Les 4 op 17112023: Klanken en spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 1

Herhalingsquiz

Wat weet je nog over kilnkers, medeklinkers, korte klanken en lange klanken?

Programma en doelen

1. Herhaling: korte en lange klank en uitzonderingen

2. Herhaling: tweetekenklank

3. Schrijfoefening: 

4. Oefeningen op internet

Na de les kun je woorden met korte en lange klank en met tweetekenklanken foutloos schrijven

Wat is een open lettergreep?

1. een lettergreep die eindigt op een klinker
2. een lettergreep die eindigt op een medeklinker

Bij welke letter staat een woord met alleen maar open lettergrepen?

1. pa-ra-chu-te
2. put-dek-sel
3. co-la-fles

Hoe klinkt een klinker aan het einde van een open lettergreep, zoals in
"co-la"?

1. lang
2. kort

Hoe zorg je ervoor dat de "a" in
"ta-sen" kort klinkt?

1. je zet een extra "s" achter de "a"
2. je zet een "h" achter de "a"
3. joe hoeft niks te doen, want jij klinkt al kort

Hoe zorg je ervoor dat de "e" in "les" lang klinkt?

1. je zet een "i" achter de "e"
2. je zet een extra "e" achter de "e"
3. je hoeft niks te doen, want hij klinkt al lang

Klinkt de "i" in "aar-di-ge" lang of kort

1. lang
2. kort

Hoe komt het dat de "i" in "aar-di-ge" kort klinkt

1. Hij staat in een gesloten letergreep
2. Hij staat in zijn eentje
3. Hij heeft geen klemtoon

Welke letters klinken kort als een "uh" als ze geen klemtoon hebben?

1. a, e, i, o, u
2. e, i, ij
3. o, u

Bij welke letter staat een woord met een klinker in een open lettergreep die toch kort klinkt als "uh"

1. radio
2. moederbord
3. monitor
4. geheugen

Bij welke letter staat een woord met een klinker in een open lettergreep die toch kort klinkt als "uh"

1. laptop
2. bureaustoel
3. oortje
4. kantoor

Wat is een tweetekenklank?

1. twee medeklinkers achter elkaar
2. twee dezelfde klinkers achter elkaar
3. twee verschillende klinkers achter elkaar
4. kantoor

In welk woord zit een tweetekenklank?

1. overeenkomst
2. boekenkast
3. badkamer
4. kantoor

Schrijf alle tweetekenklanken op die je kent

Regel rond korte en lange klank

Lange klank schrijf je met 2 tekens in gesloten lettergreep 

    zaag; veer; bier; boor; duur

Lange klank schrijf je met 1 teken in open lettergreep : hij wordt lang

     da-gen; be-ren; ki-lo; bu-ren

Korte klank schrijf je met 1 teken. Aan eind van open lettergreep wordt hij lang --> verdubbel het teken erachter zodat hij niet aan het eind staat 

        tas; mes; vis; vos; mus; tas-sen; mes-sen; vos-sen; mus-sen

Uitzondering op de regel dat een klinker aan het einde van een open lettergreep lang wordt  

'e', 'i' en 'ij' klinken kort als 'uh' als ze geen klemtoon krijgen. De medeklinker erachter hoeft niet verdubbeld 

Normale voorbeelden           Uitzonderingsvoorbeelden

te-gen                                         be-richt  

ki-lo                                              aar-di-ge

lij-ken                                           vro-lij-ke

Mi-lan                                           ha-vi-ken

Tweetekenklanken

Twee verschillende klinkers na elkaar die een nieuwe klank opleveren.

ui
ei 

ij 

oe 

eu

au

ou en ie

Tweetekenklanken
Twee verschillende klinkers na elkaar die een nieuwe klank geven.

ui     buik

ei      reis

ij       lijk

oe     boek

eu     neus

au     gauw 

ou     zout

ie       bier

Tweetekenklanken

Twee verschillende klinkers na elkaar die een nieuwe klank opleveren.

ui
ei 

ij 

oe 

eu

au

ou en ie

Oefening op internet

Maak oefeningen op: internet

1: http://www.talenwijzer.com/spelling-enkele-of-dubbele-klinkers-en-medeklinkers.html 

2: Cambiumned (6+15+22)

Tweetekenklanken

Twee verschillende klinkers na elkaar die een nieuwe klank opleveren.

ui
ei 

ij 

oe 

eu

au

ou en ie

Schrijfoefening

Schrijf een verhaal van 250 woorden waarin je uitleg wat je leukste game is. Vertel in ieder geval:

• hoe de game heet
• wat vcoor soort game het is
• wat je moet doen in de game
• waarom de game zo leuk is