Piet Paaltjens

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Piet Paaltjens (1835-1894)

Opdracht v5 -  'boek' 6 2022-2023

Zelfmoordenaar door Dave von Raven (Kik)

Piet Paaltjens

alias François Haverschmidt

Al gelezen: 

• Aan Rika (module 6-Laagland B)

Ook op Spotify door moderne artiesten: Piet Paaltjens Recordings

Aan Rika

Slechts éénmaal heb ik u gezien. Gij waart

Gezeten in een sneltrein, die de trein

Waar ik mee reed, passeerde in volle vaart.

De kennismaking kon niet korter zijn.

En toch, zij duurde lang genoeg om mij,

Het eindloos levenspad met fletse lach

Te doen vervolgen. Ach! geen enkel blij

Glimlachje liet ik meer, sinds ik u zag.

Waarom hebt gij van dat blonde haar,

Daar de englen aan te kennen zijn? En dan,

Waarom blauwe ogen, wonderdiep en klaar?

Gij wist toch, dat ik daar niet tegen kan!

En waarom mij dan zo voorbijgesneld,

En niet, als 't weerlicht, 't rijtuig opgerukt,

En om mijn hals uw armen vastgekneld,

En op mijn mond uw lippen vastgedrukt?

Gij vreesdet mooglijk voor een spoorwegramp?

Maar, Rika, wat kon zaalger voor mij zijn,

Dan, onder hels geratel en gestamp,

Met u verplet te worden door één trein?

Piet Paaltjens

1835-1894

Wat was er ook alweer
kenmerkend voor zijn werk?
Probeer minimaal
drie kenmerken te noemen. Je mag internet raadplegen.

Waarom zou hij zijn bundel de titel 'Snikken en Grimlachjes' (1867)hebben meegegeven?

Bij welke stroming kun je Snikken en Grimlachjes van Piet Paaltjens indelen?

1. Realisme
2. Romantiek
3. Symbolisme
4. Naturalisme

Piet Paaltjens alias 

Francois Haverschmidt

Dichter en predikant (1835-1894)

• Schrijft over emoties: de pijn van het leven (Weltschmertz)  en het verlangen naar liefde en schoonheid (Sehnsucht) 
• Stijl: cynisch, ironisch, humoristisch 
• Veel contrasten: leven versus dood, liefde versus eenzaamheid etc.
  

Predikt de kerk leeg (uit zijn dagboek over doodsangst/doodsverlangen, moedeloosheid)

1868: overlijden zoon (2 jaar) 

1891: overlijden vrouw

1894: berooft zichzelf van het leven

Wat weet je door
de Levensschets?
Wie schreef deze?

De opbouw

• Levensschets van F.H.
• De bleeke jongeling: een losstaand gedicht.
• Immortellen 1850-1852: dertien korte gedichten, waarbij de nummering suggereert dat het een greep is uit een veel grotere collectie.
• Tijgerlelies 1851-1853: vier gedichten over meisjes.
• Romancen: zes verhalende gedichten, waarvan drie erg lang.

Opdracht boek 6.

Lees de Levensschets van Piet Paaltjens en de gedichten uit de bundel Snikken en grimlachjes. Deze kun je vinden op dbnl.nl via https://www.dbnl.nl/tekst/have010snik03_01/

Bepaal het levensgevoel van Piet Paaltjens en bepaal de thematiek van zijn werk. Voor het bepalen van zowel het levensgevoel als de thematiek gebruik je bronnen. Deze bronnen lever je aan volgens het APA-systeem van de Tilburg University https://itswww.uvt.nl/lis/es/apa/apa-handleiding.pdf

Kies een gedicht uit de bundel en leg uit waarom dit gedicht typerend is voor het werk van Piet Paaltjens. Deze uitleg voldoet qua structuur, woordenschat, taalverzorging, publiekgerichtheid en onderwerp aan niveau 4F.

Bijkomende vragen die je beantwoordt:

1. In welke periode van de literatuurgeschiedenis kun je deze bundel plaatsen (o.a. Laagland boek B)?

2. In hoeverre is deze bundel typerend voor die tijd of een bepaalde literaire ontwikkeling? Geef als toelichting enkele voorbeelden uit de gedichtenbundel, gedichten of het gedicht.