroken zodat zuurstof vrijkomt
2. Hier wordt glucose afgebroken zodat energie vrijkomt
3. Hier wordt zuurstof afgebroken zodat energie vrijkomt
4. Hier wordt energie afgebroken zodat glucose vrij komt

Wat is het proces waarbij planten lichtenergie omzetten in chemische energie?

1. Celademhaling
2. Verdamping
3. Fotosynthese
4. Fermentatie

Fotosynthese

Zonlicht

Koolstofdioxide

Glucose

Zuurstof

Water

Leerdoelen

• je kunt in je eigen woorden het begrip stofwisseling uitleggen
• je kunt uitleggen hoe een plant  m.b.v. fotosynthese, energie vastlegd in glucose
• je kunt uitleggen dat bij de afbraak van glucose energie vrij komt
• je kunt uitleggen wat mitochondriën doen

stofwisseling = stoffen omzetten in andere stoffen

fotosynthese = het maken van iets uit licht (hier met water en CO2) om energie op te slaan in de vorm van glucose. Er komt ook zuurstof bij vrij

Tips & Tops?
Wat vond je goed en wat kon beter?