3.1 armoede in de negentiende eeuw

Armoede in de negentiende eeuw

• armenzorg
  
• liefdadigheid
• Armenwet
• sociale wetten
• verzekeringen

Armenwet van 1854

• Wet aangenomen uit angst voor diefstallen en rellen
• Alléén armen die niet door familie of kerk werden geholpen kregen hulp.
• Het was een landelijke wet maar gemeenten moesten hem zelf betalen en uitvoeren. Denk aan gratis eten of geen huur betalen.
  
• De rol van de overheid in de armoedebestrijding werd hierdoor groter dan de gemeenten wilden.

De Armenwet zoals gepubliceerd in 1854

Wie helpt de arbeiders? 

• Onderlinge verzekeringen werden  opgericht

• Arbeiders gaan staken: dit werkt alleen als iedereen gaat staken, en dat was moeilijk vol te houden

• Arbeiders gaan samenwerken in vakbonden:
• Socialistische vakbonden
• Confessionele vakbonden

Werkloos

• geen uitkering
• wel tijdelijke uitkering als je lid van vakbond was
• afhankelijk van armenzorg

Veranderingen in de armenzorg

In 1873 gaat het wereldwijd slechter met de economie.
Arbeiders verliezen hun werk en het armoedeprobleem werd heel groot.

Ook een deel van de liberalen zagen in dat de overheid iets moest doen.

Er kwamen sociale wetten.

Armenzorg

• de grootste groep mensen in Amsterdam had geen vast werk --> geen werk = geen geld --> ook bij ziekte kregen ze geen geld
• deze groep was afhankelijk van de armenzorg --> voedsel en wat geld om te kunnen leven
• armenzorg was er via:

1. de kerk
2. het gilde
3. organisaties door rijke mensen
4. armenzorg van de stad
5. Armenzorg was er alleen voor burgers van de stad en niet voor vreemdelingen!!!!! --> zij hadden pech

Sociale wetten

wetten die de zwakkeren beschermen

• leerplicht (1901)

Afspraken tussen werknemer en werkgever

• achturige werkweek
• persioen
• doorbetaalde vakantiedagen

Sociale wetten

wetten die de leef- en arbeidsomstandigheden verbeteren.

Dit is vooral belangrijk voor de arme arbeiders.