Paragraaf 2 Grootmacht Rusland les I

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Rusland

Binnen = beginnen

Startopdracht:

• Lezen: LB §7.2

Stilte

Klaar? - markeer belangrijke zinnen/begrippen

Rusland

Programma van vandaag 

1. Uitleg §7.2
   
2. Filmpje
3. Actualiteit
   
4. Opdrachten

H7 hoofdvraag: 
Welke kenmerken maken van Rusland nu en in de toekomst een grootmacht?

H7 deelvraag:

Wat zijn de economische, politieke, demografische kenmerken van Rusland?

Een beetje geschiedenis...

uitleg/aantekeningen

Sovjet-Unie

• 1922-1991
• Enorm land met een grote bevolking 
• Veel natuurlijke hulpbronnen (olie, aardgas)
• Grootste communistische land ter wereld

 1a Communisme

• Alle macht bij één partij
• Staat is eigenaar van productiemiddelen natuur en kapitaal

1b Productiemiddelen

Om iets te maken, heb je drie productiemiddelen nodig:

1. Natuur 
2. Arbeid 
3. Kapitaal 

1d Planeconomie

• Vijfjarenplannen: staat bepaald wat en hoeveel produceren?
• Eerlijke verdeling van alle opbrengsten over iedereen. 
• Nadelen:
  > geen concurrentie, dus geen goede kwaliteit
  > geen aandacht voor het milieu
  > geen eerlijke verdeling door corrupte leiders

Wat zijn nadelen van een planeconomie?

1. slechte kwaliteit producten
2. weinig aandacht milieu
3. verkeerde producten
4. grote omzetten

Val Sovjetunie

Rusland

• Xenofobie 

Fobie = angst

Xeno = vreemd

• Russificatie

2a Nieuwe economie 

• Vrijemarkteconomie: Bedrijven mogen zelf bepalen hoeveel ze produceren maar hebben wel concurrentie van elkaar.
  
• Begin: bedrijven konden concurrentie niet aan ➡
  - veel failliete bedrijven
  - toename werkloosheid
  - toename armoede

Oliegarchen

- Hele rijke mensen die tijdens de overgang naar de markteconomie goede contracten hebben gekregen door vriendjespolitiek. (geprivilegieerd)

Nu: nog steeds heel rijk.

Oliegarchen

BRICS-Landen

Geld wordt verdient met aardolie en aardgas

2c Wat is een nadeel wanneer een land voor een groot deel afhankelijk is van het exporteren van natuurlijke hulpbronnen?

1. De vraag kan stoppen
2. Ze kunnen opraken
3. De prijs kan sterk schommelen
4. Ze kunnen ze zelf niet gebruiken

3a+3b Opkomende landen

Kenmerken van opkomende landen (groeilanden):

1. snelle economische groei
2. BNP per inwoner is nog relatief laag
3. grote sociale en regionale ongelijkheid

BNP (Bruto nationaal product)

Rusland 12

Welvaart

Politieke macht

• 4% van  het bnp gaat naar het leger in Rusland (NL 1%)
• Vetorecht bij de VN-veiligheidsraad:
  Rusland kan met zijn stem ieder voorstel blokkeren

Aan de slag!

WB 132

Opdracht 1, 3, 4 en 5

10 minuten

Zachtjes overleggen in tweetallen